قیمت میوه و سبزی طبق گزارش مرکز آمار در یک سال اخیر به‌طور متوسط بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته است. در این میان، اقلام پرمصرف میوه و سبزی با گرانی کم‌سابقه‌ای مواجه شده‌اند که خرید آنها توسط اقشار متوسط و کم‌درآمد را سخت کرده است.
در همین راستا در میزگردبا حضور مسئولان صنفی شامل مصطفی مصطفی دارایی‌نژاد رئیس کارگروه تخصصی میوه و تره‌بار کشور، اسدالله کارگر رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی و عنایت‌الله بیابانی قائم‌مقام خانه کشاورز به بررسی علل گرانی میوه و سبزی پرداختیم.
برآیند این میزگرد این بود که حداقل ۲۵ درصد توزیع میوه در اختیار دلالانی است که قیمت‌ها را افزایش می‌دهند و بیشترین سود هم به آنها می‌رسد. راهکار رفع این مشکل هم تقویت تعاونی‌های روستایی و واگذاری توزیع میوه به این بخش است.
تعاونی‌های روستایی توزیع میوه را انجام دهند
مصطفی دارایی‌نژاد، رئیس کارگروه تخصصی میوه و تره‌بار کشور: اینکه امسال میوه گران شده درست است. به‌عنوان مثال، نارنگی ژاپنی با سایز درشت در شمال تا هفته قبل زیر ۸۰ هزار تومان وجود نداشت و سایز ریز ۳۵ هزار تومان فروش می‌رفت. کیوی هم‌اکنون روی درخت کیلویی ۶۵ هزار تومان پیش‌فروش می‌شود که با هزینه کارگر، چیدن، بسته‌بندی و حمل‌ونقل تقریبا مشخص است که با چه قیمتی باید به دست مردم برسد. ۲۰ هزار تومان هزینه‌های کارگری، چیدن، بسته‌بندی و حمل‌ونقل و حداکثر ۵ درصد هم حق‌العمل بارفروشان است.
در مقاطعی از سال قیمت میوه‌ها به‌شدت ارزان می‌شود مثلا هندوانه کیلویی ۳ هزار تومان می‌شود که پول کارگرش هم درنمی‌آید.
از هر ۱۰ تن بار میوه و صیفی، یک تن میوه سوپر و ۴ تن ممتاز می‌شود و ۵ تن هم میوه درجه پایین است که باید زیر قیمت به فروش برود.
برای قطع‌کردن دست دلالان میوه باید تعاونی‌های روستایی تقویت شوند و به‌طور مستقیم با سود پایین، میوه را از باغدار تا مغازه توزیع کنند. حلقه واسطه بین باغدار و مغازه‌داران، هم‌اکنون میادین بار هستند که حق‌العمل‌کارها در آنجا فعالند.
اتحادیه برای میوه‌ها کف و سقف قیمت تعیین می‌کند که متناسب با کیفیت میوه‌هاست. با تجهیز همه بارفروش‌ها به دستگاه‌های کارتخوان اندرویدی، صورتحساب الکترونیکی صادر می‌شود و طی ۲ماه آینده نرخ فروش میوه به مغازه‌دار به‌طور آنلاین ثبت می‌شود.
دلالان در مراکز عمده توزیع میوه مسلط هستند
اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی: علت تفاوت قیمت میوه‌ها در فروشگاه‌های مختلف، تفاوت درجه کیفیت آنهاست. میوه با سود مصوب توسط فروشندگان عرضه می‌شود. وقتی که نارنگی ۲۵ هزار تومان از باغدار خریداری می‌شود به این معناست که کل محصول خریداری می‌شود که شامل ضایعات هم هست و با هزینه‌های مختلف برای عمده‌فروش به ۶۰ هزار تومان می‌رسد. نارنگی با هزینه‌های مختلف در میدان به قیمت ۶۰ هزار تومان می‌رسد و در میدان، دسته‌بندی می‌شود و به مغازه‌داران عرضه می‌شود.
فروشندگان حداکثر می‌توانند ۳۵ درصد سود روی قیمت میوه که از میدان مرکزی دریافت می‌کنند بکشند. مغازه‌داران مکلفند با فاکتور میوه‌ها را بفروشند و حق ندارند بیش از سود مصوب بفروشند. البته ضایعات میوه هم زیاد است و از سود کلی فروشنده کم می‌کند.
مالیات بر میوه‌فروشی‌ها هم به‌شدت بالاست و ۱۴ درصد وضع شده و قول داده‌اند که آن را به ۱۰ درصد کاهش دهند.
قیمت میوه در میدان مرکزی بار به‌صورت عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. ۲۵ درصد از بار عمده میوه در میدان مرکزی در اختیار بخش دلالی است و مشکل گرانی را این افراد ایجاد می‌کنند. آنها میوه‌ها را از بارفروشان می‌خرند و با قیمت بالاتر به مغازه‌دار می‌فروشند و بدون فاکتور هم می‌دهند. میوه‌فروش‌ها با فاکتور کار می‌کنند و امکان تخلف و گرانفروشی ندارند چون قیمت خرید مشخص است و سود هم حداکثر ۳۵ درصد است. اگر گرانفروشی وجود دارد برای قبل از مرحله فروش توسط مغازه‌داران است.
میوه ارزان تولید می‌شود
عنایت‌الله بیابانی قائم‌مقام خانه کشاورز: ساختار درست و نظارت بر بازار میوه وجود ندارد. میوه در ایران ارزان تولید می‌شود اما دلالان با سود بسیار بالایی آن را به‌دست مردم می‌رسانند.
هم‌اکنون واسطه‌ها در شمال، در حال پیش‌خرید مرکبات هستند و در پاییز و زمستان با قیمت دلخواه به مردم خواهند فروخت. هم‌اکنون واسطه‌ها نارنگی را حداکثر ۲۵ هزار تومان از باغداران پیش‌خرید می‌کنند درحالی‌که در بازار بیش از ۱۰۰ هزار تومان به فروش می‌رود. هم‌اکنون میوه به حدی گران شده که طبقات پایین جامعه قدرت خرید ندارند. قدرت در بازار میوه در اختیار دلالان و واسطه‌هاست.
منبع: همشهری
