با اشاره به اینکه دوران نوجوانی یکی از حساس‌ترین مراحل زندگی انسان است، گفت: این دوره با جهش‌های رشدی، تغییرات سریع هورمونی و رفتارهای تکاملی همراه است و نیاز تغذیه‌ای افراد در این بازه سنی به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد.
وی افزود: به‌دلیل سرعت رشد جسمی و روانی، نوجوانان در معرض کمبودهای تغذیه‌ای و عاطفی قرار دارند و تأمین نیازهای بدن در این دوران، پایه‌گذار سلامت آینده آن‌هاست.
تفاوت نیازهای تغذیه‌ای دختران و پسران
به گفته شیخ‌الاسلام، پسران به‌دلیل افزایش حجم عضلانی و رشد استخوانی، نیاز بیشتری به انرژی و پروتئین دارند. در مقابل، دختران به‌دلیل شروع عادت ماهانه، به آهن بیشتری نیاز دارند و کمبود آن می‌تواند موجب کم‌خونی، کاهش ایمنی، اختلالات خلقی و افت عملکرد شناختی شود.
درشت‌مغذی‌ها و ریزمغذی‌ها؛ عناصر کلیدی رشد
او تأکید کرد: محاسبه انرژی موردنیاز نوجوانان باید براساس قد انجام شود، نه صرفاً سن یا وزن. دریافت متعادل پروتئین، کربوهیدرات پیچیده و چربی‌های مفید، در کنار پرهیز از چربی‌های اشباع، پایه‌های اصلی تغذیه در این سنین هستند.
شیخ‌الاسلام افزود: مواد معدنی مانند کلسیم، آهن و روی برای رشد استخوان‌ها و عملکرد سیستم ایمنی بسیار مهم‌اند، اما باید در مکمل‌یاری تعادل رعایت شود، چرا که مصرف بیش‌ازحد یک ماده می‌تواند جذب ماده دیگر را مختل کند.
نقش ویتامین‌ها و ترکیبات ضروری
این متخصص تغذیه به نقش حیاتی ویتامین‌هایی چون A، C، E و فولات اشاره کرد و گفت: مصرف ناکافی میوه‌ها، سبزیجات و لبنیات در میان نوجوانان می‌تواند باعث کمبود این ویتامین‌ها شود. همچنین فیبر موجود در مواد گیاهی، در پیشگیری از چاقی، دیابت و بیماری‌های قلبی بسیار مؤثر است.
الگوی تغذیه‌ای سالم برای نوجوانان
او با معرفی یک الگوی تغذیه سالم برای نوجوانان، توصیه کرد: نان سبوس‌دار، سبزی‌های رنگی، گوشت کم‌چرب، لبنیات کم‌چرب، مغزها، جوانه گندم، منابع کولین و لسیتین باید به‌صورت منظم در برنامه غذایی نوجوانان گنجانده شود. همچنین پرهیز از مصرف فست‌فود، نوشابه‌های گازدار و مواد غذایی فرآوری‌شده ضروری است.
میزان مصرف گروه‌های غذایی
شیخ‌الاسلام توصیه کرد نوجوانان روزانه ۶ تا ۱۱ واحد از گروه نان و غلات (ترجیحاً سبوس‌دار) مصرف کنند. همچنین حداقل پنج واحد میوه و سبزی، به‌ویژه سبزی‌های زرد، نارنجی و سبز تیره برای تأمین ویتامین‌های ضروری توصیه می‌شود.
او ادامه داد: در گروه پروتئینی نیز مصرف روزانه دو واحد از گوشت‌های کم‌چرب، حبوبات یا مغزها مناسب است و برای تأمین کلسیم و ویتامین D، ۳ تا ۴ لیوان لبنیات در روز ضروری است. شیرینی، دسر و منابع قند و چربی باید به حداکثر یک وعده در روز محدود شود.
تأکید بر تعادل و تنوع
در پایان، این متخصص تغذیه خاطرنشان کرد: رعایت تنوع غذایی، تعادل میان دریافت انرژی و فعالیت بدنی، استفاده از روغن‌های گیاهی سالم، و پرهیز از چربی‌های مضر، قند و نمک، از اصول پایه‌ای برای تأمین سلامت جسم و روان در دوران نوجوانی است.
منبع:سلامت نیوز
