کمتر از ۴۰ روز مانده به آغاز ماه مبارک رمضان و ایام نوروز، با این حال نوسانات بازار برنج نگرانی‌های زیادی را به وجود آورده است. اخیراً رئیس اتحادیه برنج‌فروشان شهر بابل در گفتگویی اعلام کرده که قیمت انواع برنج ایرانی از یک ماه پیش تاکنون ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش یافته است و این سیر افزایشی هنوز ادامه دارد به طوری که هر کیلو برنج طارم که در ابتدای فصل ۷۰ هزار تومان درب کارخانه قیمت داشت امروز به حدود ۱۱۰ هزار تومان رسیده است؛ برنج فجر ۹۰ هزار تومان، شیرودی ۸۰ هزار تا ۸۵ هزار تومان و ندا به حدود ۸۰ هزار تومان در هر کیلو درب کارخانه افزایش پیدا کرده‌اند.
این در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی وضعیت تولید برنج را در سال جاری بسیار مطلوب عنوان کرده و از تولید ۲.۷ میلیون تن برنج در سال جاری خبر داده بود. با این حال کارشناسان آمار اعلامی از سوی وزارت جهاد کشاورزی را با دیده تردید می‌نگرند و حتی بسیاری از آنها با قطعیت این آمار را رد می‌کنند.
صحت آمار تولید برنج مخدوش است
در این راستا شایگان ادیبی، مجری سابق برنج وزارت جهاد کشاورزی گفته است: با توجه به اینکه اتفاق خاصی در خصوص تهیه به موقع انواع نهاده کشاورزی توصیه شده برای این زراعت رخ نداده، میزان تولید بذر گواهی شده برنج توزیع شده بین کشاورزان نیز از قبل هم کمتر شده و به حدود یک درصد رسیده و تکنولوژی‌های هم به شالیکاران که باعث افزایش عملکرد در واحد سطح و در نتیجه تولید شود؛ نشده است، رشد تولیدی نیز رخ نداده است.
وی تاکید کرده: همچنین با عنایت به بررسی‌های میدانی، میزان تولید برنج حداکثر به اندازه سال گذشته و لازم به ذکر است که برآورد تولید ۲,۷۰۰,۰۰۰ تن برنج سفید برای سال ۱۴۰۳ (یعنی افزایش تولیدی معادل ۳۵ درصد نسبت به سال گذشته که توسط برخی از مسؤلین وزارت جهاد کشاورزی اعلام شده) با واقعیت‌های تولید برنج سال جاری همخوانی نداشته است.
در سال ۱۴۰۰ چه اتفاقی برای برنج افتاد؟
البته این اولین بار نیست که پیش بینی‌ها و محاسبات نادرست وزارت جهاد کشاورزی در ارائه آمار تولید، منجر به نابسامانی‌های گسترده در تنظیم بازار برنج می‌شود.در سال ۱۴۰۰ نیز در حالی که وزارت جهاد کشاورزی و برخی تشکل‌های بخش خصوصی میزان کاهش تولید برنج را ۱۸ درصد اعلام می‌کردند، بعدها مشخص شد رقم کاهش تولید بیشتر از میزان بوده و برخی تشکل‌ها از جمله اتحادیه شالیکوبی داران مازندران این رقم را حتی تا ۴۰ درصد نیز عنوان کردند.
اتفاقاتی که به دنبال این اظهارات و کاهش واردات برنج به بهانه حمایت از تولید در آن سال رخ داد، تنش‌های بسیار زیادی را به بازار وارد کرد به طوری که قیمت برنج ایرانی با رشد تصاعدی مواجه شد.
وزارت جهاد هوای کشاورزان را دارد، مصرف کنندگان رها شده‌اند!
در همین زمینه، محمود رضایی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه برای حل یک مساله ابتدا باید صورت مساله را درست بخوانیم و درک کنیم، گفت: تا زمانی که واقعاً به این باور نرسیم که در حوزه برخی کالاهای اساسی از جمله برنج وابستگی داریم و باید به موقع اقدام به رفع این وابستگی کنیم، شرایط بازار نیز درست نمی‌شود.
وی با انتقاد از عملکرد وزارت جهاد کشاورزی اضافه کرد: وزارت جهاد کشاورزی هوای کشاورزان را دارد، همان طور که نمایندگان برخی استان‌های شمالی هر از گاهی از سر شور و هیجان سخنرانی‌های تندی علیه واردات می‌کنند و مدعی می‌شوند که قادر به تأمین نیازمان در داخل کشور هستیم. در این میان کسی به فکر میلیون‌ها مصرف کننده که روز به روز سفره‌هایشان کوچک‌تر می‌شود، نیست.
رضایی تاکید کرد: در شرایطی که پیش آمده مصرف کننده باید تمام حقوق دریافتی‌اش را صرف خرید چند کالای اساسی مهم و مورد نیازش کند و برای باقی امور زندگی‌اش هزینه‌ای باقی نمی‌ماند است و سو مدیریت برخی دستگاه‌ها وضعیت را به اینجا کشانده است که این دستگاه‌ها باید پاسخگوی عملکرد خود باشند.
وی با اشاره به کاهش ۲۰ درصدی واردات در ۹ ماهه امسال، اضافه کرد: باید نهادهای نظارتی وزارت جهاد کشاورزی و نمایندگانی را که مدعی بودند با بیش بود برنج مواجه هستیم و نیازی به تأمین کسری از محل واردات نیست، وادار به پاسخگویی کنند. به نظر می‌رسد مقوله تنظیم بازار در حال حاضر بسیار مغفول مانده و مصرف کنندگان در میان ادعاها و دعواهای آقایان در حال نابودی اند که با این مساله باید مقابله شود.
رضایی از مسئولان خواست هر چه سریع‌تر نسبت به سر و سامان دادن به اوضاع بازار برنج اقدام کنند تا مردم در آستانه ماه مبارک رمضان و عید نوروز نگران تأمین برنج مورد نیاز خود نباشند و بتوانند با آرامش این دوران را سپری کنند.
منبع: مهر
