قهر ماهی با سفره ها در ماه های گرم سال

ماهی پای ثابت سفره مازندرانی هاست غذایی که با وجود طبع سردش در سرمای زمستان به خوبی بازار گرمی می کند و هم ماهیگیر راضی است هم فروشنده و هم مشتری، خدا هم که راضی باشد، می شود سخاوت دریای خزر و رضایت مردم، اما این منبع پروتئین با ورود به فصل گرما از سبد خرید بسیاری از مازندرانی ها و حتی ایرانی ها خارج شده و حاصلش می شود کسادی بازارماهی فروشان، می شود بیکاری عده ای از پروش دهندگان، می شود حذف سالم ترین ماده غذایی از خوراک ایرانیان.

فصل گرما و بازار سرد ماهی

صبح یکی از روزهای تابستان برای تهیه ماهی به بازار ماهی فروشان می روم، جایی که چندماه پیش وقتی برای تهیه گزارش به آنجا آمده بودم در دهنه هر مغازه خریداران صف کشیده بودند، امروز اما خبری از آن شلوغی ها نبود، راسته ماهی فروشان خلوت و کمتر کسی را می دیدی که تحرک داشته باشد، کرکره نیمی از مغازه ها پایین بود آنهایی هم که بودند یا ماهی نداشند یا مشتری.

یکی از فروشنده ها می گفت از اردیبهشت تقریبا همین شرایط بر بازار حاکم است و هرسال هم این مشکل تکرار می شود می گوید خودش از آن دسته ماهی فروشانی است که مغازه اش را در این فصل تعطیل می کند چون در آمدش نه تنها کفاف زندگی را نمی دهد بلکه باز بودن مغازه و هزینه آب و برق و اجاره و … خرج اضافه روی دستش می گذارد.

فروشنده ای که از قدیمی های بازار بود و به قول خودش از بچگی خاک بازار ماهی فروشان را خورده علت این کسادی بازار را کمی باز می کند و می گوید: فصل صید ماهیان دریایی ابتدای بهار پایان می یابد و چون در گذشته مزرعه پرورش ماهی در استان وجود نداشت ، ماهی هم برای فروش نبود و مردم هم ماهی نمی خورند و بعد از گذشت سال ها حالا نخوردن ماهی در فصل گرم به یک عادت تبدیل شده است.

او می گفت حالا با وجود مراکز پرورش ماهی باید استقبال خوبی از ماهی شود مانند کشورهای عربی که در فصول گرم مصرف ماهی بیشتری دارند، اما نمی شود.

چرا با شروع گرما بازار ماهی رو به فناست؟

آفتاب بالا آمده و درگوشه گوشه شهر مردم در تکاپو هستند، عده ای در حال خرید روزانه و عده ای هم در حال برگشت به خانه هایشان، بازار ماهی فروشان که خبری از مشتری نبود پس به بازار میوه و سبزی فروشان شهر می روم تا ببینم چرا ماهی در تابستان اقبالی ندارد.

مردم نظرات متفاوتی دارند برخی می گویند خوردن ماهی در تابستان تشنگی را صد برابر می کند،عده ای از هضم سخت آن می گویند مانند خانمی که از کنار ما رد می شد و در دستش کیسه ای از گوشت قرمز و مرغ بود اما وقتی از آن درباره مصرف ماهی پرسیدیم معتقد بود خوردن ماهی در گرما آدم را تنبل می کند می گوید وقتی ماهی می خورد سنگین می شود و نمی تواند فعالیت کند.

عده ای هم که خودشان را ماهی خور می دانستند می گفتند در تابستان چون ماهی دریایی نیست، ماهی نمی خورند، تعدادی هم بوی بد ماهی در گرمای تابستان را بهانه می کردند و یا خودشان هم دلیلی بر این کار ندارند و می گفتند رسم است ماهی در تابستان آدم را مریض می کند.

درمان هضم سخت با سبزیجاتی گرم

صدای اذان ظهر از مسجد به گوش میخورد که وارد مطب دکتر خامه ور متخصص طب سنتی شدم. مطبی که این روزها با توجه به افزایش اقبال عمومی به طب سنتی شلوغ و پر رفت و آمدتر از سال های قبل است.

وقتی صحبت و نظرات مردم را گفتم دکتر لبخندی زد و گفت که این یک باور غلط است چون نه تنها خوردن ماهی در تابستان ضرر ندارد بلکه به دلیل مزاج سرد ماهی و مزاج گرم و خشک فصل تابستان خوردن آن مفید هم هست.

گرم صحبت با دکتر بودیم و او برای ما از خواص شگفت انگیز ماهی می گفت،ماده غذایی که می تواند جایگزین تمام قرص های ویتامین دی و مکمل های امگا3 ای شود که ماهانه صدها هزارتومان خرج روی دستمان می گذرد.

دکتر ادامه می دهد تنها کاری که باید برای آسان شدن هضم ماهی انجام دهیم همین سبزی های محلی خودمان است یعنی ماهی باید به صورت شکم پر و با استفاده از گردو و سبزیجات طبع گرم استفاده شود.

ترازوی نامتوازن عرضه و تقاضا

مقصد بعدی ما اداره کل شیلات استان در بابلسر است، قبل از ورود به بابلسر به چند مرزعه پرورش ماهی گرمابی و استخر ماهی های قزل آلا سر زدیم.استخرها پر از ماهی های قزل آلا و آبندان ها هم ماهی کم نداشتند، پرورش دهندگان می گفتند فروش ماهی به حدی کم است که با توجه به گرانی نهاده ها خرید مجدد ماهی برای پرورش سخت است.

یکی از پرورش دهندگان در حالی که مشغول کشاورزی بود به ما از تغییر کاربری زمینش گفت ، او می گفت با وجود هزینه هایی بسیاری که برای آبندانش داشته امسال به دلیل همه گیری کرونا ،کاهش صادرات ماهی و فروش کم ماهی آبندان خود را به زمین کشاورزی تبدیل کرده و به اجبار کارگرهایش را به خانه فرستاده است.

اکبری لـله مرزی که خودش کارشناس شیلات است و جز پرورش دهندگان موفق استان می گوید بخش زیادی از ماهی های پرورشی استان حتی در تابستان های سال های قبل به کشورهای عربی و حاشیه خلیج فارس صادر می شد به همین دلیل پرورش دهندگان کمتر با مشکل فروش مواجه بودند اما با جود کرونا راه صادرات هم بسته شده و ماهی های پرورش دهندگان روی دستشان باد می کند.

پرورش دهندگان معقتد بودند که در گرمای تابستان پتانسیل پرورش ماهی های گرمابی استان به شدت بالااست اما با توجه به اقبال کم ماهی در این فصل تقاضا حداقلی است.

اشتغالزایی با خوردن ماهی

ساعت از چهار بعد از ظهر می گذشت که به بابلسر رسیدیم، شهر خلوت و در این روز گرم ابتدایی هفته با رسوخ کرونا در جان شهر کمتر مسافری به چشم می خورد.

عباس زاده معاون آبزی پروری شیلات منتظر ما بود، از او درباره اشتغال زایی پرسیدیم، درباره ظرفیتی که استان دارد اما استفاده نمی شود، درباره جوانانی که با آشتی ماهی با سفره های ایرانی در تابستان می توانند روزی ببرند.

عباس زاده می گفت: مصرف ماهی تاثیر بسزایی در اقتصاد و اشتغال زایی مازندران دارد بطوری که سالانه مازاد مصرف مازندران به سایر استان ها و کشور های همسایه صادر می شود.

او ادامه داد: در تابستان استقبال از ماهی کمتر است، در صورتی که شرایط نگهداری و پرورش ماهی های گرمابی در این فصل بهتر است و با توجه به تعداد بالای گردشگر استان ، می تواند جهشی در تولید آبزیان باشد.

عباس زاده در پایان گفت: در سال گذشته هفت هزار و ۱۱۰ اشتغال مستقیم در بخش آبزی پروری استان وجود داشته که این میزان با افزایش مصرف آبزیان خصوصا در فصل تابستان می‌تواند افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته باشد.

معاون آبزی پروری شیلات می گوید :  مازندران با ۱۷۰ مرکز فروش ماهی پرورشی یکی از قطب های پرورش ماهی کشور است و با توجه به قیمت مناسب تر این غذای سلامتی در مقایسه با سایر گوشت ها فرصت مناسبی برای آشتی دادن سالم ترین ماده پروتئینی با سفره های تابستانه است.

شب گرم تابستانی آرام آرام فرا رسیده و حالا با دو سه ماهی که از بازار ماهی فروشان خریده ام به خانه می روم با خیال اینکه این ماهی ها ، شکم پری شوند برای استقبال از مهمانان فردا، البته اگر بتوانم اهل خانه را راضی کنم.

سرویس خبری : علمی-تغذیه و سلامت