در پاسخ به این سوال که چه چیزی اوکراین را به بخش مهمی از زنجیره تامین غذای جهانی تبدیل می‌کند باید گفت که اوکراین سبد نان اروپا نامیده می‌شود و تامین‌کننده عمده گندم، جو، محصولات آفتابگردان و ذرت به اروپا و همچنین کشورهای در حال توسعه مانند خاورمیانه، شمال آفریقا و چین است.
بیش از ۴۰۰ میلیون نفر قبل از حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ به موادغذایی اوکراین متکی بودند. یکی از دلایل اصلی آن این است که اوکراین تقریباً یک سوم حاصلخیزترین خاک جهان را دارد که به نام چرنوزم یا خاک سیاه شناخته می‌شود و قبل از جنگ، اوکراین می‌توانست برای ارسال غلات به بازارهای نزدیک در خاورمیانه و آفریقا به دسترسی تمام سال خود به بندرهای عاری از یخ دریای سیاه تکیه کند.
قحطی در سراسر جهان حتی قبل از جنگ، در حال افزایش بود اما تهاجم روسیه اوضاع را بسیار بدتر کرد. سازمان ملل در گزارش اخیر خود اعلام کرد که از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲، بیش از ۱۲۲ میلیون نفر به دلیل ترکیبی از تأثیرات تغییرات آب وهوایی، همه‌گیری کووید-۱۹ و جنگ در اوکراین به گرسنگی کشیده شده‌اند. سایر محققان معتقدند گرسنگی جهانی به بالاترین حد خود از اوایل دهه ۲۰۰۰ رسیده است.
حداقل ۲۵ میلیون تن غلات اوکراینی از فوریه تا ژوئن ۲۰۲۲ که برای بازارهای جهانی در نظر گرفته شده بود، در محاصره دریایی روسیه در اوکراین باعث افزایش قیمت موادغذایی شد. سازمان ملل و ترکیه در ۲۲ جولای ۲۰۲۲ میانجی‌گری کردند که به طور رسمی به عنوان قرارداد غلات دریای سیاه با اوکراین و روسیه شناخته می‌شود. این توافقنامه اجازه عبور امن محصولات کشاورزی از اوکراین از سه بندر در دریای سیاه را می‌داد. در حالی که قرارداد اولیه قرار بود ۱۲۰ روز طول بکشد، از آن زمان تاکنون چندین بار تمدید شده است.
اوکراین از ماه اگوست ۲۰۲۲ بیش از ۳۲ میلیون تن محصولات غذایی را از طریق دریای سیاه صادر کرده است. اتیوپی، یمن، افغانستان و ترکیه بزرگترین دریافت کنندگان محموله‌های بشردوستانه بوده‌اند. سازمان ملل تخمین زده است که توافق غلات قیمت موادغذایی را بیش از ۲۳ درصد از مارس ۲۰۲۲ کاهش داده است.
مقدار غلات ارسال شده ماه قبل از توقف قرارداد در جولای ۲۰۲۳ از اوج ۴.۲ میلیون تن در اکتبر به حدود ۲ میلیون تن در ژوئن کاهش یافته بود. مشکل دیگر به طور کلی کاهش تولید است. انتظار می‌رود اوکراین در فصل جاری نسبت به قبل از جنگ ۳۱ درصد کمتر گندم، جو، ذرت و سایر محصولات تولید کند.
روسیه پیش از این تهدید کرده بود که از این توافق خارج خواهد شد اما هر بار در آن باقی ماند اما در ۱۷ جولای ۲۰۲۳ اعلام کرد که تمایلی به ماندن در این معامله ندارد مگر اینکه خواسته‌هایش برای ارسال بیشتر موادغذایی و کود برآورده شود.
بر اساس گزارش ویفروم، توقف این معامله باعث شد که قیمت کالاهای حیاتی مانند گندم و ذرت افزایش یابد و باعث ایجاد عدم اطمینان گسترده و نگرانی جهانی در مورد گرسنگی شود. قیمت آتی گندم شیکاگو، از زمان خروج روسیه از این معامله، حدود ۱۷ درصد افزایش یافته است.
