برنامه مجله کشاورزی رادیو اقتصاد در مصاحبه با آقای مهندس سالم پور مدیر کل دفتر امور میوههای سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی به موضوع گلخانهی مدرن پرداخت.
سوال:در خصوص توسعه محیطهای کنترل شدهی درباغات مدرن میخواهیم با شما صحبت کنیم و اولین سوالی که میخواهم از شما بپرسم اینه که تعریف شما از یه گلخانهی مدرن چیست؟
سالم پور:ببینید توسعه گلخانهها که از سالهای گذشته در برنامه اقتصاد مقاومتی مصوب و ابلاغ شده یک تعریف عامی از محیطهای کنترل شده در کشورکه شامل گلخانههای مدرن با تکنولوژی بالا و گلخانههای استاندارد با تکنولوژی متوسط گلخانههای فنی با تکنولوژی پایین گلخانههای تابع اقلیم برای و سایبانهای کشاورزی برای حفاظت از مزارع و باغات همچنین شامل میشود حتی تونلهای پلاستیکی برای تولید برخی از محصولات فصلی و سایر محیطهایی که کلا اوایج و چند عامل محیطی را برای تولید بهینه محصول کشاورزی ما کنترل میکنیم این شامل محیطهای کنترل شده و گلخانهها میشود. شما حساب کنید در کشورمان ما ۳ میلیون هکتار باغات میوه داریم که بخششی از این باغات میوه با محصولات ارزش افزوده بالا هستند مثل میوههای آجیلی مثل مرکبات مثل انار و میوههای ریز و سایر میوههایی که ارزش افزوده بالایی دارند و ما قطعا در توسعه محیطهای کنترل شده علاوه بر محصولات سبزی و صیفی و گل و گیاه زینتی یک فصل جدیدی باز کرده این انشالا برای محافظت از باغهای درجه یک یا ارزش افزودهی بالامون حتی برای توسعه باغات مدرن مثل انواع ریز میوهها و بلوبریها و برخی انواع صادراتی انگور و هسته دارها و سایر میوههایی که در باغات تولید میشود.
سوال:وقتی یاد این باغداری و کشاورزی یا مثلا محصولاتی که گلخونهای هستند اول از همه ذهنمون میره سمت هزینهها که به طور قطع این کسایی که اومدن سراغ این کسب و کار به احتمال زیاد هزینههای بسیار بالایی را صرف کردند ـآیا واقعا همینطوره و هزینه خیلی زیادی داره این کار و اینطور که ما فکر میکنیم مثلا نمیصرفه و یا اینکه نه واقعا میصرفه یا کاری است که در حالا چند سال یا چند ماه آینده میتونه به سود بنشینه.
سالم پور:ببینید محیطهای کنترل شده خب بر اساس یک هدفی توسعه پیدا میکنه و هر کشوری بر اساس الزامات و ضرورتهای محیطی و اقلیمی و صادراتی خودش یه یک برنامه ریزیهایی میکند برای توسعه محیطهای کنترل شده شما حساب کنید در کشورهایی مثل ژاپن، چین، کره جنوبی، هلند و ترکیه ما مشکل آب نداریم در این کشور های، اما توسعه محیطهای کنترل شده آنها به شدت بالاست کشور ما خوب الزام اصلی ما استفاده از منابع محدود آبی مان است که کشور خشک و نیمه خشکی هستیم و آب نهادهی مهمی برای ادامهی تولید و پایدار محصولات کشاورزی و تامین امنیت محصولات غذایی کشور است و قطعا شاه بیت توسعه محیطهای کنترل شدهی ما حفاظت منابع محدود آبمان است در کنار این افزایش کمیت و کیفیت محصول در کنار این اشتغال زایی و در کنار این ارز آوری برای کشور و حفاظت از سرمایه گذاریهای صورت گرفته در طی سالهای گذشته در حوزهی باغبانی و همینطور محیطهای مدرن کشاورزی با کنترل عوامل محیطی از جمله این کارها است شما حساب کنید در کشور ایتالیا ۶۰ درصد باغات هسته دارشان زیر پوشش سایبانهای کشاورزی است و ما اگر بتوانیم توسعه سایبانهای کشاورزی و محیطهای کنترل شده را در باغات مدرنمان ایجاد کنیم حداقل ۳۰ درصد در مصرف اب کشاورزی که رقم درشتی خواهد شد در متر مکعب صرفه جویی خواهیم کرد و ما هر ساله ۳۰ هزار میلیار تومان فقط خسارت سرمازدگی و دیر رس بهاره که اینها آفاتی است که به باغاتمان میخورد و با محیطهای کنترل شده میتوان این ارقام را کنترل کنیم.
سئوال: همانطور که شما هم اشاره فرمودید به هر حال در حال حاضر با توجه به خطر کمبود منابع آبی در کشور و همینطور اهمیت تامین مواد غذایی مردم این توسعه گلخانه ها، چون فضای مناسبی را ایجاد میکند شرایط مطلوبی را ایجاد میکند برای رشد محصولات کشاورزی که ارتباط مستقیم با سفره مردم دارد این قدر موضوع پراهمیتی است در کشور آیا دولت حمایت میکند از عزیزانی که سراغ این کسب و کار رفته اند اگر بله که حمایت میکند چه حمایتهایی را تا الان انجام داده اند و اگر انجام نداند باید چه حمایتهایی باشد برای این عزیزان
سالم پور: من سئوال قبلی شما را کامل کنم طرحهای توسعه محیطهای کنترل شده در کشور همانطور که اول عرایضم خدمتتون عرض کردم گلخانهها تکنولوژی بالا دارد تکنولوژی پائین دارد از مناطق ما هستند که تابع اقلیم هستند یعنی با کمترین هزینه میتوانند محیطهای کنترل شده و تولید بهینه محصول را ایجاد کنیم در سرمایه گذاریهای سنگین اگر سرمایه گذاری سنگینی کردیم در یک محصولی حتماً این توجیه فنی اقتصادی اش توسط مهندسین و مشاورین و پیمانکار سنجیده بشود. خود کارفرما و کارآفرین اینها را رصد میکند از این اگر صرفه اقتصادی داشته باشد وارد این کار میشود و ما هیچ اجباری برای سرمایه گذاری سنگین برای همه کشور نداریم هر منطقهای هر محصولی الزامات خاص خودش را دارد دوم اینکه دولت از سالهای گذشته با تخصیص منابع اعتباری از صندوق توسعه ملی و کانون بودجه سالیانه همیشه حمایتهای خوبی با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت و بلند مدت برای متقاضیان در زمینه محیطهای کنترل شده داشته که کماکان ادامه دارد اخیراً هم که دیداری که بخش کشاورزی با مقام معظم رهبری داشتند ایشان تاکید کردند که برای توسعه بخشهای کشاورزی و حمایت از تامین امنیت غذایی هر چقدر که نیاز باشد ایشان اذن برداشت ازمنابع اعتباری از صندوق توسعه ملی را میدهند این کار هم در حال پیگیری است که منابع خوبی تشکیل شود برای سرمایه گذاری دیگر اینکه خود سرمایه گذارها با استفاده از سرمایه شخصی خودشان به صورت خود اجرایی، چون صرفه و صلاح اقتصادی دارد وارد بازار شدند.
سئوال: پس در همین کلام اخیرتان که اشاره فرمودید صرفه اقتصادی دارد پس افزایش بهره وری را میتوانیم در این روش ببینیم و میتوانیم اشتغالزایی را ببینیم میتوانیم ارز آوری را ببینیم اینها قابل پیش بینی است؟
سالم پور: بله بله ما همانطور که آقای مهندس برومندی معاون محترم وزیر در گزارشتان فرمودند ما در طی ۶ سال گذشته هفت تا هشت هزار گلخانه استاندارد و سنتی و معمولی در کشور داشتیم و طرح توسعه گلخانهها الان این رقم رسیده به بالای ۲۴ هزار هکتار با بیش از ۱۰ میلیارد متر مکعب در این سالها صرفه جویی آب داشتیم بیش از ۲۵۰ هزار نفر اشتغال مستقیم ایجاد شده دو برابر همین اشتغال غیر مستقیم تاثیرات خوبی داشته در توسعه سایر بخشهای کشاورزی و صنایع وابسته.