طبق یک مطالعه جدید که در مجله پزشکی بی‌ام‌سی (BMC) منتشر شد، نوعی رژیم گیاهخواری (وگان) می‌تواند سن بیولوژیکی انسان را کاهش دهد.
محققان در این پژوهش، ۲۱ دوقلوی همسان بزرگسال را که یکی از آنها رژیم غذایی گیاهخواری داشت، به مدت هشت هفته تحت نظر گرفتند و دریافتند در دی‌ان‌ای یکی از قل‌ها که رژیم گیاهی را دنبال می‌کرد، «متیلاسیون» کمتری مشاهده می‌شود؛ منظور فرایند افزودن گروه‌های متیل به مولکول‌های دی‌ان‌ای است که می‌تواند باعث بهبود سلامت سلولی و کاهش علائم پیری شود؛ آنچه به افزایش سن بیولوژیکی تعبیر می‌شود.
بر این اساس، بهترین رژیم غذایی علمی ضدپیری کدام است؟
دکتر لینیا پاتل، متخصص تغذیه سلامت زنان و نویسنده کتاب «تاثیر غذا برای یائسگی»، خاطرنشان می‌کند که تعابیر مختلفی از پیری وجود دارد؛ از جمله افزایش طول عمر که سال‌های زندگی را نشان می‌دهد، و طول عمر در شرایط سلامتی که کیفیت زندگی را مشخص می‌کند. چه کسی دوست دارد طولانی زندگی کند اما زندگی بی‌کیفیتی داشته باشد؟
صبحانه: ۱۰ دقیقه آرامش‌بخش
دکتر لارا کلارک، متخصص تغذیه، می‌گوید که کاهش سرعت صرف صبحانه شاید سخت به نظر برسد، اما می‌تواند به بدن در هضم بهتر غذا کمک کند. او می‌گوید: «اگر احساس می‌کنید که معده‌تان آماده صرف صبحانه نیست، دست کم ۱۰ دقیقه برای نشستن و صرف قهوه زمان بگذارید.»
مطالعات متعدد نشان می‌دهد که استرس چه کوتاه‌مدت و چه بلندمدت در کاهش جذب مواد مغذی و فیتوکمیکال‌ها (مواد شیمیایی گیاهی) مانند آنتی‌اکسیدان‌ها که در تضمین سلامتی سلول‌ها بسیار حیاتی‌اند، نقش دارد و با وقت گذاشتن برای صرف صبحانه می‌توان سطح استرس را کاهش داد.
کلارک می‌گوید: «ما باید به این فکر کنیم که غذا فقط آنچه می‌خوریم نیست، بلکه نحوه خوردن را هم شامل می‌شود و اینجا است که می‌توانیم در مبارزه با پیری به پیروزی بزرگ دست یابیم.»
ناهار: رنگین‌کمانی از گیاهان
دکتر لینیا پاتل می‌گوید که وقتی صحبت از «چه چیز» خوردن باشد، رنگ در رژیم غذایی ضدپیری جایگاه کلیدی پیدا می‌کند. فوتوکمیکال‌هایی که در رنگین‌کمانی از گیاهان یافت می‌شود، برای کاهش استرس اکسیداتیو مزیت بسیار دارد. فشار اکسیداتیو آسیبی است که به واسطه مواد شیمیایی با عنوان «رادیکال‌های آزاد» به سلول‌ها وارد می‌شود و تاثیر آن بر پیری شناخته‌شده است.
خبر خوب این است که شناسایی فتوکمیکال‌ها آسان است و هر چه تنوع رنگ در میوه‌ها و سبزیجات بیشتر باشد، فتوکمیکال‌ها هم بیشتر می‌شوند؛ اما این همه ماجرا نیست.
دریافت فیبر کافی، به سلامتی روده و به دنبال آن تعادل بدن کمک می‌کند. در واقع دانشمندان از ارتباط میان سلامتی روده و مشکلات مربوط به سلامت روان مانند اضطراب و افسردگی می‌گویند و تایید می‌کنند که مشکلات روده این بیماری‌ها را نیز افزایش می‌دهد.
باکتری‌های روده عاشق فیبرند و فیبر را می‌توان از طریق غلات سبوس‌دار و همچنین لوبیا، عدس و انواع مواد غذایی گیاهی در رنگ‌های متنوع به دست آورد.
البته کارشناسان خاطرنشان می‌کنند میزان قند مصرفی هم باید کنترل شود. مصرف مداوم و زیاد قندهای افزودنی و کربوهیدرات‌های فراوری‌شده احتمال افزایش التهاب در بدن را بالا می‌برد که با بسیاری از بیماری‌ها و همچنین کاهش سلامتی و طول عمر مرتبط است.
شام؛ کمتر از آن چیزی که فکر می‌کنید
دکتر حسین الزبیدی، عضو کالج سلطنتی پزشکان عمومی بریتانیا، می‌گوید رژیم غذایی ضدپیری «آن چیزهایی است که نمی‌خورید».
به گفته او، یکی از عوامل کلیدی که بیشترین تاثیر را بر طول عمر دارد، محدود کردن کالری مصرفی است. او می‌گوید: «وقتی میزان کالری مصرفی روزانه را به مقدار کم اما قابل‌توجهی کاهش می‌دهیم، بدن به خود می‌گوید: خب، حالا انرژی کمتری وارد می‌شود، بنابراین به پاکسازی نیاز داریم؛ ما باید هر مشکلی را که در هر ناحیه به وجود آمده است، رفع کنیم، باید سلول‌های ناخواسته و مرده را پاکسازی کنیم، و در واقع این فرایند است که برای طول عمر بسیار مفید است.»
چندین مطالعه منتشر شده در نشریاتی مانند «پیری طبیعت» (Nature Ageing) هم این نظریه را تایید کرده‌اند.
نکته کلیدی دیگری که کارشناسان و متخصصان بر آن تاکید کردند، حفظ اعتدال در رژیم غذایی است. کلارک می‌گوید که ما، منابع، زمان و فضای محدودی در اختیار داریم، بنابراین از خودانتقادی دست بردارید و نگران شیرینی‌های دوناتی که می‌خورید نباشید، بلکه در مصرف آنها تعادل را رعایت کنید.
سرویس خبری : علمی – تغذیه و سلامت
