بازار ایران سالانه به حدود ۳.۲ میلیون تن برنج سفید نیاز دارد که حدود یک‌سوم آن از طریق واردات تأمین می‌شود و مابقی سهم تولید داخل است. در این وضعیت، هرچه تولید داخل در استان‌های دارای مزیت آبی (شمال کشور) تقویت شود، وابستگی بازار به محصول وارداتی کاهش می‌یابد.
طبق آمارهای وزارت جهاد کشاورزی، میزان تولید برنج ایرانی در سال گذشته به ۲.۵ میلیون تن رسیده که ۱۹ درصد بیشتر از میزان تولید برنج در سال ۱۴۰۰ است. توقف افزایش قیمت برنج در بازار داخلی، نیز یکی از ملموس‌ترین نتایج همین رشد تولید بوده است.
اکنون بازار داخلی به کمک رشد تولید برنج ایرانی در آرامش است اما در ابتدای دولت سیزدهم به دلیل ممنوعیت واردات برنج در فصل برداشت محصول داخلی، قیمت‌ها روند صعودی به خود گرفت و برای جلوگیری از فشار معیشتی به مردم، حدود یک‌میلیون و ۷۸۳ هزار تن برنج وارد شد که از این میزان یک‌میلیون و ۳۶۳ هزار تن سهم بخش خصوصی بود.
در ادامه، واردات برنج به‌گونه‌ای مدیریت شد که نیاز بازار با موجودی کالا تراز شود و صدمه‌ای به تولید داخلی وارد نیاید به‌گونه‌ای که بخش خصوصی بتواند تنظیم‌گری و تأمین نیاز بازار برنج را بدون هیچ مشکلی در دست بگیرد.
تولید برنج چگونه تقویت شد؟
طی سه سال اخیر حفظ اراضی شالیزاری، افزایش تولید در واحد سطح، به‌کارگیری و تأمین بذر اصلاح شده و ارقام کیفی و پر محصول، بازسازی و نوسازی شالی‌کوبی‌ها، رشد مکانیزاسیون برنج، تغذیه گیاهی و مصرف متعادل کودهای ازته، فسفاته و پتاسه، مدیریت آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز، توسعه روش‌های نوین مانند کشت مکانیزه با نشاکار و خشکه‌کاری در مناطق تحت تنش آبی، برداشت مکانیزه با کمباین‌های ویژه شالیزاری و افزایش سطح رتون از اقدامات خوبی بوده که منجر به بهبود کیفی و کاهش ضایعات برنج سفید شد.
بر اساس آمارها سطح زیر کشت برنج کشور ۷۷۰ هزار هکتار است که در دولت سیزدهم علیرغم اینکه افزایشی در سطح زیر کشت برنج در استان‌های شمالی کشور رخ نداد، بلکه تلاش‌های حمایتی دولت از تولیدکنندگان و به‌کارگیری مکانیزاسیون در اراضی شالیزاری باعث رشد تولید این محصول استراتژیک و ارزشمند شد.
همچنین ضریب تبدیل برنج با ورود کمباین‌های جدید و تخصصی، اصلاح ساختار شالی‌کوبی‌ها و مدیریت مناسب در شالیزارها افزایش مطلوبی پیدا کرد تا جایی که در دولت سیزدهم مکانیزاسیون کاشت و برداشت برنج با حدود ۱۰ درصد افزایش ظرف سه سال اخیر به ترتیب به ۷۲ و ۹۰ درصد رسید.
برنج‌کاران در گذشته با خرمن‌کوب برنج‌ها را می‌کوبیدند و یا از کمباین‌های برداشت غلات در شالیزارها استفاده می‌کردند که علاوه بر شکستگی دانه برنج، ضایعات و ریزش زیادی در زمان برداشت محصول داشت، اما با ورود کمباین‌های جدید برنج و همچنین اصلاح ساختار شالی‌کوبی‌ها ضایعات برنج در زمان برداشت و پس از برداشت محصول کاهش یافت.
کمباین‌های جدید برنج به علت داشتن تکنولوژی‌های نوین به‌راحتی وارد شالیزارها می‌شوند و به‌موقع و در بهترین زمان ممکن عملیات برداشت محصول برنج را انجام می‌دهند که تمامی این‌ها منجر به کاهش هزینه‌های تولید، تسهیل در برداشت، افزایش عملکرد و تولید در مزارع برنج شده است.
