بنابر آمارهای اعلامی سالانه ۱۲۵ تا ۱۳۰ میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور تولید می‌شود که ۷۰درصد آن در بخش زراعت تولید می‌شود؛ بنابراین خودکفایی و خودبسندگی در این بخش به سبب ارتقای ضریب امنیت غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است.
براساس اسناد بالادستی و سیاست های برنامه هفتم مقرر شد در محصولات اساسی به خودکفایی ۹۰ درصدی و در ۵ محصول استراتژیک و راهبردی از جمله گندم، برنج، جو، پنبه و شکر باید به خودکفایی ۱۰۰ درصد دست یابیم تا وابستگی به آن سوی مرزها به حداقل برسد چراکه اهمیت خودکفایی و امنیت غذایی در مواقع بحرانی و حساس همچون جنگ بیش از هرزمان دیگری خود را نشان می دهد.
در همین راستا غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه سالانه ۱۳۵میلیون تن محصول کشاورزی در کشور تولید می شود، گفت: ۸۰ درصد نیاز در داخل تولید می شود که براین اساس در تامین بخش اعظم نیاز کشور خودکفا هستیم و تنها در ۲۰ درصد وارد کننده هستیم که بخشی از این واردات از محل صادرات ما انجام می‌شود. یعنی در مقابل صادرات، واردات داریم و پایه اصلی امنیت غذایی ما مربوط به تولید داخل است. حال امیدواریم به زودی در محصولات کشاورزی به خودکفایی ۱۰۰ درصد دست یابیم.
خودکفایی ۸۰ درصدی محصولات مهم ترین دستاورد بخش کشاورزی
ارسلان قاسمی عضو کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: ایران به سبب قرارگرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک از لحاظ منابع آب و خاک با مشکلاتی روبروست که براین اساس تولید تمام محصولات کشاورزی برای کشور صرفه اقتصادی ندارد.
به گفته وی، با توجه به بهره وری پایین در بخش کشاورزی، حفظ امنیت غذایی توسط کشاورزان مهم ترین دستاورد است، بنابراین اکنون افزایش بهره وری و حفظ منابع آب و خاک باید دنبال شود چراکه هیچ جای دنیا امکان دستیابی به خودکفایی ۱۰۰ درصد وجود ندارد.
قاسمی با بیان اینکه دستیابی به خودکفایی ۸۰ درصدی امنیت غذایی قدم بزرگی بود، افزود: حفظ و بهبود شرایط و استفاده بهینه از منابع آب و خاک و حرکت به سمت افزایش بهره وری باید دنبال شود.
عضو کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: برخی محصولات اساسی مثل گندم قابلیت خودکفایی ۱۰۰ درصد وجود دارد یا در محصول برنج با افزایش بهره وری می توان به مرز خودکفایی رسید، همچنین با استفاده درست از منابع آب و خاک می توان به خودکفایی در شیلات رسید اما خودکفایی ۱۰۰ درصد در تمامی محصولات غیرکارشناسی است.
این گزارش می افزاید که افزایش ضریب خوداتکایی و کاهش وابستگی به واردات در تامین امنیت غذایی کشور تاثیر بسزایی دارد که براین اساس وزارت جهاد کشاورزی رشد تولید محصولات اساسی را در اولویت قرار داده و برای تحقق این منظور سیاست اجرای الگوی کشت، توسعه کشاورزی قراردادی و کشت فراسرزمینی را در دستور کار خود گذاشته است.
خودکفایی محصولات کشاورزی نیازمند فراهم شدن الزامات و اعتبارات
در ادامه عطااللّه هاشمی عضو شورای قیمت گذاری محصولات اساسی گفت: دستیابی به خودکفایی ۱۰۰ درصدی محصولات اساسی به ۲ عامل همچون شرایط اقلیمی و فراهم شدن زیرساخت و اعتبارات لازم بستگی دارد که در برخی موارد با کمبود آب، حاصلخیز نبودن خاک و شرایط نامساعد اقلیمی روبرو هستیم. به عنوان مثال موضوع کم بارشی بارش امسال در خصوص گندم در نظر بگیرید که موجب شده تولید حداقل ۴ میلیون تن نسبت به سال قبل کاهش یابد.
به گفته وی، در دستیابی به خودکفایی ۱۰۰ درصدی محصولات کشاورزی روی عوامل طبیعی نمی توان حساب کرد و از طرفی دربرخی محصولات به جزء محصولات اساسی خودکفایی به صلاح نیست.
هاشمی ادامه داد: دولت ها باید الزامات خودکفایی، اعتبار، ورود علم و دانش و مکانیزاسیون را باید فراهم کنند که تاکنون این اراده وجود نداشته است. به عنوان مثال الگوی کشت یکی از اصول اساسی خودکفایی بود که اعتباراتی درنظرگرفته نشده است و تازمانیکه عملیاتی نشود، امکان رسیدن به خودکفایی وجود ندارد، کمااینکه در برخی محصولات امکان رسیدن به خودکفایی وجود ندارد.
عضو شورای قیمت گذاری محصولات اساسی گفت: کارشناسان در ۳ سال گذشته که اجرای مصوبه الموی کشت به تصویب رسید، برآورد کردند که سالانه ۴۰ تا ۴۵ همت اعتبار باید تزریق شود که اکندن با گذشت ۳ سال از این مصوبه سالانه ۵۰ تا ۶۰ همت باید به الگوی کشت در راستای دستیابی به خودکفایی باید تخصیص داده شود و در کنار اجرای این مصوبه اعتباراتی برای ورود علم و دانش و مکانیزاسیون به بخش باید داده شود.
بنابر آمار سالانه ۱۴ تا ۱۶ میلیارد دلار ارز به واردات کالاهای اساسی اختصاص می یابد که با اجرای زیرساخت های لازم در برنامه هفتم و رسیدن به خوداتکایی حداکثری محصولات، علاوه بر ارتقای ضریب امنیت غذایی کشور، میزان خروج ارز از کشور به حداقل می رسد.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان
