محمدجواد عسگری در جلسه علنی امرو(سه شنبه)مجلس، گزارش کمیسیون کشاورزی درباره مسائل مرتبط با حوزه طیور، مشکلات و تأمین نهاده‌های دامی و کشاورزی در سال زراعی جدید را قرائت کرد.
در موضوع مربوط به حوزه کشاورزی به ویژه نهاده های دامی، مرغ و پروتئین سفید و قرمز چیزی حدود ۲۱ میلیون تن شامل ۱۰ میلیون تن ذرت، ۵ میلیون تن سویا و ۷ میلیون تن جو. از این ۱۰ میلیون تن ذرت حدود ۸ میلیون تن وارداتی است و حدود ۳۰۰ هزار تن سویا تولید می کنیم و مابقی نیز وارداتی است و جو نیز ۵۰ درصد وارداتی و ۵۰ درصد هم در داخل کشور تولید می شود.
تقریبا حدود ۲۱ هزار مجوز مرغداری صادر کردیم و دولت نیز پیگیری کرده است و حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ واحد در حال فعالیت است که ظرفیت تولید این تعداد مرغداری در حالت تولید چیزی حدود ۲.۵ میلیون تن در سال است، علی رغم اینکه نیاز کشور ۲.۲ است که حدود ۳۰۰ هزار تن مازاد داریم و این تعداد را می توانیم صادر کنیم.
برای صادرات پروتئین سفید ظرفیت ها و قابلیت های بسیار ارزشمندی وجود دارد که باید مدیریت شود تا اتفاقات مطلوبی رقم بخورد. آنچه که مشکل در حوزه تولید ایجاد کرده است، عدم همراهی دستگاه های متولی است و زنجیره تولید دچار مشکل شده است. علی رغم اینکه بارها با رئیس جمهور، معاون اول و دستگاه های متولی مکاتبه کردیم، با چالش هایی در این حوزه مواجه هستیم. جلساتی که گرفته شده است، باعث شده تا وضعیت مرغ یک فضای مناسبی به خود بگیرد، اما این موضوع کافی نیست، چرا که باید مدیریت شود تا این مشکل افزایش پیدا نکند.
در بحث نهاده های دامی یک ناهماهنگی برای واردات وجود دارد، علی رغم اینکه بارها مکاتبه کردیم که بحث نهاده های دامی نباید انحصاری شود، و باید رقابت ایجاد شود، چرا که بسیاری اعلام آمادگی کردند تا واردات را انجام دهند و حتی بیان کردند که حاضر هستیم دولت ۶ ماه پس از واردات پول را به حسابمان واریز کند.
در بحث دموراژ کشتی ها ۳۰۰ میلیون دلار هزینه دموراژ کشتی هایی است که نهاده ها را حمل و واردات را انجام می دهند. این میزان می تواند ۳۰ کشتی را برای ما خریداری کند. بارها تاکید کردیم که تعدادی از کشتی های ما در لنگرگاه در حال دریافت دموراژ است اما هیچکس پاسخگوی این موضوع نیست.
برخی از دلایلی که باعث افزایش قیمت مرغ شده است، عبارت است از؛
کاهش جوجه ریزی، چرا جوجه وارد می شود؟ چرا تخم مرغ نطفه دار وارد می شود؟ ظرفیت ها و قابلیت های ما می تواند هم نیاز داخلی را تامین و هم در حوزه صادرات شرکت کند.
کاهش واردات کنجاله سویا؛ سویایی که وارد می شود باید ۴۵ درصد پروتئین داشته باشد، اما ۳۵ درصد پروتئین دارد، یعنی کیفیت سویا بسیار پایین است. دانه سویا وارد می کنند و برای درآمدسازی فضایی ایجاد کرده اند که نتوانستیم از ظرفیت سویا باکیفیت استفاده کنیم.
عدم همخوانی قیمت واقعی مرغ با هزینه های تولید؛ وقتی تولیدکننده می خواهد تولید کند، باید هزینه ها در نظر گرفته شود و قیمت مناسب لحاظ شود که هم تولیدکننده و هم مصرف کننده در راستای تولید و مصرف بتوانند بی دغدغه کار خود را انجام دهند.
کاهش عرضه شدید مرغ منجمد توسط شرکت پشتیبانی امور دام
مشکل وزارت جهاد کشاورزی در تنظیم بازار؛ به جای اینکه فضای تولید را تنظیم کنیم، به تنظیم فضای بازار اکتفا کرده ایم که این موضوع همخوانی ندارد. بازار نهاده ها و جوجه یک روزه رها شده است، در این راستا مکاتبه و جلساتی برگزار شده است که نیاز به مدیریت این حوزه است.
عدم هماهنگی بین وزارت جهاد کشاورزی و بانک مرکزی و واردکنندگان؛ وزارت جهاد کشاورزی می گوید مشکل از بانک مرکزی است، بانک مرکزی نیز می گوید مشکل از جای دیگری است. اگر این هماهنگی و هم افزایی صورت نگیرد، مشکلات عدیده ای ایجاد خواهد شد.
انحصاری بودن واردات نهاده های کشاورزی؛ امروز چرا در کشور ۲ نفر صرفاً باید واردات نهاده های دامی را انجام دهند. چرا دستگاه های نظارتی در این حوزه دقت نمی کنند. چرا برنامه ریزی نمی شود تا فضای رقابتی به وجود آید تا این مشکلات برطرف شود؟
سیاستگذاری غیرشفاف و غیرکارشناسی دستگاه های ذیربط؛ که منجر به عدم تقاضا و اخلال در همه زنجیره تولید شده است.
در بحث برنج ۳.۲ میلیون تن مورد نیاز کشور است که متاسفانه ۲.۱ میلیون تن و اخیراً نیز ۵۰۰ هزار تن وارد شده است. و در بحث چای نیز ۱۰۹ هزار تن واردات چای داشته ایم که حدود بین ۶۵ تا ۷۰ هزار تن چای است، نزدیک به ۳۰ هزار تن چای تولید می کنیم.
راه حل‌های رفع مشکلات تولید مرغ:
تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی و پرورشی
تامین نهاده های مورد نیاز صنعت مرغداری و تلاش در جهت حذف انحصار واردات نهاده های دامی است.
تامین ذخایر استراتژیک با اولویت خرید از داخل و یا واردات جهت مقابله با بحران پیش رو
واقعی کردن قیمت ها، برطرف کردن ایرادات بازار جهت توزیع در حوزه نهاده های بخش کشاورزی
اصلاح نظام توزیع با حذف واسطه های غیرضرور
نظارت دستگاه های مربوطه و سپردن نقش ویژه به شبکه توزیع تعاون
ساماندهی و سازماندهی تولیدکنندگان و تعاونی ها
مدیریت یکپارچه
اعمال طرح عرضه محصولات اساسی به دهک های هدف از طریق کالابرگ الکترونیک
حذف کامل رانت ارزی و حمایت از تشکل های تولید برای تامین نهاده های کشاورزی
امسال خرید گندم از تولیدکنندگان از ۹.۵ میلیون تن گذشته است، اگر با برنامه ریزی پیش برویم، سال آینده می توانیم به خودکفایی برسیم.
در یکی از حساب های وزارت نفت ۱۴۰ هزار میلیارد تومان اعتبار وجود دارد و کل بدهی دولت به کشاورزان و به طور خاص به گندم کاران حدود ۱۴۰ هزار میلیارد تومان است که در حال حاضر ۶۰ هزار میلیارد تومان پرداخت شده و ۸۰ هزار میلیارد تومان دیگر دولت باید پرداخت کند.
دولت هنوز نهاده های کشاورزی در حوزه بخش کشت گندم را نتوانسته تامین کند، اگر روند اینگونه باشد و با این شرایط پیش برویم، حتما سال آینده نه تنها به خودکفایی نخواهیم رسید، بلکه مشکلات عدیده ای را نیز در این حوزه شاهد خواهیم بود.
دولت باید خسارت به کشاورزان را پرداخت کند. اگر در قالب برنامه حرکت کنیم، حتما می توانیم بر مشکلات کشاورزی فائق آییم. دولت به ازای تاخیر در پرداخت خسارت کشاورزان به ازای هر ۱۰ روز تاخیر در کشت، ۲۵ درصد کاهش عملکرد در سطح خواهیم داشت. براساس تبصره ۳ ماده واحده قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی، دولت باید ضرر و زیان ناشی از دیرکرد تولیدکنندگان را بپردازد. لازم است تا جلسه ای با حضور مسئولان مربوطه برگزار شود تا مشکلات بخش تولیدی کشاورزی با هم افزایی برطرف شود
