استان سرسبز گیلان در حاشیه دریای خزر، مرز جمهوری آذربایجان و نزدیک به بازار اوراسیا با داشتن مزیت های بندری، تجاری و کشاورزی و همچنین نیروی کار کاربلد موقعیت مناسبی برای توسعه صادرات غیرنفتی در جمهوری اسلامی ایران دارد و در همین رابطه محصول پرخاصیت کیوی از محصولات با کیفیت این استان به شمار می آید و فعالیت شبانه روزی گمرکات گیلان، زمینه صادرات این محصول را در کنار سایر محصولات کشاورزی از این استان به خارج از کشور را فراهم کرده است.
کیوی، مهمترین محصول صادراتی منطقه است و در شهرستان های آستارا، تالش و همچنین رودسر کشت می شود؛ با توجه به شرایط آب و هوایی و خاک مناسب گیلان باعث شده این استان، قطب تولید و صادرات این محصول در ایران باشد و همین مزیت ممتاز در راستای توسعه بازرگانی خارجی، بهره‌مندی بیشتر مرزنشینان و تجار از مزایای مرز و افزایش ارزآوری قابل توجه است.
براساس آمارهای موجود بیش از ۵۰ درصد محصول کیوی تولید شده در استان گیلان به کشورهای آذربایجان، روسیه، گرجستان، هند و کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌شود و با توجه به اینکه کیوی تناسب اقلیمی خوبی با شمال کشور و بخصوص گیلان دارد، باید سعی شود این محصول با مزیت اقتصادی بالا بیشتر تولید و صادر شود.
رواج کشت کیوی از دهه ۷۰ در غرب گیلان
کشت کیوی که از دهه ۷۰ در غرب استان گیلان رواج یافت و برخی شالیکاران با تغییر مزرعه خود به باغ کیوی، به تولید آن روی آوردند، هم اکنون به دلیل کیفیت خوب، بازار پسندی بالایی را در کشورهای همسایه و به ویژه روسیه دارد.
روسیه به دلیل موقعیت جغرافیایی و بازار مناسب، بستر خوبی برای فعالیت کشاورزان گیلانی، ارزآوری و کسب درآمد شده است و در همین رابطه تنها باید به کیفیت محصول توسط کشاورزان دقت شود تا این صادرات به صورت مستمر ادامه یابد. کارشناسان باغداری مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان های فعال در تولید محصول کیوی استان گیلان، همواره برای مشاوره با باغداران جهت جلوگیری از آفت‌ها آماده هستند و توزیع سم، کود و خدمات فنی و مهندسی از جمله خدمات جهاد کشاورزی به باغداران منطقه است تا تولید محصول همواره ممتاز باشد.
عجله در برداشت کیوی به کیفیت لطمه می‌زند
به گفته کارشناسان امر عجله در برداشت کیوی به کیفیت میوه و ارزش صادرات آن لطمه می زند و باغداران باید با کیفیت ترین محصول خود را در زمان اصلی برداشت کنند.
قند کیوی در فصل پاییز به بالاترین حد ممکن خود می رسد و زمان مناسب برداشت، در حفظ میزان کاهش وزن، سفتی بافت و ظرفیت آنتی اکسیدان میوه در انبارهای صادراتی تاثیرگذار است و همچنین برداشت دیرهنگام کیوی نیز زیان دارد و پلاسیده شدن، کاهش میزان سفتی بافت و افزایش ریسک سرمازدگی میوه روی درخت نیز از نتایج آن است.
شهرستان مرزنشین آستارا در شمال غربی استان گیلان ظرفیت منحصر بفردی هم در زمینه تولید و هم در صادرات محصول کیوی دارد که باید با بهره گیری از یافته های مراکز تحقیقاتی، از این ظرفیت به منظور بهینه سازی فرایند تولید و افزایش محصول با هدف صادرات استفاده شود.
آستارا طی سال های اخیر در زمینه کشت، تولید و صادرات محصول کیوی بسیار موفق عمل کرده و شایسته حمایت ویژه دولتی است.
۵۰۰ هکتار باغ کیوی با ۹۷۰ بهره بردار در آستارا
فرماندار شهرستان مرزی بندر آستارا در همین رابطه کیوی را مهمترین محصول صادارتی منطقه عنوان و اظهار کرد: محصول تولید شده کیوی منطقه در ممتازترین کیفیت به خارج از از کشور صادر می شود.
عنایت رضایی پور با بیان اینکه به دلیل مرغوبیت کیوی آستارا، کشورهای همسایه ایران مهمترین مشتریان این محصول را تشکیل می دهند، افزود: وسعت باغات کیوی در آستارا ۵۰۰ هکتار است و تعداد بهره بردار کشت و تولید کیوی در این شهرستان مرزی ۹۷۰ نفر می باشد.
وی با اشاره به اهمیت بازار داخلی و خارجی کیوی و میزان ارز آوری آن برای کشور، گفت: صادرات محصول کیوی از ۱۵ مهر تاکنون ۷۱۰۵ تن و با ارزآوری برای هر تن ۵۸۰ دلار و جمعا ۷۸۳۰ هزار دلار ارزآوری بوده است و همچنان ادامه دارد.
فرماندار آستارا، ادامه داد: ۱۰ درصد محصول کیوی منطقه در بازار داخلی جذب می شود.
وی با اشاره به تاثیر کم آبی در محصول کیوی، گفت: کوچک شدن میوه کیوی، زودرس شدن میوه و عدم بازارپسندی میوه از جمله تاثیرات کم آبی است.
رضایی پور عمده مشکلات احتمالی مربوط به محصول کیوی را گران بودن نهاده های کشاورزی شامل کود و سم، عدم دسترسی بهره برداران به کلینیک های گیاه پزشکی، نبود بازار مطمئن در داخل کشور و همچنین نبودن صنایع تبدیلی برای محصول کیوی در داخل کشور عنوان کرد و افزود: کامل نبودن زیرساخت‌های صادرات محصول کیوی برای خارج از کشور از جمله مشکلات مربوط به محصول کیوی منطقه است.
فرماندار آستارا برگزاری کلاس های آموزشی و ترویجی و همچنین توزیع نهاده های کشاورزی را از جمله موارد مهم در توسعه محصول کیوی توسط جهاد کشاورزی منطقه عنوان کرد و گفت: هدایت بهره برداران به مرکز تحقیقات ایستگاه عباس آباد جهت بهره مندی آنها از علوم روز دنیا در خصوص محصول کیوی بسیار تاثیر گذار است.
رضایی پور تصریح کرد: توسعه کشت کیوی در منطقه علاوه بر اشتغالزایی، افزایش درآمد باغداران و افزایش بهره وری اراضی کشاورزی را به دنبال دارد.
محصول کیوی برای نخستین بار در سال ۱۳۴۷ توسط مهندس یونس ابراهیمی(پدر آستارایی الاصل کیوی و مرکبات ایران) وارد کشور شد و پس از استقبال شهروندان غرب استان گیلان و تمایل به مصرف این محصول پرخاصیت، نخستین باغ کیوی ایران توسط بخش خصوصی در آستارا احداث شد و هم اکنون ۹۷۰ نفر بهره بردار در این زمینه در سطح شهرستان مرزنشین آستارا فعالیت می کنند.
