دانش و فناوری عاملی بنیادی است و گستردگی کاربرد آن مهمترین عامل رشد در اقتصاد نوین به شمار می آید و بررسی اقتصاد جهانی نشان می‌دهد کشورهایی که از رشد اقتصادی بالاتر و پایدارتر برخوردارند به گسترش صنایع دانش بنیان و صادرات کالاهای دانش‌بر توجه بیشتری دارند.
اقتصاد دانش بنیان این امکان را برای کشورهای در حال توسعه فراهم می‌کند تا بدون نیاز به پشت سر گذاشتن مرحله های سنتی توسعه و الزام به پیمودن فرآیند زمان‌بر تغییرات ساختاری، از اقتصاد کشاورزی به اقتصاد صنعتی و سرانجام به اقتصاد دانش بنیان رسیده و فرآیند توسعه خود را شتاب دهند.
اقتصاد دانش بنیان تنها بستگی به شمار محدودی صنایع مبتنی بر فناوری بسیار پیشرفته ندارد بلکه در این نوع اقتصاد ، همه فعالیت های اقتصادی (صنعت، معدن و کشاورزی) به شکلی بر دانش متکی است.
گذر از اقتصاد سنتی به اقتصاد دانش محور، بر تولید، توزیع و استفاده از دانش به عنوان عامل اصلی در همه ابعاد جامعه استوار است و بی تردید پیوستگی
کارکردهای تولید، توزیع و کاربرد دانش در پرتو فراهم بودن زیربناها و روبناها از جمله نهادهای دانش همانند دانشگاه، بنگاه های فناوری محور، مؤسسات تحقیق و توسعه است که موجبات تحقق اقتصاد و توسعه دانش محور را در همه بخش ها از جمله کشاورزی فراهم می آورد.
کشاورزی به عنوان قطب اصلی اقتصاد گلستان می تواند زمینه ساز توسعه فراگیر و بهبود معیشت اهالی این خطه باشد و همه کارشناسان و مدیران براین بخش و توسعه شرکت های دانش بینان در بخش کشاورزی تاکید دارند تا علاوه بر اشتغال آفرینی و ارتقای امنیت غذایی، کسب درآمدهای ارزی و استقلال سیاسی و اقتصادی کشور هم تضمین شود.
گلستان در تولید ۱۶ محصول راهبردی رتبه های اول تا پنجم کشوری را دارد که نشان دهنده نقش و اهمیت کشاورزی منطقه در توسعه و خودکفایی کشور است و گذر از کشاورزی سنتی به تجاری و اقتصادی و بهره گیری از علوم و دانش های نوین می تواند با افزایش بهره وری زمینه ساز بهبود معیشت فعالان این بخش و اشتغال آفرینی را رقم بزند.
در کنار شرکت های دانش بنیان بخش کشاورزی که می تواند در حوزه به‌زراعی، اصلاح بذور، افزایش راندمان در هکتار و بکارگیری فناوری های نوین جان دوباره ای به کشاورزی ببخشد، صنایع تکمیلی و تبدیلی هم به عنوان بخشی از زنجیره شرکت های دانش بنیان نقش آفرینی زیادی در عملی شدن شعار سال دارند.
گلستان ۳۶۱ واحد صنایع تبدیلی کشاورزی از جمله ۱۶۳ واحد در بخش زراعی، ۷۶ واحد در بخش باغی، ۵۰ واحد در بخش دام، پنج واحد در بخش لبنات و ۴۶ واحد در بخش تولید خوراک دام دارد که ظرفیت اسمی فرآوری این واحدها سه میلیون و ۴۰۰ هزار تن در سال برآورد می شود.
تولید سالانه پنج میلیون و ۴۰۳ هزار تن انواع محصول زراعی و باغی، گلستان را به یکی از ارکان مهم کشاورزی کشور تبدیل کرده که توجه بیش از گذشته به علوم ، فنون ، فن آوری های نوین و دانش های کاربردی و در نهایت توسعه صنایع تبدیلی می تواند راهکار موثر شتاب به رونق تولید و اقتصاد استان و هزاران بهره‌بردار آن باشد.
از طرف دیگر بهره مندی گلستان از سرمایه انسانی توانمند و وجود چندین مرکز علمی و پژوهشی همتراز با موسسات دانشگاهی و تحقیقاتی جهان زمینه ساز تحقق شعار تولید را فراهم خواهد کرد.
لزوم توسعه تولیدات دانش بنیان در بخش کشاورزی
نماینده مردم گرگان آق قلا در مجلس شورای اسلامی گفت: عملیاتی شدن شعار سال باید بر مبنای مزیت‌های نسبی هر منطقه احصا و روش‌های مناسبی برای اجرای در نظر گرفته شود.
غلام رضا منتظری افزود: گلستان یک استان کشاورزی محسوب می شود و برای نهادینه کردن شعار سال باید به سراغ حل دغدغه ها و توسعه تولیدات دانش بنیان در بخش کشاورزی، زراعت و دامداری حرکت کرد.
وی ادامه داد: فرآوری و بسته بندی محصولات زراعی در کنار راه اندازی صنایع تبدیلی از جمله مواردی است که می‌تواند به موضوع تولیدات دانش بنیان جامه عمل بپوشاند.
نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: طرح های دانش بنیان به طور معمول کم هزینه تر از سایر پروژه ها و طرح های سنتی است و مدت زمان ثمردهی آنها نسبت به پروژه های سنتی کمتر و دستاوردهای اقتصادی آن نسبت به حجم سرمایه گذاری اولیه بسیار بالاتر است.
نماینده مردم علی آباد کتول در مجلس شورای اسلامی هم گفت : شعار امسال در برگیرنده همه نیازها و ملزومات امروز و فردای جامعه ایرانی است و مدیران حوزه معاونت علمی رییس جمهور و دیگر نهادهای متولی باید یک برنامه ریزی جامع ترسیم کنند تا تولید دانش بنیان به جایگاه اصلی خود در کشور برسد.
رحمت الله نوروزی یادآور شد: برای اجرای شعار سال باید بر مبنای سندآمایش سرزمین و سند جامع اشتغال راهکارهای عملیاتی در نهادها و سازمان های مختلف ترسیم کرد.
بهره وری بالا و اشتغال پایدار با کشاورزی دانش بنیان
وی با اشاره به ظرفیت های گسترده استان گلستان در بخش کشاورزی اظهارداشت: کشاورزی دانش بنیان با هدف بهره‌وری بالا و اشتغال پایدار از رویکردهای دولت جهادی سیزدهم است.
نوروزی بیان کرد: محور اساسی حرکت بخش کشاورزی در این دولت، توسعه کشاورزی تجاری و دانش بنیان خواهد بود تا ایران بتواند در این زمینه در جایگاه اصلی و واقعی خود قرار بگیرد.
نماینده مردم علی آباد کتول در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: دستیابی به راه حل مشکلات اقتصادی و رونق کسب و کار از مسیر تولید دانش بنیان بسیار کوتاه تر و مطمئن تر است.
نوروزی افزود: می توانیم با استفاده از ظرفیت های خدادادی موجود و بهره گیری از دانش بنیان علاوه بر خودکفایی در بخش امنیت غذایی به بازارهای هدفی همچون بازار اوراسیا ، عراق و دیگر کشورهای پیرامون ایران برسیم و رونق اقتصادی را در میدان عمل معنا کنیم.
کشاورزی،دامداری و صنایع تبدیلی مزیت های گلستان
عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی هم در سفر چندی قبل به گلستان در دیدار با مدیران استان گفته بود: کشاورزی، دامداری و صنایع تبدیلی از جمله مزیت های گلستان است که تاکنون توجه ویژه‌ای به آن نشده و ضرورت دارد شرکت‌های دانش بنیان به سراغ این ظرفیت‌های بومی هدایت شوند.
سیدمحسن دهنوی افزود: گلستان در تولید بسیاری از محصولات زراعی مانند توتون در زمره استان‌های برتر کشور محسوب می‌شود اما گرفتار خام‌فروشی مزمن است و ایجاد واحدهای فرآوری یک ضرورت غیرقابل انکار است.
لزوم سرمایه گذاری
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گرگان هم با اشاره به اهمیت سرمایه گذاری در حوزه شرکت های دانش بنیان بخش کشاورزی گفت: این حوزه حلقه مرتبط و مهم برای تداوم رونق تولید کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده است.
امیر یوسفی افزود: سرمایه‌گذاری بیشتر در حوزه شرکت های دانش بنیان و صنایع تبدیلی گلستان با اقتصادی مبتنی بر کشاورزی از اقدام های مهم و زیربنایی محسوب می شود.
وی ادامه داد: باید در این حوزه تلاش فراوانی صورت گیرد تا مشکل خام فروشی، ضایعات محصولات کشاورزی و ارزان فروشی محصولات به ویژه در زمان برداشت با تکمیل یا ایجاد طرح های صنایع تبدیلی کشاورزی به صورت ریشه ای حل شود.
استاندار گلستان هم با تاکید بر بسیج همه ظرفیت های استان برای تحقق شعار سال و تولید دانش بنیان افزود: سرمایه‌گذاری و حمایت از شرکت های دانش بنیان را با جدیت کامل پیگیری خواهیم کرد و در این بخش شرکت های دانش بنیان همسو با ظرفیت های استان در اولویت قرار دارند.
ضرورت پوست اندازی در بخش کشاورزی
علی محمد زنگانه گفت : باید پوست‌اندازی در حوزه کشاورزی انجام گیرد و یکی از بخش هایی که می تواند زمینه ایجادد تحول در بخش کشاورزی را عملیاتی کند شرکت های دانش بنیان هستند.
وی ادامه داد : تا افق ۱۴۰۴ درآمد خانواده گلستانی باید به میانگین کشور برسد که برای این کار باید درآمد ناخالص استان از ۵۶ هزار میلیارد تومان به ۱۱۲ هزار میلیارد تومان افزایش یابد و با توجه به اینکه بیش از نیمی از اقتصاد گلستان بر محور کشاورزی است، این اتفاق باید با تحول در کشاورزی و صنایع وابسته رخ دهد.
نماینده ولی‌فقیه در گلستان و امام جمعه گرگان هم گفت: با توجه به نقش تاثیرگذار شرکت‌های دانش‌بنیان در توسعه و رونق امورات مختلف، بخش کشاورزی کشور برای رشد، پیشرفت و ترقی باید به سمت دانش‌بنیان شدن حرکت کند.
آیت‌الله سیدکاظم نورمفیدی اظهارداشت: اگر کشاورزی دانش‌بنیان شود از جهات متعدد فواید و برکات زیادی برای کشور و کشاورزان خواهد داشت که از مهمترین فواید این کار افزایش محصول، درآمد بیشتر کشاورز و به خودکفایی رسیدن در تولید محصولات متعدد کشاورزی و جلوگیری از واردات است.
کشاورزی باید به سمت دانش بنیان حرکت کند
وی اضافه کرد: از ۳۸ میلیارد دلار واردات کشور، ۲۰ میلیارد دلار مربوط به بخش کشاورزی مانند واردات برنج، گندم، سویا، روغن‌های سویا و آفتابگردان و گوشت گاو است در صورتی که با دانش‌بنیان شدن کشاورزی، نیازی به واردات این محصولات نخواهیم داشت.
وی افزود: به علت دانش‌بنیان نبودن کشاورزی و مدیریت غلط آن، این وضعیت به وجود آمده و همین مدیریت سبب شده تا یک سال محصولی مانند سیب‌زمینی برای کشاورز درآمد خوبی داشته باشد و سال بعد همین محصول دفن و موجب زیان شود.
کشاورزی دانش بنیان، افزون بر استفاده از تجربه های پرشمار علمی و فناوری، نیازمند در دست داشتن استانداردها و دانش فرآیندی است. اقتصاد در این دوران برای عبور ازچالش‌های کنونی، بر اقتصاد و تولید دانش بنیان تأکید کرده که در آن با اتکا به منابع انسانی فرهیخته و استفاده از فناوری های نوین به عنوان اصلی ترین عامل ایجاد ثروت، به اقتصادی کردن تولید و خلق مزیت رقابتی توجه می کند.
اقتصاد عصر حاضر بر پایه بهره وری بالای عوامل تولید، کارآمدی توزیع و کاربرد دانش در مدیریت شکل گرفته و پیشرفت کشاورزی را به ارمغان می آورد که رسیدن به این هدف مستلزم ارتباط مؤثر فرآیند تولید علم با فرآیند تولید و توزیع محصول است.
گلستان ۶۶۷ هزار هکتار اراضی و باغی مستعد تولید انواع محصولات کشاورزی دارد که بخش عمده این تولیدات به دلیل نبود امکان تبدیل به محصول بهتر به صورت خام مصرف می‌شود و ایجاد ارزش افزوده آن در سبد درآمدی تولیدکنندگان و رونق اقتصادی استان کم رنگ است.
به گزارش ایرنا، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت آغاز ۱۴۰۱ ه ش، امسال را سال “تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین” نامگذاری کردند.
