وزیر جهاد کشاورزی در پنجم مهرماه براساس ابلاغیه معاون اول رئیس جمهور قیمت هرکیلو شیرخام درب کارخانه با افزایش ۲۰ درصدی نسبت به سال قبل را ۱۸ هزار تومان اعلام کرد، هرچند دامداران در ابتدای سال منتظر اصلاح قیمت بودند، اما بنا به دلایل متعدد این امر اعلام نشده بود.
صنایع لبنی بر اساس روال، همه ساله قیمت اقلام خود را افزایش می دهند. چند سالی است که نرخ تورم بالای ۴۰ درصد بوده و تمام پارامترهای تولیدکنندگان از قیمت مواد اولیه، نرخ ارز تا بسته بندی، حمل و نقل و… افزایش داده است که در نهایت این امر منجر به کوچک شدن سبد لبنیات خانوار شده است.
بررسی های میدانی نشان می دهد که در هفته های اخیر قیمت محصولات لبنی بدون دریافت مجوز افزایش یافتند که مدیرکل بازرسی وزارت جهاد کشاورزی این افزایش قیمت را تخلف دانست، اما متاسفانه هیچ یک از کارخانه های لبنی را مکلف به اصلاح قیمت نکردند.
بسیاری از کارشناسان صنعت لبنیات براین باورند که نرخ شیر خام نقش حدود ۷۰ درصدی در قیمت تمام شده دارد به طوریکه تغییر قیمت از ۱۵ به ۱۸ هزار تومان رسید، اما چون نقش آن در قیمت تمام شده محصولات ۷۰ درصدی است نرخ فرآورده‌های لبنی ۱۴ درصد افزایش می‌یابد.
روز گذشته رضا باکری دبیر انجمن صنایع لبنی اعلام کرده است که با قیمت شیر خام با افزایش ۲۰ درصدی از ۱۵ هزار تومان به ۱۸ هزار تومان رسیده که براین اساس قیمت لبنیات ۱۴ درصد افزایش می یابد.
تولید شیرخام به بالای ۱۲ میلیون تن می رسد
مجتبی عالی مدیرعامل اتحادیه دامداران کشور گفت: براساس ابلاغ معاون اول رئیس جمهور، قیمت مصوب هرکیلو شیرخام با چربی ۳.۲ درصد درب کارخانه ۱۸ هزار تومان تعیین شد، اما هنوز نرخ چربی و درصد ها را مشخص نکرده اند به طوریکه سال های قبل به ازای هر درصد چربی اضافه ۲۵۰ تومان پرداخت می کردند، اما امسال اعلام نکردند و مجدد باید پیگیری شود.
او با بیان اینکه مشکلی در تولید شیرخام نداریم، افزود: هم اکنون تولید در حال انجام است و با خنک شدن هوا امکان افزایش تولید وجود دارد به طوریکه امسال پیش بینی می شود تولید نسبت به سال قبل ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش یابد.
عالی با بیان اینکه سال گذشته حدود ۱۲ میلیون تن شیر خام در کشور تولید شد، افزود: امسال برآورد می شود که تولید به بالای ۱۲ میلیون تن برسد، همچنین براساس برنامه وزارت جهاد تا افق ۱۴۰۴ باید به تولید به ۱۴.۷ میلیون تن برسیم که این امر تنها با همراهی و حمایت دولت محقق می شود.
مدیرعامل اتحادیه دامداران قیمت تمام شده هرکیلو شیرخام را بالای ۲۰ هزار تومان اعلام کرد و افزود: در حال حاضر دامداران در فروش هرکیلو شیرخام بالای ۲ هزار تومان متضرر هستند و از طرفی به رغم آنکه دامداران تمامی نهاده های تولید را باید نقدی بخرند، مطالباتشان با تاخیر ۳ تا ۴ ماهه پرداخت می شود که این امر مشکلات متعددی برای دامداران ایجاد کرده است.
او با بیان اینکه ۷۰ درصد قیمت محصولات لبنی شیرخام تشکیل می دهد، گفت: با وجود آنکه قیمت تمام شده تولید بالاست، دولت برای حفظ سلامت جامعه باید یارانه پرداخت کند تا لبنیات را با قیمت پایین عرضه کنیم چراکه لبنیات هرچه گرانتر شود به ضرر تولید است.
به گفته عالی، با افزایش قیمت شیرخام، نرخ محصولات لبنی باید اصلاح شود که این امر به سبب کاهش قدرت خرید خانوار، منجر به رکود صنعت دامپروری می شود، از این رو دولت باید همانند سال ۸۹ یارانه پرداخت کند تا تولید رونق بگیرد.
فرآورده‌های لبنی یکی از مهم‌ترین کالا‌های صادراتی بخش کشاورزی است که سهم عمده‌ای در ارزآوری کشور دارد به طوریکه طبق آخرین آمار‌های سازمان فائو، ایران بزرگترین صادرکننده محصولات لبنی در آسیا در سال میلادی گذشته بوده است.
براساس آمار کل صادرات شیر و لبنیات کشورهای قاره آسیا در سال گذشته بالغ بر ۹ میلیون تن بوده که ایران سهم ۱۷ درصدی از این صادرات داشته است.
پرداخت یارانه تنها راه حل رونق صنعت لبنیات و افزایش سرانه مصرف
براساس آمار استاندارد مصرف لبنیات بر پایه شیر ۱۶۵ کیلوگرم است، درحالیکه کشور ما به کمتر از ۷۰ کیلوگرم رسیده است. بنابراین بدلیل کاهش قدرت خرید خانوار چاره ای جزء صادرات محصولات لبنی به کشورهای همسایه نداریم.
در ادامه علی احسان ظفری مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی گفت: با اصلاح قیمت شیرخام، قیمت لبنیات حداقل ۲۰ درصد باید افزایش یابد که این امر بر کاهش سرانه مصرف لبنیات دامن می زند و به عبارت دیگر مشکلات یکی پس از دیگری صنعت را تحت تاثیر قرار می دهد.
او با بیان اینکه در سنوات گذشته ۱۲۰۰ واحد لبنی در کشور مشغول فعالیت بودند، افزود: بعد از اصلاح نظام یارانه بسیاری از واحدهای لبنی تعطیل شدند به طوریکه اکنون ۲۷۰ تا ۲۸۰ کارخانه با ظرفیت ۳۰ تا ۸۰ درصدی فعالیت می کنند که افزایش قیمت لبنیات منجر به توقف کارخانه های دیگر یکی پس از دیگری می شوند.
ظفری با بیان اینکه ۷۰ درصد قیمت محصولات لبنی را شیرخام تشکیل می دهد، گفت: با توجه به شرایط فعلی قدرت خرید خانوار، بازار لبنیات کشش افزایش قیمت را ندارد و اصلاح مجدد قیمت، وضعیت بازار را بدتر می کند.
مدیرعامل اتحادیه تعاونی لبنی سرانه کنونی لبنیات را حدود ۵۵ کیلو اعلام کرد و گفت: بنابر آمار در سال ۸۹ با تلاش تولیدکنندگان و دولت، سرانه مصرف لبنیات به ۱۳۰ کیلو رسید، اما از سال ۸۹ به بعد با حذف یارانه، سرانه مصرف روند کاهشی به خود گرفت که با استمرار این روند مردم تنها نظاره گر بازار لبنیات خواهد بود.
