به بهانه رزمایش جهاد کشاورزی برای تیمار و درمان نخل های آلوده به آفت سوسک سرخطومی حنایی خرما به اندوهجرد رفته بودیم و در خلال عملیات مبارزه علیه این آفت و تیمار و پانسمان درختان نخل، مشاهده کردیم که یک سوسک کوچک چطور تنه درختان بزرگ هیکل را از داخل پوک کرده بود و ما را به یاد ضرب المثل معروف فلفل نبین چه ریزه ا نداخت با این تفاوت که اینجا باید گفت: سوسک را نبین چه ریزه، بیا ببین چه تیزه.
آفت سوسک سرخرطومی در واقع در نتیجه غفلت عده ای از نخل‌داران وارد استان کرمان شده است و آنطور که مدیران جهاد کشاورزی می گویند اینک این آفت در اندوهجرد شهرستان کرمان و نیز شهرستان نَرماشیر در شرق استان کرمان مشاهده شده اهست.
درواقع برخی نخل داران به علت انتقال پاجوش یا درخت آلوده برای کاشتن، بدون توجه به هشدار کارشناسان سبب ساز بروز این آفت شده است. سوسک سرخرطومی حنایی خرما، آفتی خطرناک است که با ورود به کرمان از سال گذشته در کمین ناآگاهی کشاورزان، حمله به نخل های این استان و رقم زدن مرگ خاموش نخلستان هاست.
این درحالی است که البته مسئولان جهاد کشاورزی و کشاورزان در قالب پدافند غیرعامل، آستین همت را برای مبارزه با آن بالا زده اند اما می طلبد بهره برداران مراقبت کنند که برای انتقال پاجوش یا کاشت نهال نخل مراقب باشند و از کانال های تعریف شده کارشناسی اقدام کنند.
گفته می شود برخی افراد با تصور اینکه درختان نخل کشورهای عربی از کیفیت مناسب‌تری برخودار هستند اقدام به قاچاق پاجوش این درختان می‌کنند؛ غافل از اینکه همراه با ورود این پاجوش‌ها آفتی قرنطینه‌ای با نام سوسک سرخرطومی حنایی را به جان نخلستانهای خود می‌اندازند که در مدت زمان دو سال مرگ خاموش و بی صدای درختان نخل را رقم می‌زند.
سوسک سرخرطومی حنایی بعد از ورود به تنه درخت با تخم گذاری و افزایش جمعیت و در نتیجه ایجاد دالان هایی طویل، لایه های حیاتی درخت را از بین می برد و در صورت متوجه نشدن کشاورز بعد از مدتی با کج شدن تاج نخل، درخت از درون تهی می شود و بر زمین می افتد.
طبق گفته کارشناسان، استفاده از پاجوش و اندام های آلوده درخت نخل به آفت و ورود آن از سایر شهرستان ها از سال گذشته موجب ورود آفت سوسک سرخرطومی حنایی به استان کرمان شده است.
مبارزه با این آفت که هم اکنون در دو منطقه اندوهجرد و نرماشیر از توابع استان کرمان دیده شده در حال انجام است اما انجام اقدامات پیشگیرانه و قرنطینه ای در مدیریت کنترل آفت سوسک سرخرطومی حنایی نقش مهمی دارد.
پانسمان محل زخم های ناشی از هرس برگ ها و دمبرگ ها و قطع پاجوش و تنه جوش ها با استفاده از گچ، سیمان یا سموم شیمیایی و جلوگیری از آبیاری بی رویه باغ ها در مبارزه با این آفت مورد تاکید است
آنطور که کارشناسان امور باغبانی می گویند ردیابی و شناسایی درختان آلوده از طریق مشاهده یا استفاده از تله های فرمونی و استفاده از روش های زراعی چون رعایت بهداشت باغ و حذف پاجوش، تنه جوش و هرس مناسب درختان از جمله حذف برگ ها و دمبرگ ها در ماه های سرد سال در مقابله با این آفت از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
پانسمان محل زخم های ناشی از هرس برگ ها و دمبرگ ها و قطع پاجوش و تنه جوش ها با استفاده از گچ، سیمان یا سموم شیمیایی و جلوگیری از آبیاری بی رویه باغ ها در مبارزه با این آفت مورد تاکید است.
با توجه به وارد آوردن خسارت توسط آفت سوسک سرخرطومی در مرحله لاروی(زمان کرمینه یا نوزادی آفت که در شفیره است)، زمانی علایم آلودگی قابل مشاهده است که درخت دچار خسارت شدید شده باشد.
اما ترشح شیرابه قهوه ای رنگ و انتشار بوی خاص لهیدگی و پوسیدگی از تنه درخت، شنیدن صدای تغذیه لاروها به‌صورت خراطی از تنه درخت، وجود سوراخ های متعدد در تنه، وجود پیله های شفیره خالی پای درخت و شکستن و واژگون شدن تاج درخت از جمله علائم ورود آفت سوسک سرخرطومی حنایی به درخت نخل است.
طبق اذعان کارشناسان کشاورزی متاسفانه اینک هیچ روش منحصر به فردی برای کنترل ۱۰۰ درصد آفت سوسک سرخرطومی حنایی وجود ندارد اما سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان می گوید بدو اطلاع از ورود آفت سوسک سرخرطومی حنایی خرما به نخیلات این استان طی سال گذشته مبارزه جدی با آن را آغاز کرد و موفقیت هایی نیز حاصل کرده به طوری که در اندوهجرد حدود ۹۰ درصد آفت از بین رفته است.
از طرفی برگزاری کارگاه های عملیاتی برای بهره برداران بخش کشاورزی و آگاهی بخشی به کشاورزان در مورد روند نفوذ، رشد آفت و همچنین علائم وجود آفت و راههای مبارزه با آن کمک زیادی به آگاه کردن کشاورزان در مورد سوسک سرخرطومی حنایی خرما و هموار کردن راه مبارزه با آن کرده است.
حضور میدانی کارشناسان جهاد کشاورزی در مناطق مختلف بویژه مناطق آلوده به آفت سوسک سرخرطومی حنایی در اندوهجرد و نرماشیر و آگاه کردن کشاورزان نیز یکی از اقدامات تاثیرگذار در زمینه مبارزه با این آفت اعلام شده است.
سازمان جهاد کشاورزی کرمان اواخر هفته گذشته به مناسبتی با عنوان هفته پدافند غیرعامل با برگزاری رزمایش کنترل سوسک سرخرطومی حنایی خرما در منطقه اندوهجرد از توابع شهداد کرمان، نسبت به رزمایشی علیه این آفت اطلاع رسانی کرد.
ترشح شیرابه قهوه ای رنگ و انتشار بوی خاص لهیدگی و پوسیدگی از تنه درخت، شنیدن صدای تغذیه لاروها به‌صورت خراطی از تنه درخت، وجود سوراخ های متعدد در تنه، وجود پیله های شفیره خالی پای درخت و شکستن و واژگون شدن تاج درخت از جمله علائم ورود آفت سوسک سرخرطومی حنایی به درخت نخل است.این رزمایش به منظور نکوداشت هفته پدافند غیرعامل و در مقابله با بیوتروریسم و کنترل آفت سوسک سرخرطومی حنایی خرما و با توجه به اهمیت موضوع و ضرورت ردیابی و کنترل گسترش این آفت به منظور پایش، ردیابی، کنترل و مبارزه با آفت، همچنین فرهنگ سازی و آشنایی مردم با تهدیدات بیوتروریسم طبق برنامه های اعلامی سازمان جهاد کشاورزی برگزار شد.
خرمای مضافتی بیش از سایر اقام در تیرس خطر سوسک سرخرطومی حنایی
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان در جریان رزمایش مبارزه با سوسک سرخرطومی حنایی خرما در اندوهجرد گفت: گسترش آفت سرخرطومی حنایی خرما در استان و حساسیت بسیار زیاد رقم مضافتی به این آفت، زنگ خطری برای نخلستان های این استان است.
حساسیت بسیار زیاد رقم مضافتی به این آفت، زنگ خطری برای نخلستان های این استان است
محمد خیراندیش افزود: باتوجه به تک کشت بودن خرما در مناطق خرما خیز استان کرمان که تنها منبع درآمد بیشتر باغداران است و از طرفی پنهان بودن آفت داخل تنه درخت و تغذیه از بافت تنه و تشخیص ندادن آلودگی در مراحل اولیه ورود آفت تا ایجاد خسارت وآسیب جدی به درخت، این آفت خسارت زیادی به باغداران وارد می کند.
وی اظهار داشت: علائم خسارت آفت شامل خروج خاک اره و شیرابه از داخل سوراخ های ایجاد شده از تنه با بوی تند لهیدگی و خالی شدن داخل تنه و مرگ درخت است لذا پیشگیری از ورود آفت به مناطق سالم و جلوگیری از انتقال پا جوش ها و خودداری از زخم شدن درخت، پایش و کنترل آفت باید با جدیت مد نظر مسئولان و باغداران قرار گیرد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان تاکید کرد: خطر این آفت بیشتر در خاموش عمل کردن آن و وارد شدن از جای زخم های ایجاد شده روی درخت به دلیل بریدن شاخه ها یا هر اقدام دیگری است.
وی همچنین از تجمیع خرده مالکان و تشکیل تعاونی ها به عنوان راه حلی برای دریافت اعتبارات و امکانات نام برد و گفت: امکان واگذاری برخی امکانات به خرده مالکان وجود ندارد.
خیراندیش همچنین با اشاره به شرایط کشور و وجود تحریم ها اظهار داشت: سه هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار در سفر رییس جمهور به کرمان دیده شده و منتظر تخصیص آن هستیم.
وی با تاکید بر اینکه شهرستان کرمان در اعتبارات کشاورزی باید ویژه دیده شود زیرا یک چهارم کل استان را شامل می شود گفت: این شهرستان از بسیاری از مراکز استان ها مساحت بیشتری دارد.
نرماشیر نخستین منطقه در کرمان که سوسک را رویت کرد
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان نیز گفت: باتوجه به آلودگی برخی نخیلات استان‌ها به سوسک سرخرطومی حنایی، باغداران این استان از وارد کردن پاجوش از مناطق آلوده به این آفت خودداری کنند.
اعظم ناظمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: آفت سوسک سرخرطومی حنایی تیرماه سال گذشته برای نخستین بار در شهرستان نرماشیر از توابع استان کرمان گزارش شد و هزار هکتار از اراضی مورد ردیابی قرار گرفت که در نتیجه در ۱۱۵ هکتار از اراضی این شهرستان آلودگی مشاهده و با آن مبارزه شد.
هزار هکتار از اراضی نرماشیر مورد ردیابی قرار گرفت که در نتیجه در ۱۱۵ هکتار از اراضی این شهرستان آلودگی مشاهده و با آن مبارزه شد
اعظم ناظمی با اشاره به اینکه آلودگی ۱۲۰ اصله درخت در نرماشیر به آفت سوسک سرخرطومی حنایی با انجام مبارزات اکنون به یک و نیم هکتار و ۶ اصله درخت رسیده است گفت: این آفت بسیار خطرناک است و توان نابود کردن درختان نخل را در خفا دارد.
وی افزود: حمله سوسک سرخرطومی حنایی خرما در کنار شبیخون های مگس مدیترانه ای، یورش ملخ ها، نفوذ موریانه ای آفت زنجره خرما، تشی، سرما، گرمازدگی و خشکسالی، کرمان را به عنوان قطب مطرح کشاورزی کشور به مجموعه ای از آفات مختلف تبدیل کرده است که این مهم بیش از هر زمانی اهمیت اجرای طرح های پدافند غیرعامل را مورد تاکید قرار می دهد.
ناظمی از نخل داران خواست به منظور جلوگیری از ورود این آفت خطرناک به نخلستان های خود حتما به توصیه های کارشناسان مبنی بر جلوگیری از ورود پاجوش از مناطق تایید نشده توسط مدیریت حفظ نباتات عمل کنند تا با همکاری مشترک بتوان از انتقال به سایر مناطق جلوگیری کرد و در مناطق آلوده خسارت این آفت را حتی المقدور کاهش داد.
پنج هزار هکتار از اراضی اندوهجرد زیر کشت زراعی و نخل
رییس شورای شهر اندوهجرد نیز با تاکید بر اینکه اقتصاد شهر اندوهجرد کاملا بر پایه کشاورزی استوار است گفت: ۹۰ درصد اشتغال منطقه را کشاورزی تشکیل می دهد به طوری که حتی کارمندان این منطقه نیز کشاورزی دارند.
علی زواری افزود: با وجود اینکه بیشتر اهالی شهر اندوهجرد کشاورز هستند اما حتی یک شعبه بانک کشاورزی و نمایندگی جهاد کشاورزی در این شهر وجود ندارد.
وی همچنین با اشاره به ورود آفت سوسک سرخرطومی حنایی خرما به اندوهجرد از سال گذشته اظهار داشت: این آفت به دلیل حضور بموقع کارشناسان جهاد کشاورزی در این شهر در حال مهار شدن است.
زواری همچنین هدر رفت آب در جوی های سنتی و خاکی را با توجه به خشکسالی و کم آبی های اخیر یک معضل برشمرد و خواستار رفع آن شد.
رییس شورای شهر اندوهجرد از وجود آفت زنجره خرما در اندوهجرد به عنوان دیگر مشکل نخل داران نام برد و افزود: برخی کشاورزان فاصله استاندارد بین درختان را رعایت نمی کنند و به کشت مرکبات بین درختان نخل می پردازند که خطری جدی برای شیوع آفت زنجره خرماست.
حضور تاثیرگذار کارشناسان جهاد
امام جمعه اندوهجرد نیز در این رزمایش به خطر آفت سوسک سرخرطومی حنایی اشاره کرد و گفت: سازمان جهاد کشاورزی در شهر اندوهجرد حضوری بموقع و تاثیرگذار داشته است.
حجت الاسلام امیر طاهری افزود: اما انتظار این بود با تبلیغات انجام شده در مورد برگزاری رزمایش و اهمیت موضوع، کشاورزان حضوری فعال تری داشته باشند.
وی یکی از نگرانی های خرده مالکان اندوهجرد را هدر رفت آب از طریق جوی های سنتی دانست و اظهار داشت: دیگر گلایه این افراد این است که جهاد کشاورزی امکانات را فقط در اختیار مالکان عمده بخش کشاورزی می گذارد و به خرده مالکان توجهی ندارد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کرمان نیز گفت: در زمینه ترمیم خطوط انتقال آب در اندوهجرد اعتبارات دولتی بسیار اندک است اما سال گذشته رقم نسبتا خوبی برای شهداد و اندوهجرد در نظر گرفته شده که بزودی تخصیص خواهد یافت.
اندوهجرد در شمال شرق شهر کرمان قرار دارد.
جنوب و شرق استان کرمان با بیش از ۶۰ هزار هکتار سطح زیرکشت خرما و تولید افزون بر ۵۲۰ هزار تن محصول به عنوان یکی از قطب های مهم تولید خرمای کشور شناخته می شود.
- بیشتر بخوانید:
- آفت سرخرطومی حنایی نخلستانهای هرمزگان را تهدید می کند
- جهاد کشاورزی خراسان شمالی نسبت به فعالیت آفت سوسک سیاه در مزارع غلات هشدار داد
