مهم‌ترین راهگشای فعلی این مشکل این است که تاجران ایرانی فعال در امر صادرات میوه و تره‌بار به خصوص گوجه‌فرنگی براساس نیاز بازار عراق نسبت به صادرات این محصول اقدام کرده و از صادرات بی‌رویه محصول و آوردن بارهای اضافی به مرز خودداری کنند.
بازرگانان عراقی براساس نیاز بازار مصرف از تاجران ایرانی خرید می کنند و در شرایطی که تجار بدون توجه به میزان تقاضا به عرضه محصولی اقدام کنند شاهد ضرر و زیان خواهند شد به خصوص در محصولاتی که فاسدشدنی است و توقف و خواب چند روزه کامیون‌ها در مرز تا زمان خروج از کشور منجر به فاسدشدن آن می‌شود.
عرضه بی رویه گوجه فرنگی
مرز پرویزخان، بزرگترین شاهراه اقتصادی ایران و قلب تپنده صادرات کالاهای غیرنفتی کشورمان به عراق است که این روزها به دلیل آوردن حجم زیادی از کامیون‌های گوجه‌فرنگی در مرز شاهد متضرر شدن صادرکنندگان گوجه‌فرنگی است و دلیل آن هم ظرفیت محدود تقاضای طرف مقابل است.
باتوجه به توقف چند روزه کامیون‌ها در مرز و گرم بودن هوای منطقه، بسیاری از محصولات از جمله میوه و سبزی فاسد می‌شود از این رو شاهد بازگشت کامیون‌ها و مرجوع شدن محصول هستیم که اگر تاجر از قبل با برنامه عمل کند و با نیازسنجی اقدام به آوردن محموله به مرز نماید این حجم از محصول گوجه فاسد و از بین نمی‌رود.
این در حالی است که در بیخ گوش مرز پرویزخان داخل بازار شهر قصرشیرین گوجه فرنگی با قیمت هر کیلوگرم ۱۵هزار تومان دست خریدار می‌رسد اما چندین تن از این محصول در مرز فاسد می شود.
مسوولان معتقدند محموله‌هایی که اکنون مرجوع شده و از بین رفته است می‌تواند به مصرف بازار داخل و همچنین تامین نیاز کارخانه‌های رب گوجه‌فرنگی برسد و این گونه شاهد هدررفت این تولیدات کشورمان که با هزار رنج و مشقت توسط کشاورزان به عمل می‌رسد نباشیم.
در تمام دنیا مرسوم است که کالاهای با کیفیت به کشورهای دیگر صادر شود و کیفیت کالا را با بسته‌بندی مناسب محصول می‌توان بالا برد؛ این در حالی است که میوه و تره‌باری که از مرز رسمی پرویزخان به عراق صادر می‌شود بر اساس شیوه‌های سنتی است و گوجه‌فرنگی صادراتی با کامیون‌های روباز و در سبدهای پلاستیکی به همان شکلی که به میدان میوه و تره بار داخل کشور عرضه می‌شود به همین روش هم از مرز پرویزخان به عراق صادر می‌شود.
وقتی بسته‌بندی کالا مناسب نباشد سرما، باران، گرما و همه عوامل می‌تواند فسادپذیری محصول را بالا ببرد و از کیفیت آن کم کرده و این گونه پرت و هدر برود.
بسته بندی نامناسب و بی‌کیفیت دلیل برگشت گوجه‌فرنگی
رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در گفت و گو با رسانه‌ها درباره دلایل برگشت گوجه صادراتی از عراق از مرز پرویزخان، گفت: متأسفانه در سال‌های گذشته صادرکنندگان اصلی از چرخه صادرات خارج شده‌اند و اکنون برخی صادرکنندگان بی‌تجربه و ناشی محصولات بی‌کیفیت، سرمازده و باران خورده در بسته‌بندی‌های نامناسب به کشور عراق صادر کرده‌اند و به همین دلیل اداره قرنطینه عراق اجازه ورود را نداده است.
سید «رضا نورانی» افزود: سازمان توسعه تجارت و مسوولان جهاد کشاورزی باید نظارت کافی بر محصولات صادراتی کشور داشته باشند، زیرا محصولات صادراتی با پرچم ایران به کشورهای دیگر می‌رود و اعتبار کشور است اما متاسفانه هیچ نظارتی در این بین وجود ندارد و برخی افراد برای پرکردن جیب‌هایشان اعتبار صادرات را زیرسوال می‌برند؛ در حالی که صادرات باید برنامه‌ریزی شده باشد و برندسازی و بسته‌بندی مناسب نیز حرف اول را در صادرات می‌زند.
او اضافه کرد: صادرکنندگانی که شناسنامه‌دار هستند عقب نشسته‌اند و کسانی که هیچ اطلاعات صادراتی ندارند وارد کار شده‌اند به عبارت دیگر هر کس وارد جرگه صادرات شده و با این اقدام هم خودشان را از بین می‌برند و هم محصولات ایرانی را بی‌کیفیت جلوه می‌دهند.
تجار براساس نیاز بازار عراق گوجه‌فرنگی وارد مرز پرویزخان کنند
فرماندار قصرشیرین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: تجار و صادرکنندگان با برنامه و براساس نیاز بازار عراق محصول گوجه‌فرنگی به منظور صادرات وارد مرز پرویزخان کنند.
«مرادعلی تاتار» افزود: متاسفانه برخی از صادرکنندگان بدون توجه به نیاز بازار طرف عراقی نسبت به آوردن بی‌رویه محموله‌های صادراتی گوجه می‌کنند که این اقدام باعث از بین رفتن این محصول و همچنین خالی کردن بازار داخلی از آن و افزایش نرخ تورم می‌شود.
وی اظهار داشت: اکنون تجار روزانه بدون هیچ برنامه‌ای متاسفانه ۴۰۰ تا ۵۰۰ دستگاه کامیون گوجه وارد مرز پرویزخان می‌کنند که از این میزان تنها ۷۰ کامیون آن صادر شده و بازار عراق کشش این میزان محصول گوجه را ندارد.
نماینده عالی دولت در قصرشیرین گفت: آوردن بی‌رویه محموله‌های گوجه‌فرنگی به مرز پرویزخان موجب ترافیک کامیون‌ها در مرز، خراب شدن محصولات به دلیل هوای گرم، خالی شدن بازار داخلی و تورم، متضرر شدن کشاورزان و تجار و کاهش شدید قیمت صادرات این محصول می‌شود.
تاتار ادامه داد: کشاورزان و تجار قبل از آوردن محموله‌های گوجه فرنگی از وضعیت مرزهای استان کرمانشاه و حجم بارهای گوجه‌فرنگی مطلع شوند.
او اضافه کرد: فروش محصول گوجه‌فرنگی توسط کشاورزان از طریق بازار داخل و همچنین کارخانه‌های رب گوجه فرنگی استان راهی برای جلوگیری از متضرر شدن آن‌ها و پرت شدن محصولاتی است که با زحمت بسیار به دست می‌آید.
تجار براساس استانداردهای جهانی و علم روز فعالیت کنند
نماینده عالی دولت در قصرشیرین همچنین بر بسته‌بندی مناسب و با کیفیت محصول تاکید کرد و گفت: تجار ما باید خود را با استانداردهای جهانی تجارت آشنا کنند و شیوه سنتی را رها کرده و علمی و سنجیده تجارت کنند.
تاتار از تجار خواست خودشان مستقیم به بحث تجارت ورود کرده و واسطه ها را حذف کنند تا شاهد ضرر و زیان نباشند چون گاهی برخی از واسطه‌های تجار به فکر جیب خود هستند و با دادن اطلاعات غلط از بازار عراق از صادرکننندگان می‌خواهند بی‌رویه محصول وارد مرز کنند و این گونه شاهد ضرر و زیان شوند.
گوجه فرنگی مرجوعی از عراق به دلیل عدم تأیید سازمان‌های نظارتی است
ناظر گمرکات استان و مدیرکل گمرک کرمانشاه نیز در این ارتباط گفت: برگشت بعضی از بارهای گوجه فرنگی صادراتی به کشور عراق به علت تایید نشدن سازمان‌های نظارتی، بهداشت و قرنطینه نباتی در آن سوی مرز صورت گرفته است.
«خلیل حیدری» افزود: روزانه محصولات کشاورزی زیادی از مرزهای کرمانشاه به کشور عراق صادر می‌شود و طبیعی است در این بین برخی از کالاهای صادراتی در حوزه کشاورزی به علت کیفیت پایین مورد تأیید سازمان‌های نظارتی کشور عراق قرار نگیرد و عودت داده شود.
وی با اشاره به اینکه به تازگی فیلمی در فضای مجازی مبنی بر دور ریختن محصول گوجه فرنگی مرجوعی از کشور عراق منتشر شده، گفت: آنچه در این فیلم دیده می‌شود به ندرت اتفاق می‌افتد و راننده عراقی به صورت غیرقانونی اقدام به ریختن بار گوجه فرنگی کرده است.
وی گفت: صادرکنندگان باید براساس تقاضای بازار عراق محصول عرضه کنند و در این زمینه باید شرکت های تخصصی ایجاد کرد تا با بسته بندی مناسب و بالا بردن کیفیت محصولات، شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم.
صادرات روزانه ۱۵۰۰ کامیون کالا از پرویزخان به عراق
مرز پرویزخان از اواخر سال ۷۶ به صورت رسمی راه‌اندازی شد که در ابتدای احداث وسعت این مرز که به شکل بازارچه فعالیت داشت سه هکتار بود اما باتلاش مسوولان در طول سالیان گذشته وسعت آن به ۳۷۵ هکتار رسیده است.
مرزرسمی پرویزخان در مسیر راه ابریشم، نزدیکترین راه ارتباطی از طریق عراق و سوریه به طول ۹۰۰ کیلومتر به کشورهای اروپایی است و اکنون نیز باتوجه به وضعیت نامناسب زیرساخت‌ها در عراق، بهترین زمان سرمایه گذاری ایران در این کشور و اقلیم کردستان است.
اکنون روزانه یک هزار و ۵۰۰ دستگاه کامیون حامل انواع کالای غیرنفتی از طریق مرز پرویزخان به عراق صادر می‌شود که باتوجه به اهمیت راهبردی این مرز شاخص‌های بسیار زیادی برای توسعه صادرات آن وجود دارد و طرح ملی جامع توسعه مرز پرویزخان با بیش از ۷۴ میلیارد تومان در سطح ۴۰ هکتار در حال اجرا است که به گفته مسوولان ۲۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
عملیات اجرایی مرحله اول طرح جامع شامل ساختمان گمرک، محوطه‌سازی، سردخانه، انبار، پارکینگ، محل استقرار تجار و محل ترانزیت سوخت و همچنین امکانات رفاهی و محل استقرار تجار و فعالان در مرز است که با این اقدام تا حدودی مشکل سردخانه و انبار برای کالاهای فاسد شدنی حل خواهد شد.
اما تا حصول نتیجه طرح جامع توسعه پرویزخان باید تجار روش صادرات سنتی را رها کرده و علمی و بر اساس استانداردهای روز دنیا نسبت به تجارت اقدام کنند.
۵۴ درصد صادرات غیرنفتی ایران از پرویزخان
مرز پرویزخان در همسایگی استان سلیمانیه اقلیم کردستان عراق قرار دارد و باتوجه به نزدیکی فرهنگی و اجتماعی، تجارت عمده این بازارچه با کُردهای این استان به ویژه شهرهای کلار، سلیمانیه و همچنین موصل، خانقین و کرکوک در بخش مرکزی کشور عراق است.
قصرشیرین در غرب کرمانشاه با بیش از ۲۷ هزارتن جمعیت دارای ۱۸۶ کیلومتر مرز با عراق و ۲ مرز رسمی و فعال خسروی و پرویزخان است که اولی هم مرز با بخش حکومت مرکزی و دومی هم مرز با اقلیم کردستان عراق است.
۵۴ درصد صادرات غیرنفتی ایران به عراق از طریق مرز رسمی پرویزخان انجام می‌شود.
سالانه بیش از دو میلیارد دلار کالا از طریق مرزهای استان کرمانشاه صادر می شود.
استان کرمانشاه با بیش از ۹۵۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و تولید سالانه چهار میلیون و ۲۰۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی، دامی و باغی یکی از قطب های کشاورزی کشور است.
سالانه حدود ۴۰۰ هزار تن گوجه فرنگی از مزارع استان کرمانشاه تولید می شود.
در استان ۲ میلیون نفری کرمانشاه حدود ۱۲۵ هزار بهره بردار در بخش کشاورزی مشغول فعالیت هستند.
- بیشتر بخوانید :
- ماجرای برگشت خوردن گوجه فرنگی صادراتی از عراق
