آقای محمد قربانی معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی به سوالات زیر درباره کشت قراردادی محصولات کشاورزی پاسخ داد:
ضرورت اجرای کشت قراردادی در کشور چیست؟
معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی: کشاورزی قراردادی، یک قرارداد دوطرفه بین فروشنده و خریدار است. در سال‌های اخیر، در مجامع علمی گفته می‌شود که هیچ بذری زیر خاک نمی‌رود, مگر آن که مشتری آن از قبل مشخص باشد. این کار باعث می‌شود که تنظیم بازار و اجرای الگوی کشت را به درستی انجام دهیم تا در یک سال، بیش‌بود و در سال دیگر کمبود محصول خاصی را نداشته باشیم.
برای رعایت موضوعات امنیت غذایی، بهداشت غذا و حضور موثر در بازار‌های بین المللی نیز، راه حل استفاده از کشت قراردادی است. هدفگذاری کردیم که ۲۰ درصد از محصولات کشاورزی را به سمت کشاورزی قراردادی ببریم.
کشت قراردادی گندم در سال ۱۴۰۰ چگونه بود و سال آینده چگونه خواهد بود؟
معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی: با شروع کار دولت سیزدهم تا ابلاغ دستورالعمل‌ها، بخشی از زمان را از دست دادیم. از آبان دستورالعمل‌ها ابلاغ شد که دوره کشت مناطق گرمسیر گذشته بود؛ با این وجود، برای اولین بار، ۲۵۰ هزار هکتار زمین را زیر کشت قراردادی گندم بردیم و ۸۰ درصد استان‌ها موفق به این کار شدند.
برای سال آینده نیز هدفگذاری کرده‌ایم که ۲ میلیون هکتار را زیر کشت قراردادی برای تولید گندم ببریم و دستیابی به آن با برنامه ریزی‌هایی که صورت گرفته، بسیار راحت است.
آیا زیرساخت کشت قراردادی گندم برای سال آینده فراهم است؟
معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی: تجربه سال ۱۴۰۰ نشان داد که با همکاری و تعامل مجموعه‌های مختلف وزارت جهاد کشاورزی با بنیاد گندم‌کاران و اتحادیه‌های تخصصی کشاورزی، کشاورزان همکاری خوبی می‌کنند؛ زیرا در ایران، بازار کشاورزی انحصاری است و فقط دولت است که محصولات را خریداری می‌کند. صنف تولیدکنندگان محصولات جانبی مثل ماکارونی هم، برای تولید قراردادی گندم ورود کرده اند.
سال آینده چه میزان گندم تولید می‌شود؟
معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی: علاوه بر این هدفگذاری، ۴ میلیون هکتار اراضی آبی را زیر کشت گندم خواهیم برد و ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار اراضی دیم را هم با همکاری ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) به کشت این محصول اختصاص خواهیم داد. قضاوت برای میزان تولید سال آینده زود است؛ اما برآورد‌ها نشان می‌دهد که نسبت به سال گذشته وضعیت بهتر خواهد شد.
علاوه بر گندم، دستورالعمل کشت قراردادی برنج و پنبه را ابلاغ کرده و برای سیب زمینی نیز، در حال تدوین دستورالعمل هستیم. چغندر نیز از قبل کشت قراردادی داشته است. محصولاتی مثل پیاز هم که در سال‌های گذشته در بازار آن‌ها اختلال وجود داشته، ورود خواهیم کرد.
چه میزان زمان می‌برد تا هدفگذاری ۲۰ درصدی کشت قراردادی محقق شود؟
معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی: هدفگذاری برای سال ۱۴۰۴ است؛ اما ابلاغیه‌ای را بانک مرکزی درباره تامین مالی زنجیره‌های ارزش داشته و تا اوایل اردیبهشت، دستورالعمل اجرایی توسعه کشت قراردادی به کمک شرکت‌های پیشرو و پشتیبان هم ابلاغ می‌شود.
اگر تامین مالی کشت قراردادی از سوی بانک‌ها و موسسات اعتباری صورت گیرد، هدفگذاری ۲۰ درصدی، طی ۲ سال آینده تحقق پیدا می‌کند؛ زیرا بخش خصوصی می‌تواند ورود پیدا کند.
روابط مالی شرکت‌های خصوصی و کشاورزان چگونه خواهد بود؟
معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی: شرکت‌های پشتیبان، کودها، سموم و بذور را به صورت رایگان در اختیار کشاورزان قرار می‌دهند و در زمان برداشت، از پرداختی‌ها کسر می‌کنند.
ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی گفته بود: یک درصد محصولات کشاورزی به صورت قراردادی تولید می‌شوندریال در حالی که این رقم در دنیا ۴۰ درصد است و باید در کشور ما هم توسعه یابد.
