مازندران در حال حاضر بیش از هفت میلیون تن تولیدات کشاورزی دارد و در سال های اخیر زیرساخت ها برای ایجاد جهش تولید در این بخش با سرمایه گذاری های کلان مهیا شده است ، سرمایه گذاری هایی که تحول اساسی در این بخش ایجاد کرده است مانند افزایش برداشت مکانیزه برنج به عنوان محصول اصلی کشاورزی تا ۹۰ درصد و نشای این محصول تا حدود ۶۰ درصد.
جمعی از کارشناسان و مدیران جهاد کشاورزی مازندران می گویند که وزارت جهاد کشاورزی دولت تدبیر و امید بدرستی به نقش کشاورزی این خطه شمال در امنیت غذایی کشور پی برد و همسو با این درک صحیح ، حمایت همه جانبه را در دستور کار قرار داد که نتیجه آن پایداری کشاورزی در سال های اخیر ، تثبیت اشتغال و افزایش درآمد روستائیان و از همه مهم تر جلوگیری از مهاجرت به شهرها و مهاجرت معکوس به روستاها بوده است.
این کارشناسان با اظهار این که حمایت ها از کشاورزی مازندران باید در همین مسیر ادامه یافته و افزایش یابد ، بر لزوم توجه بیشتر به سد سازی برای مهار و کنترل آب رودخانه ها و هدایت آن به اراضی تحت کنترل با ایجاد شبکه های آبیاری ، تامین اعتبارات بیشتر برای انجام طرح های مورد نیاز بویژه یکپارچه سازی اراضی در قالب نظام بهره وری مناسب و گسترش مکانیزه کردن اراضی تاکید کردند.
آنها می گویند : در حال حاضر علاوه بر این که طرح های زهکشی زمین های کشاورزی پایین دست و نزدیک سواحل دریای خزر باید ادامه بیاید ، دغدغه فروش محصولات کشاورزی نیز نیاز به برنامه ریزی جدی دارد ، کاری که بخشی از آن در دولت تدبیر و امید با ایجاد زیرساخت های ذخیره سازی محصولات ، پایانه های صادراتی ، سیاستگذاری های فصلی مانند توزیع مرکبات در استان ها و غیره عملیاتی شده و باید کامل تر شود.
رییس سازمان جهادکشاورزی مازندران با اظهار این که توجه دولت به بخش کشاورزی استان با آمار و ارقام و رضایت کشاورزان به راحتی قابل اثبات است، گفت: امیدوایم رئیس جمهوری آینده و بویژه وزارت جهاد کشاورزی طرح های مهم کشاورزی استان را با اهتمام ویژه ادامه بدهد.
عزیزالله شهیدی فر با تاکید بر این نکته که حمایت همه جانبه دولت از دسترنج کشاورزان، تولید کشاورزی استان مازندران را توجیه‌پذیر کرده است، افزود: طبق بررسی های صورت گرفته به رغم افزایش چشم‌گیری ارزش زمین های کشاورزی استان ، اما ماندگاری روستائیان در کنار زمین های کشاورزی استان بیشتر شده است ، در حالی که تا پیش از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید فروش زمین و مهاجرت روستاییان بویژه جوانان به یک معضل جدی تبدیل شده بود که می توانست در نبود سیاستگذاری درست برای استان ایجاد بحران کند.
وی با ذکر این نکته که امروز جوانان روستایی در کنار پدران خود مشغول کشاورزی هستند، تصریح کرد: مکانیزه شدن فعالیت های کشاورزی یکی از عوامل اصلی اقتصادی شدن فعالیت های کشاورزی با حضور جوانان است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت: حوزه مکانیزاسیون کشاورزی یکی از بخش های مورد تاکید دولت تدبیر و امید بوده است که از سال ۹۲ تاکنون به عنوان یکی از محورهای فعالیت در بخش کشاورزی مورد حمایت قرار گرفته است. طبق آمار با توسعه مکانیزاسیون برداشت برنج و گندم از سطح ۱۴۹ هزار و ۶۳۸ هکتار در سال ۱۳۹۲ به ۲۵۵ هزار و ۶۸۰ هکتار در پایان سال ۱۳۹۹ افزایش یافت .
ستون امنیت غذایی کشور
وی اجرای طرح زهکشی اراضی شمال کشور را به عنوان مهم ترین برنامه های آب و خاک وزارت جهادکشاورزی دولت تدبیر و امید عنوان کرد و بیان داشت : از ۲ سال پیش که کشت برنج فقط در ۲ استان مازندران و گیلان مورد تاکید قرار گرفت، اهمیت زهکشی و ایجاد شبکه آبیاری دوچندان شد.
شهیدی فر توضیح داد: در حال حاضر طرح جامع زهکشی اراضی استان در گستره ۱۵۵ هزار هکتار واقع در ساحل غربی نکا رود تا ساحل شرقی بابلرود در محدوده هفت شهرستان نکا، میاندرود، ساری، قائمشهر، جویبار، بابل و بابلسر و در ۴۲۷ روستا تهیه شده است که نیاز به تامین اعتبار دارد.
وی گفت : این طرح در چهار حوضه از رودخانه نکا رود تا تجن در سطح ۳۵ هزار هکتار، حوضه رودخانه تجن تا سیاهرود در سطح ۴۰ هزار هکتار، حوضه سیاهرود تا تلار در سطح ۴۰ هزار هکتار و از حوضه رودخانه تلار تا بابلرود در سطح ۴۰ هزار هکتار است.
شهیدی فر به تولید بیش از ۷۲ نوع محصول کشاورزی در استان اشاره کرد و گفت : اکنون مازندران در تولید ۱۴ محصول از جمله کیوی ، مرکبات ، برنج ، گل و گیاه و مرغ رتبه اول را دارد و رتبه داری اول تا سوم استان در تولید محصولات کشاورزی هم به ۲۲ محصول می رسد ، در حالی که فقط ۲.۵ درصد اراضی کشاورزی کشور در این استان واقع است.
وی جهت گیری حمایتی سیاستگذاری دولت تدبیر و امید برای بخش کشاورزی مازندران را ناشی از درک اهمیت زمین های حاصلخیز استان دانست و تاکید کرد : انتظار این است که هر دولتی که با انتخابات ۱۸ خرداد روی کار می آید ، این مسیر را ادامه دهد و درک کند که نقش کشاورزی مازندران در امنیت غذایی کشور بسیار مهم است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با اعلام این که با هماهنگی سران سه قوه طی چند سال اخیر حفاظت از زمین های کشاورزی مازندران مورد توجه جدی قرار گرفته است ، اظهار داشت : اگر چه قیمت های نجومی وسوسه فروش زمین را در بین کشاورزان بیشتر کرده است ، اما سختگیری هایی که در دولت تدبیر و امید بویژه در اجرای تبصره ۲ ماده ۱۰ قانون حفظ زمین های کشاورزی مبنی بر این که بدون طی کردن فرایند اداری با دستور شخص دادستان قلع و قمع و یا از تفکیک جلوگیری می شود، این تقاضا ها منجر به معامله نشده و یا از وضعیت کشت و کار خارج نخواهد شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در عین حال پیشنهاد قیمت های نجومی برای زمین های کشاورزی را نسبت درآمد حاصل از کشت و کار در آنها « خطری در کمین » برای امنتی غذایی کشور دانست و گفت : باید زمین مازندران را قدر بدانیم و برای امنیت غذایی و اشتغال کشور حفظ کنیم.
وی افزود : دولت تدبیر و امید با درک صحیح از اهمیت امنیت ملی غذایی در مازندران به بازرگانی محصولات کشاورزی ، اعمال مدیریت بر واردات ، تعرفه های گمرگی و صادرات محصولات کشاورزی توجه ویژه ای کرده است.
شهیدی فر با ذکر این نکته که نیمی از پروژه های مازندران در بخش کشاورزی متمرکز شده است که باید اعتبارات خوبی برای آن تخصیص داده شود، گفت : هم اکنون تولید سالانه انواع محصولات کشاورزی استان به هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تن رسیده است که با تداوم حمایت های اعتباری و گسترش مکانیزاسیون ، به تولید ۱۰میلیون تن خواهیم رسید.
احیاء زمین های کشاورزی
مدیران شهرستانی جهاد کشاورزی مازندران هشت ساله اخیر را دوره طلایی توجه به کشاورزی استان می دانند و حرف های زیادی برای گفتن دارند ، مانند مدیر جهاد کشاورزی محمودآباد که در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با ابراز امیدواری از تدوام حمایت دولت به بخش کشاورزی استان ، اقدامات انجام شده برای احیای بخش کشاورزی طی سال های اخیر را بی نظیر توصیف کرد و گفت: طی سال ۹۴ تا کنون حدود ۷۶۱ هکتار از اراضی شالیزاری این شهرستان با اعتباری بالغ بر ۷۴ میلیارد تومان تجهیز و نوسازی شد که در توسعه کشت تاثیر مثبت زیادی داشت.
محمد هادی‌زاده افزود : افزایش بازده تولید برنج، مکانیزه کردن کشت، امکان کشت دوم، بهبود حفاظت از آب و خاک، مدیریت و صرفه جویی آب، افزایش بهره وری آبیاری، ارتقای وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه کشاورزان، کاهش سختی کار، کاهش استفاده از نهاده های کشاورزی و افزایش بهره‌وری از مزایای طرح ملی تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری بوده است.
مدیر جهاد کشاورزی محمودآباد با بیان اینکه یکی از مهم ترین بخش توسعه ای کشاورزی طی سالیان اخیر توسعه کشت مکانیزه بوده است ، گفت: در سال ۹۱ کشت مکانیزه تنها در سه هکتار از اراضی شهرستان محمودآباد انجام می شد ، ولی اکنون در حدود سه هزار و ۷۶۰ هکتار از اراضی کشت به صورت مکانیزه انجام می شود.
هادی‌زاده توجه به کشت گلخانه ای را یکی دیگر از اولویت های دولت و جهاد کشاورزی در مناطق با ظرفیت مناسب دانست و گفت : کشت گلخانه‌ای دارای مزایای زیادی از جمله فرصت مناسبی برای اشتغال فارغ‌التحصیلان کشاورزی و سایر رشته‌های مربوطه، تولید محصولات با کیفیت مناسب و با شاخص‌های صادراتی، صرفه‌جویی در مصرف آب تا حد یک بیستم مقدار آن در واحد سطح در مقایسه با روش‌های سنتی و افزایش درآمد و ارز آوری بیشتر در بخش کشاورزی است.
وی با بیان اینکه ۸۰ هکتار از اراضی شهرستان محمودآباد در قالب گلخانه زیر کشت قرار دارد ، افزود : ۶۵ هکتار از این سطح مربوط به گلخانه فضای بسته و ۱۵ هکتار آن نیز مربوط به گلخانه‌های فضای آزاد می باشد.
مدیر جهاد کشاورزی محمودآباد گفت : با این سطح کشت گلخانه ای برای ۴۹۷ نفر به صورت مستقیم و حدود سه هزار نفر به صورت غیرمستقیم اشتغال ایجاد شده است.
هادی زاده به شناسایی ۳۵ هکتار اراضی بایر در این شهرستان اشاره کرد و افزود : برای جلوگیری از سودجویی و تغییرکاربری به سمت ویلاسازی و ساخت و ساز غیرمجاز این میزان اراضی بایر در سطح این شهرستان شناسایی و به چرخه تولید بازگشته است.
حفظ سرعت مکانیزاسیون
کشاورزی مکانیزه در جهان سابقه زیادی دارد ، ولی در استان مازندران اطلاق آن تنها در به کارگیری تراکتور و تیلر و کمباین خلاصه می شد. در هشت ساله دولت تدبیر و امید مفهوم مکانیزاسیون کشاورزی در مازندران از طریق به کارگیری پهپادها برای سمپاشی و پایش و استفاده از تکنولوژی اطلاعاتی و دانش بنیان ، معنای جدیدی پیدا کرد.
رئیس اداره امور فناوری‌های مکانیزه سازمان جهاد کشاورزی مازندران یکی از مهمترین عملکرد دولت تدبیر و امید برای توسعه کشاورزی را ایجاد ردیف خط اعتباری با تسهیلات کم بهره عنوان کرد و گفت : تعریف ردیف اعتباری مستقل برای مکانیزاسیون کشاورزی نخستین گام دولت تدبیر و امید بود که در سال ۹۲ برداشته شد ، به طوری که برای پروژه تجهیز و نوسازی ناوگان ماشینی بخش کشاورزی با محور اقتصاد مقاومتی از نیمه دوم سال ۹۲ تاکنون به تدریج هفت خط اعتباری به این بخش اختصاص یافته است.
بهمن نادری افزود : امیدواریم رئیس جمهوری آینده همین روند حمایتی را برای توسعه مکانیزاسیون کشاورزی ادامه دهد چون فناوری های نوین کشاورزی روز به روز در حال پیشرفت است ولی برای ورد به کشاورزی نیاز به حمایت های دولت دارد.
وی با بیان این که کشاورزان استان مازندران وارد مرحله جدیدی در به کارگیری فناوری‌های نوین مکانیزاسیون مانند پهپاد شده‌اند که آینده درخشان کشاورزی استان را رقم خواهد زد، ادامه داد: اکنون استفاده از پهپاد برای سمپاشی مزارع یکی از جلوه های مکانیزاسیون کشاورزی است چراکه با استفاده از پهپاد نه تنها در کاهش هدر رفت آب موثر است ، بلکه بر سلامت محیط زیست اثر دارد و سبب کاهش هزینه و سلامت غذا می شود.
وی از دیگر موفقیت های مهم در توسعه مکانیزاسیون بخش کشاروزی مازندران را استفاده از روش کشت روی پشته ای با استفاده از اداوت دنباله بند عنوان کرد و توضیح داد: طبق آمار کشاورزی این روش از خاک ورزی با استفاده از این ادوات پیشرفته تا سال ۹۲ جایگاهی در بخش کشاورزی مازندران نداشت ، اما در سال ۹۹ به ۵۰۰ هکتار رسید.
برنامه‌های سازگاری با کم آبی
کشاورزی مازندران وابسته به آب است. برنج به عنوان مهم ترین محصول کشاورزی استان و محصول راهبردی برای کشور ، نیازمند آب است. مازندران در سال های اخیر بویژه هشت ساله دولت و تدبیر شاهد کاهش بارندگی و ذخایر آبی بود ولی یکی از اقداماتی که در دستور کار قرار گرفت ، تدوین برنامه سازگاری کشاورزی استان با کم آبی بوده است ، کاری که نیازمند تعامل دستگاه های مختلف است و تنها با سیاستگذاری های کلان قابل پیگیری و اجرا است.
یکی از طرف های این طرح شرکت آب منطقه ای است و به همین دلیل هم مدیر عامل شرکت آب منطقه ای مازندران با اشاره به اهمیت توجه به کشاورزی و تثبیت منابع آبی در استان به عنوان یک ماموریت مهم رئیس دولت آینده ، گفت : اگرچه طی هشت سال گذشته مهار آب‌های سطحی استان با افزایش حدود ۶۰ درصدی به طرز قابل توجهی از نگرانی کشاورزان کاسته و راحتی خیال را برای مالکان دستکم ۳۵ هزار هکتار اراضی کشاورزی به ارمغان آورده است ، اما مهار آب سطحی با سد سازی باید همچنان مورد توجه دولت قرار بگیرد.
محمد ابراهیم یخشکی با بیان این که طبق برنامه سازگاری با کم آبی مازندران قرار است ۳۶۱میلیون مترمکعب صرفه جویی از منابع آب سطحی ، صنعتی و فاضلاب صورت گیرد و ۱۶۲ میلیون مترمکعب بقیه هم از منابع آب زیرزمینی باشد، افزود: ظرفیت ۱۰ سد بزرگ و کوچک و ۸۰۰ قطعه آببندان استان حدود ۷۰۰ میلیون متر مکعب است که با اجرای طرح های شبکه آبیاری در پایین دست می توان بهره وری و صرفه جویی بهتری اعمال کرد.
یخکشی با اعلام این که ۹۰ درصد مصرف آب مازندران مربوط به بخش کشاورزی است ، اظهار داشت : بیشترین میزان مصرف آب بخش کشاورزی با ۳۸ درصد مربوط به برنجکاری است و پس از آن هم باغداری با ۲۷ درصد قرار دارد.
وی افزود : با اجرای طرح های الگوی کشت و آبیاری تحت فشار ، تسطیح و یکپارچه سازی و مکانیزاسیون می توان حجم زیادی از آب مصرفی این بخش ها را مدیریت کرد و به همین منظور هم طرح های سازگاری با کم آبی در بخش کشاورزی با همکاری سازمان جهاد کشاورزی به صورت مشترک شروع شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای مازندران به اجرایی شدن طرح زهکشی در سطح ۱۷۰ هزار هکتار از زمین های کشاورزی استان اشاره کرد و گفت : اجرای طرح های زهکشی یکی از برنامه های مهم سازگاری کم آبی در استان است و می توان با اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری فرسایش خاک را از ۱۰ تن در هر هکتار به ۶.۶ تن کاهش داد.
وی سازگاری استان با کم آبی در بخش کشاورزی را به نفع تولیدات این بخش دانست و افزود : با بهره وری صحیح از آب ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تن به میزان تولید محصولات کشاورزی استان اضافه می شود.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای مازندران بر ضرورت و اهمیت تکمیل هر چه سریع تر و به بهره برداری رساندن سد هراز تاکید کرد و گفت: رئیس دولت آینده باید به این سد که به تنهایی می تواند حدود ۷۰۰ میلیون متر مکعب آب برابر با ۱۰ سد بزرگ و کوچک و ۸۰۰ قطعه آببندان فعلی استان ، ذخیره سازی را انجام می دهد ، توجه ویژه کند.
یخکشی درباره اهمیت ساخت سد مخزنی هراز و روند پیشرفت این سد ، توضیح داد : سد هراز بزرگ ترین سد مخزنی شمال کشور است و این سد بر اساس برنامه عقب است و اکنون حدود ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای مازندران، با اشاره به اینکه تولید ۲۵ مگاوات برق از سد هراز آمل پیش بینی شده ، بیان داشت : با بهره برداری از سد هراز مشکلات کم آبی بیش از یکصد هزار هکتار از اراضی پایین دست سد و شهرستان های آمل، بابل، محمودآباد ، فریدونکنار و بابلسر رفع و آب شرب مورد نیاز بیش از یک میلیون نفر از ساکنان این مناطق نیز تامین خواهد شد.
وی همچنین با اعلام این که در حال حاضر ۵۸ شهر و سه هزار و ۲۰۰ روستای استان از آب شرب برخوردارند ، گفت : ولی فقر اّب شرب در استان بالا است و به همین دلیل هم تا کنون آب شرب ۵۴ شهر از فضاسازی سبز شهری جدا شده است و اجرای این طرح در چهار شهر دیگر هم در حال اجرا است.
یخکشی یکی از مشکلات استان را عقب ماندگی از طرح های فاضلاب شهری برشمرد و توضیح داد : هم اکنون تصفیه فاضلاب تنها در هفت شهر استان با ظرفیت ۳۰۷ هزار متر مکعب صورت می گیرد در حالی که ۲۷ شهر همچنان فاقد فضلاب شهری هستند که در برنامه های سازگاری کم آبی استان مورد توجه قرار گرفته اند.
انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری همزمان با انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی ، میان‌دوره‌ای مجلس خبرگان رهبری و انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا ۲۸ خرداد برگزار می‌شود .
سرویس خبری : کشاورزی و باغبانی
