تهیه نهاده و علوفه مورد نیاز دام مشکلی است که این روزها گریبان دامداران البرزی را گرفته و آن ها را با چالش مواجه کرده است.
نوسانات ارز، مشکلات حمل و نقل ، گرانی نهاده‌ها و افزایش هزینه‌های جانبی، تنها بخشی از عواملی است که در کنار مساله تحریم و تبعات منفی آن بر واردات نهاده‌ها، صنعت پرورش دام و طیور در کشور را تحت تاثیر قرار داده و صدای اعتراض و نارضایتی فعالان این بخش را هم درآورده است.
مظفری، یکی از دامداران البرزی می‌گوید: واقعیت امر این است که در سال جاری به خاطر کمبود بارش ها با کاهش علوفه مواجه هستیم و تقویت کشاورزی و زراعت پایه و اساس صنعت دامداری است، ما به علوفه های باکیفیت برای پرورش دام هایمان نیاز داریم.
سامانی دیگر دامدار البرزی می گوید: پیش از اینکه دامداری های ما بسته شوند باید فکری کرد، متاسفانه میزان عرضه نهاده های دولتی به دامداران کم است و ما مجبوریم از بازار آزاد نهاده خریداری کنیم که قیمت بیشتری دارد.
محمدی یکی از دامداران ساوجبلاغی می گوید: به ازای هر راس دام سبک ماهانه سه تا چهار کیلوگرم نهاده با قیمت یارانه ای توزیع می شود در حالی که این میزان تنها برای چهار تا پنج روز دام ها کفایت می کند و دامداران مجبورند برای ۲۵ روز دیگر نهاده مورد نیاز را با قیمت های بیشتر و از بازار آزاد خریداری کنند.
محمدی می گوید:نهاده‌های مصرفی دام عبارتند از جو، ذرت، سبوس و کنجاله سویا و علوفه که شامل کاه و یونجه است، متاسفانه تولید داخلی نهاده‌ها پاسخگوی نیاز دامداران البرز نیست و بخشی از نیاز داخل استان با واردات نهاده‌ها تامین می‌شود.
او می افزاید: متاسفانه در سال جاری به دلیل کاهش بارش ها با کمبود علوفه مواجه هستیم که این امر باعث افزایش قیمت علوفه دامی شده است
علوفه دامی قیمت مصوب ندارد
عبدالملکی ،مدیر امور دام سازمان جهاد کشاوزی می‌گوید: نهاده‌های مصرفی دام‌ها چهار ماده هستند که عبارتند از جو، ذرت، سبوس و کنجاله سویا که قیمت مصوب دارند ولی علوفه دام‌ها قیمت مصوب ندارد و توسط کشاورزان و باتوجه به بازار مصرف عرضه می‌شود.
او می‌افزاید: قیمت نهاده‌ها طی سه، چهار ماه گذشته حدود ۸ تا ۹ درصد افزایش داشته است و بازار داخلی جوابگوی نیاز دامداران نیست و از طرفی هم باتوجه به کاهش بارش‌ها در سال جاری و کاهش رشد گیاهان، قیمت علوفه افزایش پیدا کرده است.
عبدالملکی می‌گوید: تلاش دولت بر این بوده است که افزایش قیمتی در نرخ نهاده‌ها نداشته باشیم، دامداری‌های سنتی هم مشکلی ندارد و درخصوص دامداری‌های صنعتی هم تا ۸۰ درصد نیاز نهاده هایشان را تامین کرده ایم.
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی می‌افزاید: افزایش قیمت شیر و گوشت بستگی به مسائل زیادی دارد و تنها بحث نهاده‌ها مطرح نیست و موضوعات دیگری نظیر افزایش قیمت حقوق کارگران، بحث کرایه‌ها و امور خدماتی هم در افزایش قیمت‌ها متاثر هستند.
خروج ارز دولتی با واردات نهاده ها
اینکه تولیدات داخلی پاسخگوی تامین نهاده‌های دامداران نیست و دولت مجبور است بخشی از نیاز خوراک دام‌ها را از طریق واردات تامین کند مشکلی بزرگ برای اقتصاد کشور به حساب می‌آید، زیرا ارز دولتی از طریق تهیه نهاده‌ها از کشور خارج می‌شوند.
نهاده ها به موقع دست دامداران نمی رسد
ثابت، مدیرعامل اتحادیه دامداران می‌گوید: مهم‌ترین مشکل درخصوص تامین نهاده‌ها بحث حمل و نقل به موقع است که متاسفانه نهاده‌ها به موقع به دست دامداران نمی‌رسند.
او می‌افزاید: از زمان خرید نهاده تا تحویل آن باید بین پنج تا ۱۰ روز کالاها تحویل داده شوند، اما متاسفانه فروشندگان به تعهدات خود عمل نمی‌کنند.
ثابت می‌گوید: دامداران به هر نحوی که شده است هزینه خرید نهاده را حتی با فروش دام‌های مولدشان تامین می‌کنند، اما هنوز متاسفانه برخی خرید‌های اردیبهشت ماه به دامداران تحویل داده نشده است.
او می‌افزاید: بیشترین نهاده‌های خریداری شده از بندر امام خمینی حمل می‌شود و راهکار مناسب این است که در سامانه بازار گاهی یک سوم هزینه‌ای که دامدار برای تهیه نهاده پرداخت کرده، توسط بانک کشاورزی به عنوان ضمانت بلوکه بماند تا زمانی که کالا به دست دامداران برسد و تایید تخلیه توسط خریدار در سامانه جامع انبار زده شود و اگر چنین اتفاقی رخ دهد فروشندگان خودشان در تحویل کار تعجیل می‌کنند و هزینه مازاد انبارداری را نیز نمی‌دهند و رقابت بیشتری بین شرکت‌های باربری برای تسریع حمل و نقل ایجاد می‌شود.
واردات با ارز نیمایی
مدیرعامل اتحادیه دامداران البرز می‌گوید: درخصوص تامین علوفه با مشکل مواجه هستیم، به دلیل کاهش بارش‌ها و کمبود آب قیمت علوفه افزایش پیدا کرده است و به طور مثال سال گذشته یونجه را با قیمت ۲۲۰۰ تومان می‌خریدیم و اکنون به ۵۶۰۰ تومان رسیده است، برای امسال که با مشکل خشکسالی مواجه هستیم باید یونجه با ارز دولتی وارد شود.
ثابت می‌افزاید: واردات یونجه با ارز نیمایی باعث افزایش قیمت علوفه در کشور می‌شود و همین مسئله قیمت یونجه‌های داخلی را افزایش می‌دهد و افزایش قیمت یونجه باعث افزایش قیمت ذرت علوفه‌ای و کاه و کلش می‌شود.
او با بیان اینکه دام‌های البرز ژنتیک خوبی دارند و چند دهه برای دام‌های مولد زحمت کشیده شده ، می‌گوید: توان تولیدی هر گاو شیری روزانه حدود ۴۰ لیتر است، اما بی توجهی‌ها باعث می‌شود که دام‌های مولد به کشتارگاه بروند و قربانی شوند.
مدیرعامل اتحادیه دامداران البرز تصریح می‌کند: مشکل دیگر این است که تمام دام‌های صنعتی را به یک شکل می‌بینند و تخصیص نهاده همه نوع از دام‌ها به یک شکل است.
ثابت می‌گوید: شیر تولیدی واحد‌های صنعتی البرز کیفیت بالایی دارد و بیشتر کارخانجات لبنی شیر البرز را استفاده می‌کنند نظیر کارخانجات مازندران، تهران و شرکت دامداران که تمامی این کارخانه‌ها در خارج از استان البرز قرار گرفته اند.
او می‌افزاید: استان البرز ۱۵۵ هزار راس دام سنگین شیری دارد که ۱۰۴ هزار راس از این گاو‌های سنگین شیری در واحد‌های صنعتی قرار دارند، از لحاظ تعداد دام رتبه ۲۸ را در کشور داریم و از نظر تولید شیر در جایگاه هشتم قرار گرفته ایم، همچنین بر اساس صنایع تولید دام رتبه ۲ کشوری را داریم.
دام مولد زیر تیغ کشتار
مسئله نگران کننده دیگر این است که چرا نهاده‌های دامداران به موقع به آن‌ها تحویل داده نمی‌شود در حالی که دامداران پول نهاده‌ها را در زمان تعیین شده پرداخت می‌کنند و حتی برای تامین هزینه نهاده ها، دام‌های مولد خود را راهی کشتارگاه می‌کنند.
آیت الله حسینی همدانی امام جمعه استان البرز می‌گوید: کار‌هایی انجام می‌شود که هیچ توجیهی ندارد، از نمایندگان مجلس سوال کردیم که وضعیت نهاده‌های دامی چگونه است که در حال حاضر دامداران دام‌های مولدشان را می‌کشند، فردی که مسئولیت این کار را برعهده داشت گفت: انبار‌ها از نهاده‌های دامی پر است و قسمتی از نهاده‌ها درحال پوسیدن و از بین رفتن است.
اقتصادی که خوراک می خواهد
تهیه علوفه و نهاده مورد نیاز دامداران مسئله‌ای است که باید توجه زیادی به آن شود، زیرا صنعت دامداری یکی از اقتصاد‌های مهم کشور به حساب می‌آید که نیاز به حمایت و ارائه تسهیلات مکفی دارد.
موضوع مهم دیگر این است که ما باید وابستگی خود را به واردات نهاده از بین ببریم و توان تولیدات نهاده را در کشور ایجاد کنیم، صنعت دامداری وابسته به کشاورزی است و اگر می خواهیم فرآورده‌های لبنی باارزشی تولید کنیم باید برنامه ریزی های دقیقی درخصوص کشت علوفه و نهاده مورد نیاز دامی داشته باشیم
