کارشناسان و دست اندرکاران بخش کشاورزی افزایش بهره وری، تنوع تولید محصولات، کاهش هزینه های زیرساختی اعم از برق، آب، گاز و مقرون به صرفه بودن برای دولت، استفاده از ظرفیت سرمایه بخش خصوصی، کاهش زمان ایجاد زیرساخت، جذب دانش آموختگان، بازاریابی خوب، فروش یک‌جای محصول، دسترسی آسان به دانش روز و ارزآوری را از جمله مزایای ایجاد شهرک های کشاورزی می‌دانند.
شرکت شهرک های کشاورزی، از نیمه دوم سال ۱۳۹۲ در راستای اجرای قانون برنامه پنجم توسعه، زیر نظر وزارت جهاد کشاورزی فعالیت خود را با اهدافی از جمله مدیریت و پشتیبانی از زنجیره تولید کشاورزی در مجتمع‌ها و شهرک‌های کشاورزی گلخانه‌ای، دامی یا شیلاتی آغاز کرد.
براساس گزارش آبان امسال سیدجمال سجادی‌پور مدیرعامل شرکت شهرک‌های کشاورزی وزارت جهادکشاورزی، تاکنون این شرکت عملیات ساخت و اجرای ۲۹۵ شهرک کشاورزی را در مساحت بیش از ۳۸ هزار هکتار در استان ها آغاز کرده که ۱۰۲ شهرک کشاورزی به بخش خصوصی واگذار شده است.
در گلستان راه‌اندازی شهرک کشاورزی از سال ۱۳۹۴ آغاز شد تا از این ظرفیت برای بهره وری بهتر از منابع آبی، تولید و اشتغال پایدار استفاده شود و تاکنون ۹ شهرک در حوزه های مختلف با نزدیک به وسعت هفت هزار هکتار شناسایی و برخی از جمله شهرک دامی (زنجیره تولید تخم مرغ) در گنبدکاووس و شهرک گلخانه‌ای النگ کردکوی فعال شده و بقیه در دست ساخت است.
مطابق گزارش سازمان جهادکشاورزی گلستان سالانه پنج میلیون و ۴۰۳ هزار تن انواع محصول کشاورزی در این استان تولید می شود که گلستان در تولید ۱۵ محصول شامل دانه‌های روغنی کلزا، سویا و آفتابگردان، هلو، توتون و گوشت مرغ رتبه اول، گندم، چغندرقند و خرمالو مقام دوم، شلتوک(برنج)، پیله تر ابریشم، میگو و پنبه رتبه سوم، ماهیان پرورشی و خاویاری رتبه چهارم و جو و زیتون رتبه پنجم کشوری را دارد.
این تولیدات سالانه کشاورزی گلستان از ظرفیت ۶۶۷ هزار زمین کشاورزی، چهار میلیون واحد دامی، ۴۵۲ هزار و ۱۸۵ هکتار جنگل، ۸۶۲ هزار و ۸۲۵ هکتار عرصه مرتعی، بیش از هزار واحد مرغداری و دسترسی به ۱۱۰ کیلومتر از ساحل دریای خزر به دست می آید.
مدیر شرکت شهرک های کشاورزی سازمان جهادکشاورزی گلستان با اشاره به این که ایجاد شهرک‌های کشاورزی یکی از سیاست های مهم وزارتخانه است گفت: طبق مطالعات انجام‌شده، اولویت نخست سرمایه‌گذاری در استان، ایجاد شهرک گلخانه‌ای، شیلات و صورت ضرورت دام است.
نعمت الله کفشگیری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: ساخت اولین شهرک کشاورزی گلستان سال ۹۷ با احداث شهرک گلخانه النگ کردکوی به وسعت هفت هکتار و با سرمایه گذاری ۱۸۰ میلیارد ریالی بخش خصوصی آغاز شد.
وی ادامه داد: اکنون این شهرک با مشارکت ۶ سرمایه‌گذار در قالب ۶ قطعه اجرایی شده که یک واحد آن در حال بهره برداری بوده و بقیه واحدها به زیر کشت محصولات گوناگون رفته‌اند.
به گفته وی اکنون در شهرک گلخانه کردکوی ۵۰ نفر صاحب شغل پایدار شده و ظرفیت اسمی تولیدات واحدهای آن هزار تن است.
استقبال سرمایه گذاران
مدیر شرکت شهرک های کشاورزی سازمان جهادکشاورزی گلستان افزود: در حال حاضر حدود ۱۸۵ هکتار زمین برای ایجاد ۶ شهرک گلخانه ای جدید در استان از جمله در شهرستان گنبدکاووس، آق قلا و کلاله جانمایی شده و پیگیری برای رفع مسائل و مشکلات اداری و شتاب در ایجاد زیرساخت های جذب سرمایه‌گذاران ادامه دارد.
وی افزایش بهره وری، تنوع پرورش محصول و پایداری تولید، تغییر کشاورزی سنتی به صنعتی، کنترل بهتر امراض و آفات، حذف خاک، کاهش هزینه های زیرساختی از جمله برق، آب و گاز، انتقال دانش در واحدهای تولیدی به همدیگر، کاهش هزینه تولید، فراهم شدن شرایط بهتر جذب نیروی انسانی متخصص و بازاریابی خوب و پایدار را از مهم ترین مزایای ایجاد شهرک گلخانه ای برشمرد و افزود: در هر منطقه ای که آب و زمین وجود داشته باشد، قابلیت ایجاد شهرک گلخانه ای وجود دارد.
شهرک دامی گنبدکاووس الگوی موفق اقتصاد مقاومتی
مدیرعامل شرکت شهرک های کشاورزی سازمان جهادکشاورزی گلستان از وجود شهرک دامی با وسعت ۳۸۰ هکتار در بخش مرکزی گنبدکاووس خبر داد و گفت: این شهرک جزو طرح های اقتصاد مقاومتی موفق و مهم کشور در حوزه زنجیره تولید تخم مرغ به شمار می‌رود که هفت درصد از تولید تخم مرغ کشور را برعهده دارد.
به گفته وی اکنون در این شهرک دامی، یک واحد کارخانه دام و طیور با ظرفیت تولید ۱۵۰ تن، یک واحد مرغ مادر با ظرفیت ۱۲۰ هزار قطعه، پرورش جوجه یا پولت با ظرفیت یک میلیون و ۶۰۰ هزار قطعه، ۲ واحد مرغ تخم‌گذار در چند سوله با ظرفیت پرورش حدود ۲ میلیون قطعه، بهره‌برداری شده است.
شهرک دامی زنجیره تولید تخم مرغ در گنبدکاووس ظرفیت اسمی پرورش سالانه بیش از سه میلیون قطعه با ظرفیت تولید روزانه هزار و تن تخم مرغ را دارد که تاکنون بخشی از این ظرفیت با مشارکت بخش خصوصی مورد بهره برداری قرار گرفته است.
شهرک شیلات گمیشان
کفشگیری افزود: ایجاد شهرک ۶ هزار و ۵۰۰ هکتاری پرورش آبزیان شامل میگو و ماهیان خاویاری در گمیشان براساس مطالعات سال ۹۴، پیگیری می شود.
وی ادامه داد: در این شهرک، ۶ هزار هکتار به میگو و بقیه اراضی به پرورش ماهیان خاویاری اختصاص داده شده است.
وی با بیان این که عملیات انتقال آب موردنیاز آن از ساحل خزر به شهرک با اختصاص اعتبار از محل سفر هیات دولت در دست اجرا است، گفت: برای بهره برداری از این طرح به ۱۵ هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
مدیرعامل شرکت شهرک های کشاورزی سازمان جهادکشاورزی گلستان افزود: با بهره برداری از این شهرک، سه هزار و ۷۰۰ نفر صاحب شغل شده و سالانه نزدیک به ۱۸ هزار تن میگو و ۳۶۰ تن ماهی خاویاری تولید می شود.
وی همچنین از انعقاد قرارداد برای شتاب در ایجاد زیرساخت های موردنیاز شهرک شیلاتی گمیشان با قرارگاه خاتم الانبیا خبر داد.
لزوم همکاری دستگاه ها
مدیرعامل شرکت شهرک های کشاورزی سازمان جهادکشاورزی گلستان گفت: شتاب در ایجاد زیرساخت‌های شهرک های کشاورزی استان، به همکاری بیش از گذشته دستگاه های مرتبط از جمله در حوزه رفع معارض محلی اراضی و تسریع در پرداخت تسهیلات به متقاضیان علاقمند توسط بانک های عامل نیاز دارد.
گلستان رتبه چهارم کشوری در ایجاد گلخانه
معاون مدیریت باغبانی سازمان جهادکشاورزی گلستان گفت: با برنامه ریزی و هدف گذاری صورت گرفته، این استان پس از موفقیت در عملیاتی کردن سیاست توسعه گلخانه ، رتبه چهارم کشوری را در سال جاری به دست آورده است در حالی که سال ۹۶، رتبه ۲۸ کشوری را داشت.
نویدرضا فرهانی به خبرنگار ایرنا افزود: اکنون ترویج فرهنگ گلخانه داری به عنوان یکی از راهکارهای افزایش تولید و بهره وری مصرف آب، در سطوح مختلف کوچک و بزرگ مورد توجه قرار دارد تا از این طریق علاوه بر کاهش هزینه های تولید، سودآوری محصول افزایش و امکان تنظیم بازار و صادرات محصول تضمین شود.
وی تاکید کرد: دولت تاکنون تلاش خود را برای کاهش و رفع موانع ایجاد گلخانه برای سرمایه گذاران به کارگرفته ولی مواردی چون محدودیت منابع مطمئن آبی، کمبود منابع مالی ارزان قیمت، دغدغه بازار فروش، چالش ها و موانع پیش روی صادرات محصول، نوسانات قیمت و افزایش مستمر هزینه ساخت سازه ها و تولید محصول از مهم ترین مشکلات فعلی بخش گلخانه در استان است.
به گفته وی میزان سرمایه گذاری انجام شده برای گلخانه‌های در دست ساخت و بهره برداری در گلستان تاکنون ۹ هزار و ۸۲۰ میلیارد ریال بوده که ۸۰ درصد آن به عنوان تسهیلات بانکی پنج ساله با یکسال تنفس در اختیار بهره‌برداران قرار گرفته است.
ایجاد هزار هکتار گلخانه
فرهانی ادامه داد: پیش بینی می شود برای دستیابی به اهداف برنامه پنجم توسعه و سطح ابلاغی هزار هکتاری ایجاد گلخانه در گلستان به اعتباری بیش از ۱۵ هزار میلیارد ریال نیاز است.
وی افزود: تاکنون در استان گلستان برای ۵۲۱ هکتار، پروانه تاسیس گلخانه صادر شده و در زمان حاضر هم ۱۲۴ هکتار آن در دست ساخت یا بهره برداری است.
وی گفت: اکنون عمده محصولات تولیدی این گلخانه ها در استان انواع گل و گیاه زینتی( گل شاخ های بریده از جمله رز،گلایول، داوودی و گل آپارتمانی)، محصولات سبزی و صیفی شامل گوجه فرنگی، خیار، فلفل دلمه ای و لیموترش است .
شهرک گلخانه فرصت تولید پایدار
معاون مدیریت باغباتی سازمان جهادکشاورزی گلستان گفت : شهرک های گلخانه ای علاوه بر صرفه جویی در هزینه های زیرساختی و کاهش قیمت تمام شده سازه‌ها و محصول تولیدی، امکان فعالیت افراد فاقد زمین و سرمایه کافی را برای راه اندازی و تولید محصولات گلخانه‌ای فراهم می کند.
فرهانی افزود: با توجه به مزایای ایجاد شهرک های گلخانه ای، سازمان جهادکشاورزی برنامه خود را بر مبنای توسعه کشت در سطوح بالاتر و ایجاد شهرک گلخانه ای قرار داده است.
توسعه گلخانه گزینه مطلوب
یک کارشناس حوزه آب در گلستان نیز گفت: در راستای افزایش محصولات کشاورزی و ایجاد امنیت غذایی در استان، توسعه کشت گلخانه ای گزینه مطلوبی است مشروط به این که مدیریت منابع آب مورد توجه قرار بگیرد.
سید محسن حسینی افزود: در صورت استقرار واقعی و تولید محصولات گلخانه ای علاوه بر افزایش ۱۰ برابری تولید، ایجاد اشتغال، امنیت غذایی، توسعه بازرگانی، صادرات و صرفه جویی در مصرف آب پیامد مثبت آن بوده و در استان تحقق اجرای این طرح باید مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
لزوم تخصیص منابع
معاون برنامه ریزی و اقتصادی سازمان جهادکشاورزی گلستان گفت: تخصیص منابع به موقع برای ایجاد گلخانه در استان ضروری است.
آمنه جمشیدی رودباری افزود: امسال هفت هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال طرح های گلخانه ای در سطح ۷۵۲ هکتار توسط این سازمان تائید و پرونده متقاضیان به بانک های عامل ارسال شده است.
وی ادامه داد: در این مدت پرداخت ۷۷۰ میلیارد ریال تسهیلات برای ایجاد ۱۳ هکتار گلخانه محقق شده است.
وی با اشاره به این که پرونده ها در بانک های عامل آماده پرداخت تسهیلات است، گفت: تاخیر در تخصیص تسهیلات و وجود تورم در بازار، مسیر سرمایه گذاری در ایجاد گلخانه را دچار مشکل می کند.
جمشیدی گفت: با توجه به این که توسعه کشت گلخانه‌ای محصولات کشاورزی یکی از برنامه های مهم و مورد تاکید برای مدیریت منابع آبی، تولید پایدار و رونق اقتصادی منطقه به شمار می‌رود، سرعت بخشیدن در تخصیص تسهیلات و پرداخت به موقع آن به سرمایه‌گذاران ضروری است.
وی ایجاد شهرک های کشاورزی را الگوی خوب برای ترغیب سرمایه گذاران دانست و افزود: پیگیری اجرای طرح های زیرساختی ایجاد شهرک کشاورزی برعهده شرکت شهرک های کشاورزی بوده و سرمایه گذاران با کمترین موانع و مشکلات به تولید دست پیدا می کنند.
وی همراهی بیش از گذشته دستگاه های مرتبط برای ایجاد شهرک های کشاورزی در شهرستان ها را خواستار شد.
نیروی انسانی دانش آموخته، فعالیت شرکت های دانش بنیان مرتبط و مراکز دانشگاهی تخصصی و با سابقه کشاورزی، لزوم مدیریت منابع آبی، وجود بازار مصرف بسیار مناسب در همسایگی استان شامل کشورهای حاشیه خزر و آسیای میانه با جمعیت بیش از ۲۸۰ میلیون نفر و کمک به کاهش نرخ بیکاری، ضرورت همراهی بیش از گذشته دستگاه های مرتبط را برای سرمایه گذاری در ایجاد شهرک های کشاورزی در استان گلستان با برنامه ریزی دقیق، دو چندان می کند.
