بنابر آمار سالانه یک میلیون تا یک میلیون و ۱۰۰ هزارتن گوشت قرمز مورد نیاز کشور است که در شرایط کنونی ۱۰ درصد کسری نیاز کشور از طریق واردات تامین می شود که بسیاری از مسئولان بدنبال آن هستند تا ظرف سال های آتی با رسیدن به خودکفایی ۱۰۰ درصد، واردات را متوقف کنند.
طاهری یگانه مشاور وزیر جهاد در امور پرورش دام و تولیدات دامی با اشاره به اولویت وزارت جهاد در خودکفایی تولید گوشت قرمز گفت: کشور ایران در تولید ۹۰ تا ۹۵ درصد گوشت قرمز خودکفاست و حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد بسته به شرایط سال نگرانی هایی برای تولید داریم که با برنامه ریزی مناسب طی ۳ تا ۴ سال آینده کسری در داخل تولید و تامین می شود.
به گفته وی، اکنون ۴۳ تا ۴۴ درصد گوشت قرمز کشور از گوسفند و بز و ۵۴ تا ۵۶ درصد از بخش دام سنگین تامین می شود که براین اساس ۵۴۰ هزارتن گوشت گوساله تولید می شود که سالانه ۱۰ تا ۱۵ هزارتن افزایش تولید اتفاق می افتد و در ارتباط با بخش گوسفند و بز ظرفیت ۴۰۰ تا ۴۱۰ هزارتن در سال دارد که این ظرفیت تا ۴ سال آینده به بیش از ۱۲۰ هزارتن افزایش تولید منجر می شود.
یگانه ادامه داد: کشور ما بیش از ۷۵ درصد سطح کشور تحت تاثیر اقلیم خشک و تنش های آبی است که گوشت تولیدی در حوزه دام سبک بدلیل دوره خشکسالی در برخی سال ها دچاد مشکلاتی خواهد بود که برنامه ریزی های لازم انجام شده ، اما سرعت برنامه ریزی ها برای اینکه دام به مرحله زاد و ولد برسد دوره ۱.۵ تا ۲ ساله است که زمان براست، اما استمرار این برنامه منجر به تامین یک میلیون و ۱۵۰ هزارتن گوشت مورد نیاز طی ۴ تا ۵ سال اینده به طور کامل به خودکفایی می رسیم.
مشاور وزیر جهاد در امور تولیدات دامی گفت: تمرکز برنامه وزارت جهاد بر حمایت از واحدهای خرد و تامین سرمایه در گردش، نهاده مورد نیاز و برطرف کردن مسائل و مشکلات آنهاست و واحدهای خرد برای تولید اقتصادی باید دام مورد نیاز در اختیار داشته باشند که با برنامه های اصلاح نژادی که در طول ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته اساس آن‌چیده شد، به جمعیت می رسیم که با افزایش راندمان تولید مثل بالاتر از لحاظ بره گیری و تولید شیر روبرو هستیم. گفتنی است نزدیک یک میلیون و ۵۰۰ هزار راس دام پرتولید ایجاد شد که به سقف ۴ تا ۵ میلیون راس باید برسد.
اخیرا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی خودکفایی در تولید و تامین ۱۰۰ درصد گوشت مورد نیاز کشور را از جمله برنامه‌های آتی وزارت جهاد عنوان و بر نقش مهم مرکز اصلاح نژاد دام در تحقق تولید اهداف تاکید کرد.
البته این پایان ماجرا نیست چراکه برخی کارشناسان تحقق خودکفایی گوشت قرمز را بیش از آنکه ناشی از افزایش تولید و بهره‌وری باشد، ناشی از کاهش سرانه مصرف در سال های اخیر و معلول عدم امکان خرید عامه مردم و تقاضای اقشار ثروتمند و دهک‌های بالایی جامعه به عنوان یک کالای لوکس و نه مهمترین منبع پروتئین افراد می دانند، درحالیکه برخی مسئولان اتحادیه و تشکل های تولیدی اذعان می کنند که خودکفایی گوشت قرمز با سرانه مصرف قبل برای سال های آتی برنامه ریزی شده است.
خودکفایی تولید گوشت قرمز مستلزم استفاده از علوفه های کم آب است
افشین صدردادرس مدیرعامل اتحادیه دام سبک گفت: خودکفایی گوشت قرمز از این جهت که مصرف گوشت قرمز را به سنوات قبل برسانیم، امکان پذیر است، اما الزاماتی دارد که تنها مشمول برنامه های فنی معاونت امور دام نیست.
به گفته وی، خودکفایی گوشت قرمز ۲ بخش دارد که یک بخش آن مشمول دستورالعمل های فنی روش تغذیه، افزایش بهبود تولید راندمان مثل، مدیریت تولید مثل، مدیریت تغذیه و بهبود مدیریت بهداشت در گله هاست که معاونت امور دام اقدامات و دستورالعمل های لازم در این خصوص را انجام می دهد، اما شرط لازم دیگر این است که از این دستورالعمل های فنی پشتیبانی شود که براین اساس یکی از الزامات تامین نهاده های دامی مورد نیاز است.
صدردادرس ادامه داد: اگر نهاده های مورد نیاز تامین نشود، مسلما خودکفایی امکان پذیر نیست و دستورالعمل های فنی معاونت امور دام به نتیجه نمی رسد. دامدار وقتی دستورالعمل ها را رعایت می کند و دام ۲ یا چندقلو می شود، اما سپس نهاده مورد نیاز ندارد، بی تردید تمام سرمایه گذاری از بین می رود.
مدیرعامل اتحادیه دام سبک با بیان اینکه خودکفایی تولید گوشت قرمز مستلزم استفاده از علوفه است،افزود: با توجه به شرایط خشک و نیمه خشک کشور، علوفه رایج مورد استفاده یونجه است که مصرف آب بالایی دارد، از این رو علوفه های کم آب شناسایی شد که معاونت بازرگانی وزارت جهاد باید همکاری کند و در خصوص تامین علوفه کم آب بر معاونت امور زراعت متناسب با اقلیم هر استان باید شناسایی و کشت این علوفه ها ترویج شود. گفتنی است سازمان تحقیقات و آموزش علوفه های کم آب بین کشاورزان را ترویج کنند.
به گفته وی، رسیدن به خودکفایی گوشت قرمز امکان پذیر است، اما دیگر معاونت ها باید به کمک معاونت امور دام بیاید، در غیراین صورت به نتیجه ای نخواهد رسید.
گفتنی است طبق آمار گمرک سال گذشته ۲۲۸ هزارتن گوشت با ارزش یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار به منظور تنظیم بازار وارد شد که متاسفانه در طول سال شاهد نابه سامانی و التهاب بازار بودیم، درحالیکه بسیاری از کارشناسان صنعت دامپروری اذعان می کنند که اگر همین میزان ارزی که به واردات گوشت و حمایت از دامدار خارجی می دهند، به تولید داخل اختصاص دهند، قادریم علاوه بر تامین ۱۰۰ درصدی گوشت قرمز مورد نیاز کشور به صادرکننده دام به بازارهای هدف تبدیل شویم.
پتانسیل خودکفایی گوشت قرمز مشروط به حمایت از تولید داخل
در ادامه جواد آزاد نایب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: بنابر آمار سال گذشته ۹۲۳ هزارتن گوشت قرمز در کشور تولید شد که براین اساس ۱۰ درصد کسری نیاز کشور از طریق واردات تامین می شود.
وی با بیان اینکه نیازی به واردات گوشت قرمز نداریم، افزود: با حمایت از تولید داخل و اجرای تولید قراردادی، ظرف چند سال نه تنها امکان تامین ۱۰ تا ۱۵ درصد کسری نیاز کشور وجود دارد، بلکه می توان صادرکننده بود.
آزاد با بیان اینکه مافیای واردات بدنبال واردات گوشت هستند، گفت: اگر دولت برای تنظیم بازار بدنبال واردات است در مقابل باید اجازه صادرات بدهد، کمااینکه در شرایط کنونی با انباشتگی دام سنگین، صادرکننده خواهیم بود و با حمایت و پشتیبانی صادرکننده دام سبک خواهیم شد.
وی با بیان اینکه پتانسیل خودکفایی گوشت قرمز در کشور وجود دارد، تصریح کرد: با حمایت دولت از تولید داخل، امکان تامین ۱۰ درصد کسری نیاز کشور وجود دارد.
رصد قیمت‌های بازار در دو ماه گذشته حکایت از افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی گوشت قرمز دارد که این امر نگرانی‌های در خصوص کاهش یا حذف کلی گوشت از سبد غذایی دهک‌های پایین جامعه را به همراه دارد، از این رو دستیابی به خودکفایی گوشت قرمز و حمایت دولت برای تولید گوشت ارزان و اتخاذ برخی سیاست های حمایتی می تواند به افزایش سرانه مصرف کمک کند.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
