در شهرستان شاهرود هر ساله حدود ۴۰ هزار هکتار زیر کشت می‌رود ، که از این میزان حدود ۱۰ هزار هکتار به گندم و جو اختصاص دارد .
امسال سطح زیر کشت محصولات زراعی شهرستان شاهرود ۱۱ هزار هکتار است که ۶ هزار هکتار پاییزه و پنج هزار هکتارآن بهاره انجام می شود.
در سال زراعی گذشته حدود ۱۰ هزار تن گندم به مراکز خرید تحویل شد.
همچنین ۳۲ درصد باغ های استان سمنان معادل ۱۴ هزار و ۵۰۰ هکتار در شهرستان شاهرود واقع است و سالانه در این شهرستان حدود ۸۰ هزار تن زردآلو و ۱۳۰ هزار تن انگور تولید می شود.
یکی از مهمترین نقص های چرخه تولید، نبود صنایع تبدیلی و خام فروشی محصول است. نبود صنایع تبدیلی و بسته‌بندی در شهرستان شاهرود موجب شده به رغم اینکه این شهرستان قطب تولید محصولات کشاورزی در استان سمنان محسوب می‌شود، توفیق چندانی در این زمینه نداشته باشد.
ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش های کشاورزی و صنعتی دارای توجیه اقتصادی، فنی و مالی با رویکرد صادرات و مشارکت هر چه بیشتر بهره‌برداران است.
یکی از عواملی که می‌تواند آسیب‌پذیری محصولات کشاورزی را کاهش دهد و ارزش‌افزوده و بهره وری را افزایش دهد، ایجاد صنایع تبدیلی است و از آنجا که محصولات کشاورزی در کمترین زمان در معرض فساد قرار می‌گیرند می‌توان با فرآوری به موقع ضایعات آن را کاهش داد.
۲۵ واحد صنایع تبدیلی در شاهرود فعالند
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شاهرود در این باره گفت: در شهرستان شاهرود ۳۰ واحد صنایع تبدیلی وجود دارد که از این تعداد ۲۵ واحد فعال هستند.
علی اصغر حجی با بیان اینکه هم اکنون ۱۸ واحد صنایع تبدیلی در حال ساخت وجود دارد، تصریح کرد: پنج واحد میوه خشک کنی و روغن کشی در چند ماه گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا، کمبود و گرانی میوه تعطیل شد.
حجی با اشاره به اینکه در ۲۵ واحد فعال بیش از ۳۰۰ نفر بیمه شده مشغول به کار هستند، اظهار داشت: برخی از کارگاه های کوچک میوه خشک کنی در خانواده ها فعالیت دارند که محصولات خود را به طور مستقیم به تهران ارسال می کنند.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شاهرود ادامه داد: شایان شیر، قند قیصر،روغن کشی کامجد، کارخانه کنستانتره انگور، کارخانه قند، مجموعه بسته بندی تخم مرغ حسن زاده با زنجیره سرما، از جمله صنایع تبدیلی شهرستان شاهرود هستند که هم اکنون فعالیت دارند.
وی از فعالیت هشت سردخانه با ظرفیت ۱۸ هزار ۳۴۰ تن در شاهرود خبر داد و افزود: با تخصیص تسهیلات برای بخش صنایع تبدیلی تحت عنوان اشتغال روستایی در سال ۹۸ و ۹۹ واحدهایی احداث و یا بهسازی شد.
حجی با بیان اینکه حتی نباید گندم به صورت خام از این شهرستان خارج شود، گفت: شاهرود شهر تولید میوه است و دو سوم سطح زیر کشت این شهرستان به باغ ها اختصاص دارد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شاهرود با اشاره به اینکه محصول اصلی این شهرستان زردآلو است، افزود: چند سالی است به دلیل سرمازدگی تولید محصول زردآلو با مشکل مواجهه شده اما باید محصولات دیگر شهرستان با تبدیل، بسته بندی و سایر اقدامات بازاریابی به بازارعرضه شود.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از محصولات مهم این شهرستان انگور است، ابراز داشت: کارخانه کنستانتره شاهرود یکی از صنایع تبدیلی است که هم اکنون با ظرفیت بالا فعال است.
شاهرود قطب تولید میوه خشک در استان سمنان
حجی با اشاره به اینکه از دیرباز مردم شهرستان شاهرود به تولید میوه خشک اشتغال داشتند، افزود: زردآلوی خشک شده بدون هسته (کشته) و یا با هسته (بلبلی) در ۱۱ کارخانه کشته پاکنی تا چند سال قبل در این شهرستان فعال بودند.
وی کارخانه میوه خشک کنی پورامری را یکی از موفق ترین کارخانه های استاندارد در شهرستان شاهرود برشمرد و گفت: مسوول این واحد از فروش بالای میوه خشک شده ابراز خرسندی می کند و به گفته وی امسال با حجم تولید بالا برای فروش محصولات خود به هیچ وجه مشکل قیمت و بازار وجود نداشت.
حجی با اشاره به اینکه محصول این واحد صنایع تبدیلی تنها در شهرستان رشت به فروش می رسد، افزود: فروش این واحد نشان می دهد اگر بر روی تولید میوه خشک و البته با کیفیت کار شود بازار فروش داخلی خوبی وجود دارد؛ چه بسا با فرآوری و بسته بندی بهتر بتوان این محصولات را به کشورهای دیگر نیز صادر کرد.
وی با بیان اینکه این کارخانه ۵۰ درصد میوه خود را از دیگر نقاط کشور تهیه می کند، اظهار داشت: محصولاتی چون کیوی، موز، خرمالو و آلو که در شاهرود کشت نمی شود از نقاط دیگری آورده و در این کارخانه خشک می شود که این امر موجب اشتغالزایی خوبی در منطقه است.
به گفته حجی، ساخت کارخانه تولید خوراک دام اکبریان در صورت اتمام می تواند نسل جدید کارخانه دام باشد که از مرحله پخت هم بهره مند است و می تواند با کیفیت ترین خوراک دام را در اختیار دامداران قرار دهد.
تحول معیشتی مردم با فرآوری و بسته بندی زعفران
مدیر جهاد کشاورزی شاهرود به راه اندازی مزرعه ۱۰۰ هکتاری زعفران امینی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شاهرود اشاره کرد و گفت: اکنون ۶۰ هکتار زعفران کشت شده و در ۴۰ هکتار دیگر نیز کشت بهاره انجام خواهد شد.
وی با بیان اینکه بهترین فرآوری و بسته بندی در این واحد در دستور کار است، افزود: با انجام این اقدامات شهرستان شاهرود به قطب زعفران کشور تبدیل خواهد شد به طوری که بقیه زعفران کاران کشور نگاه به این شهرستان بابت تعیین قیمت خواهند داشت.
حجی ادامه داد: سالانه حدود ۱۰۰ هکتار زعفران کاری در سطح شهرستان انجام می شود که با کشت این مرکز و فرآوری که انجام می شود می توان در بازار زعفران و معیشت مردم این منطقه تحول خوبی ایجاد کرد.
کشتارگاه جدید در شاهرود احداث می شود
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شاهرود یکی دیگر از ظرفیت های ایجاد صنایع تبدیلی در این شهرستان را ایجاد کشتارگاه صنعتی خواند و اظهار داشت: فعالیت کشتارگاه این شهر بیش از ۶۰ سال است که با ظرفیت زمان آغاز کار فعال است.
وی با اشاره به اینکه شهرستان شاهرود دارای مزیت نسبی یعنی در مسیر عبور دام مورد نیاز تهران است، افزود: امکانات برای ایجاد یک کشتارگاه جدید در اختیار سرمایه گذار قرار داده شده تا بتواند برای کشتار دام ها مورد نیاز تهران اقدام کند.
وی ادامه داد: کشتارگاه غیر از ارائه خدمت در خصوص گوشت مصرفی شهروندان می تواند با آلایش و پالایش دام ارزش افزوده خوبی ایجاد کند.
حجی با بیان اینکه چهارمین محصول صادراتی کشور روده است، ابراز داشت: در صورت تامین امکانات و وجود صنایع تبدیلی می توان در کشتارگاه جدید این محصول را برای صادرات فرآوری کرد.
به گفته وی، هم اکنون بیش از ۲۵۰ تن پوست گاو در شاهرود انباشت شده اما به دلیل کشتار سنتی این مقدار پوست برای فرآوری و استفاده در صنایع چرمسازی بی ارزش است.
ایجاد واحد فرآوری در بخش صنعت ضروری است
یکی دیگر از بخش هایی که نیاز به صنایع تبدیلی در شاهرود دارد، بخش صنعتی است، این شهرستان با دارا بودن ۲۵ نوع ماده معدنی قابل بهره برداری از نبود این صنایع متضرر است.
کارشناس بهره برداری معادن صنعت، معدن و تجارت شهرستان شاهرود با اشاره به اینکه در شهرستان شاهرود ۲۵ نوع ماده معدنی بهره برداری می شود گفت: ۲۰ نوع از این مواد معدنی در بخش مرکزی که نیمی از وسعت شهرستان شاهرود را شامل می شود، برداشت می شود.
عین الله عامری با اشاره به اینکه در این معادن که بیشتر مس می باشند فرآوری انجام نمی شود، افزود: یکی از مشکلاتی که معدن کاران مس منطقه طرود با آن مواجه هستند انتقال مواد معدنی فرآوری نشده به شهرهای دیگر است که برای آنان هزینه های زیادی از جمله حمل و نقل دارد.
وی با بیان اینکه فرآوری مواد معدنی در شهرهای دیگر برای معدنکاران مقرون به صرفه نیست، افزود: برای به دست آوردن یک کیلوگرم مس باید ۱۰۰ کیلو باطله را حمل کرد و از طرفی باطله های به دست آمده هم معضلاتی برای معدنکاران به وجود می آورد.
۲۵ فرصت معدنی در شاهرود وجود دارد
فرماندار شهرستان شاهرود با بیان اینکه از مجموع ۴۵ فرصت معدنی استان، ۲۵ فرصت در شهرستان شاهرود موجود است، گفت: مسوولان با توجه به ظرفیت های موجود باید با تصمیم جدی تر در صدد برطرف کردن مشکلات زیرساختی از جمله ایجاد صنایع تبدیلی این معادن برآمده تا با ادامه فعالیت آنان در ایجاد اشتغال پایدار برای جوانان بیشتر سهیم باشند.
ابوطالب جلالی ادامه داد: مجوز فعالیت برای بیشتر معادن طرود صادر شده است و استخراج مواد معدنی انجام می شود اما کار فرآوری که بیشترین سهم اشتغال را دارد در شهرها و استان های دیگر صورت می پذیرد.
وی با بیان اینکه باید با برطرف کردن مشکلات در خصوص فرآوری مواد معدنی از سرمایه گذاران حمایت کرد، ابراز داشت: به هنگام صدور مجوز برای سرمایه گذار باید تکالیفی از جمله فرآوری مواد معدنی با ورود تکنولوژی های به روز در محل استخراج تعیین شود.
جلالی فرآوری مواد استخراج شده را موجب ایجاد اشتغال بیشتر در منطقه خواند و افزود: با فرآوری مواد استخراج شده می توان از افراد متخصص بومی بیشتری استفاده کرد و این امر موجب ایجاد تنوع شغلی و استمرار کار آن معدن خواهد شد.
یکی از محورهای توسعه هر منطقه ای استفاده از مزیت های نسبی آن خطه و سرمایه گذاری بر روی آنهاست که می تواند با کمترین هزینه بیشترین دستاورد را داشته باشد.
بنابراین ساخت واحدهای فرآوری محصولات کشاورزی ، باغی و معدنی در شهرستان شاهرود و حتی شرق استان سمنان می تواند به مشکل بیکاری خاتمه داده و ضمن ایجاد توسعه در همه ابعاد وضعیت اقتصادی مردم را نیز بهبود بخشد.
شهرستان شاهرود با حدود ۵۳ هزار کیلومتر مربع وسعت و ۲۲۰ هزار تن جمعیت یکی از بزرگترین شهرستان های کشور است.
سرویس خبری : صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی
