دو نوع قارچ سمی و خوراکی وجود دارد. قارچ‌های سمی همان طور که از اسمشان پیدا است، مضر بوده و خوردن آنها عواقب جبران ناپذیری همچون مرگ در پی دارند.
اما قارچ‌های خوراکی نیز گونه‌های مختلفی دارند که از بین قارچ‌های خوراکی بیشتر قارچ دکمه‌ای سفید که همان قارچ رایج در بازار است، معروف بوده و خانواده ها طعم آن را چشیده اند.
فواید قارچ دکمه ای را بشناسید
اما قارچ چه فایده‌ای برای بدن دارد و خواص آن چیست؟ برای پاسخ به این سوال با علی عزیزی، کارشناس تغذیه گفت و گو کردم.
علی عزیزی، کارشناس تغذیه درباره خواص قارچ گفت: قارچ جزو گروه سبزیجات محسوب می‌شود و دارای پروتئین و آهن است. مقدار پروتئین و آهن موجود در این گیاه کم است. از این رو به هیچ عنوان نمی‌تواند جای گوشت را بگیرد.
هر نصف لیوان از قارچ معادل یک واحد سبزیجات است و ۲۵ کیلو کالری انرژی دارد.
در هر ۱۰۰ گرم قارچ ۵/۱۸ گرم کربوهیدرات، ۲/۸ گرم پروتئین، ۰/۶ گرم چربی و ۱۲ میلی گرم آهن وجود دارد. همچنین قارچ منبع خوبی از ویتامین دی و مقادیری از ویتامین‌های ث، ب۳، فولات، پتاسیم و سلنیوم است. ۷۵ درصد قارچ را آب و مابقی آن را فیبر تشکیل می دهد. به همین دلیل برای رفع یبوست بسیار مناسب است.
علی عزیزی ادامه داد: مصرف منظم قارچ به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی و مقابله با رادیکال‌های آزاد برای پوست مفید بوده و در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی و همچنین تقویت سیستم ایمنی موثر است.
این کارشناس تغذیه توصیه کرد: به علت خطر آلودگی‌های میکروبی، قارچ به صورت پخته میل شود. ضمن اینکه پختن به هضم راحت‌تر آن کمک می‌کند.
مصرف قارچ در کودکان ممنوعیتی ندارد، اما باید دقت لازم در خرید آن انجام شود تا قارچ سمی نباشد.
اما و اگرهای پرورش قارچ
معمولا قارچ‌ها خودرو هستند و در طبیعت یافت می‌شوند، اما انسان نیز توانسته با به وجود آوردن محیط و دمای مناسب، زمینه رشد آن را در فضای مصنوعی فراهم آورد.
زارع، مهندس کشاورزی است که توانسته پرورش دهنده موفقی در حوزه تولید قارچ باشد.
زارع در خصوص تولید قارچ گفت: تولید قارچ یک کار تخصصی است و نیاز به تجربه دارد. شخصی که می‌خواهد به این حوزه ورود کند، باید اطلاعات زمینه‌ای و تحقیقات اولیه داشته باشد.
قارچ در مرحله اول تولید به دلیل نبود آلودگی در محیط، باردهی متوسطی دارد اما در مراحل بعدی به دلیل داشتن آلودگی، کنترل آن بسیار سخت‌تر و تخصصی تر می‌شود.
زارع ادامه داد: به دلیل رطوبت و دمای بالا، آلودگی به سرعت پخش می‌شود و حتما باید روی آلودگی‌ها شناخت کافی داشت تا به محض ایجاد، شناسایی و کنترل شوند.
این تولید کننده در خصوص وسایل مورد نیاز برای ورود به بازار تولید محصول قارچ چنین گفت: اندازه استاندارد هر سالن قارچ هزار متر است که این محیط به حدود ۲۰ تن کمپوست (مواد اولیه)، خاک پوششی مخصوص، قفسه بندی، دستگاه و ۳ نیروی انسانی به صورت پاره وقت نیاز دارد.
البته می‌توان تولید را از محیط‌های کوچکتر و به صورت سنتی آغاز کرد و نتیجه مطلوبی نیز گرفت چرا که این محصول بازار فروش خوبی در میان مردم دارد.
زارع بیان کرد: برای تولید قارچ می‌توان روی حمایت جهاد کشاورزی نیز حساب کرد، چرا که در این زمینه با دادن وام و آموزش‌های لازم از تولید کننده و شخصی که وارد این بازار می‌شود، حمایت می‌کنند.
درآمد ۳۵ میلیون تومانی به ازای هر صد متر مربع
اکبر شیخ علیشاهی، مدیر باغبانی جهاد کشاورزی استان یزد ، درباره تعداد واحد‌های تولیدی قارچ در استان گفت: در یزد دو واحد صنعتی با ظرفیت اسمی ۱۸۰ تن و دیگری ۳۲۰ تن در سال وجود دارد. البته ۲۸ واحد خانگی دارای مجوز نیز در این زمینه فعالیت می‌کنند.
او افزود: تقریبا قارچ مورد نیاز یزد در خود استان تولید می‌شود و گاهی مازاد تولید به استان های همجوار ارسال می‌شود.
این مسئول عنوان کرد: بر اساس برآورد‌های انجام شده به ازای هر صد متر مربع فضای کشت، سالانه بین ۲۰ تا ۳۵ میلیون تومان درآمد حاصل می‌شود.
مصرف قارچ فله خطرناک است؟
اکبر شیخ علیشاهی در پاسخ به این سوال که مصرف قارچ‌های فله می‌تواند خطرناک باشد یا نه؟ بیان کرد: با توجه به این که اگر محیط تولید قارچ آلوده باشد، قارچ رشد نکرده و به جای آن قارچ‌های مضر دیگری رشد می‌کنند، بنابراین بهداشت در محیط رشد قارچ رعایت می شود.
به طور کلی اگر عرضه فله قارچ در خرده فروشی‌ها بهداشتی باشد، مشکلی ایجاد نمی‌کند.
اما با توجه به شیوع کرونا در جامعه واحد‌هایی که تحت کنترل معاونت غذا و دارو بوده و با بسته بندی مناسب، شرایط بهداشتی را رعایت می‌کنند، مصرف محصولات آنها بهتر و مطمئن‌تر است.
کرونا و بازاری که آشفته شد/ حمایت جهاد کشاورزی از تولیدکنندگان
شیخ علیشاهی به مشکلات این حوزه نیز اشاره کرد و اظهار داشت: با توجه به شیوع کرونا یکی از مشکلات تولیدکنندگان بی ثباتی نرخ‌های مواد اولیه از جمله کمپوست است. البته ناگفته نماند کرونا میزان فروش را نیز کاهش داد چرا که تعطیلی‌های گاه و بی گاه فست فودی‌ها که یکی از مشتری‌های ثابت قارچ هستند، باعث نوسان قیمت در بازار فروش شد.
همچنین در تابستان با توجه به گرمی هوا و نیاز به استفاده از وسایل برودتی ممکن است هزینه‌های تولید افزایش یابد.
شیخ علیشاهی ادامه داد: نبود تولید کمپوست در استان و نبود صنایع تبدیلی و فرآوری محصول قارچ از جمله مشکلات تولیدکنندگان قارچ در استان یزد است.
با توجه به مشکلات بیان شده، اما جهاد کشاورزی برای حمایت از تولید و اشتغالزایی در این حوزه حمایت‌هایی دارد.
این مسئول تصریح کرد: برگزاری کلاس‌های آموزشی برای متقاضیان، اعطای تسهیلات بلند مدت با بهره ۱۴ درصد و بازپرداخت ۶ ساله برای واحد‌های صنعتی و صدور مجوز‌های لازم از جمله حمایت‌هایی است که از سوی جهاد صورت می‌گیرد.
با توجه به خواص خوراکی قارچ و استقبال مردم در مصرف این محصول و از سوی دیگر نیاز جوانان به اشتغال و نیز تامین نیاز استان، می‌توان حمایت‌ها را افزایش و کشت قارچ را به عنوان صنعتی درآمدزا به جوانان جویای کار شناساند.
تولید قارچ درآمدزایی خوبی دارد. از این رو به کسانی که جویای کار هستند، باید گفت برداشتن قدم اول برای تولید قارچ نیاز به سرمایه بالایی ندارد. می‌توان از امکانات کم، حمایت و آموزش جهاد کشاورزی بهره برد و حتی در کنار تولید قارچ به کار دیگری نیز مشغول بود.
اینگونه است که می‌توان با کمی همت برای خودکفایی، اقدامات موثری در زمینه اشتغال و کسب درآمد انجام داد و با استمرار و تلاش از محیط کوچک به سالن‌های بزرگ پرورش قارچ رسید.
سرویس خبری : علمی-تغذیه و سلامت
