براساس اسناد بالادستی و سیاست های برنامه هفتم مقرر شد در محصولات اساسی به خودکفایی ۹۰ درصدی و در ۵ محصول استراتژیک و راهبردی از جمله گندم، برنج، جو، پنبه و شکر باید به خودکفایی ۱۰۰ درصدی دست یابیم که بنابر تاکیدات مقام معظم رهبری، دستگاه های دولتی از جمله مجلس شورای اسلامی، سایر قوا و دستگاه های داخل کشور باید در کنار وزارت جهاد کشاورزی بیایند تا وابستگی به آن سوی مرزها به حداقل برسد.
بنابر آمار سالانه ۱۴ تا ۱۶ میلیارد دلار ارز به واردات کالاهای اساسی اختصاص می یابد که با اجرای زیرساخت های لازم در برنامه هفتم و رسیدن به خوداتکایی حداکثری محصولات، علاوه بر ارتقای ضریب امنیت غذایی کشور، میزان خروج ارز از کشور به حداقل می رسد.
چندی پیش غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی گفته بود که بخش کشاورزی و منابع طبیعی در ایران با چالش های متعددی نظیر خشکسالی، افت کمی و کیفی منابع آب، پیامدهای تغییر اقلیم، جابجایی های جمعیتی، فرسایش خاک، مشکلات اقتصادی و سرمایه گذاری ناکافی روبروست که حال و آینده امنیت غذایی را تهدید می کند.
وزیر جهاد گفت: بخش کشاورزی و منابع طبیعی در برنامه هفتم مکلف شده که به طور متوسط سالیانه ۵.۵ درصد رشد و ارزش افزوده داشته باشد که ۳۵ درصد این رشد باید از طریق بهره وری انجام بگیرد؛ از این رو نیاز است که تلاش های جدید به منظور ارتقای بهره وری در دستور کار قرار بگیرد.
شرایط جوی یکی از مولفه های دستیابی به خودکفایی محصولات اساسی
عطااللّه هاشمی عضو شورای قیمت گذاری محصولات اساسی گفت: بارش باران یکی از مولفه های دستیابی به خودکفایی است، اما فاکتورهای دیگری نظیر افزایش راندمان، اصلاح الگوی کشت، قیمت مناسب و پرداخت در موعد مقرر از جمله عواملی هستند که می تواند به خودکفایی منجر شود.
به گفته وی، الزامات و اعتبارات مورد نیاز به موقع باید فراهم شود تا به پایداری تولید و خودکفایی محصولات اساسی دست یابیم، در غیراین صورت اهداف برنامه هفتم عملیاتی نخواهد شد.
هاشمی قیمت خرید تضمینی را یکی از سیاست های دستیابی به خودکفایی دانست و افزود: برای دستیابی به خودکفایی در برنامه هفتم سیاست های تشویقی باید بکار گرفته شود به طوریکه سالانه نزدیک ۴۰ همت برای خودکفایی محصولات اساسی اختصاص دهند.
با توجه به اهمیت خودکفایی محصولات اساسی و راهبردی، اجرای مصوبه الگوی کشت در بخش کشاورزی راهکار مناسبی برای دستیابی به خودکفایی ۱۰۰ درصدی محصولات محسوب می‌شود که تحقق این امر نیازمند تخصیص اعتبارات و همکاری لازم است.
حمایت و سرمایه گذاری در کشت آبی محصولات راه حلی برای افزایش بهره وری تولید
بنابر آمارهای اعلامی سالانه ۱۲۵ تا ۱۳۰ میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور تولید می‌شود که ۷۰درصد آن در بخش زراعت تولید می‌شود، از این رو خودکفایی و خودبسندگی در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است.
در ادامه علیقلی ایمانی مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران گفت: بنابر آمار ۲ میلیون هکتار اراضی آبی داریم که با سرمایه گذاری برآن می توان میانگین تولید از ۲ تن به ۶ تن در هکتار رساند که براین اساس توان گندم کشور وجود دارد.
وی بارش باران، بذر مناسب، ریزمغذی و سموم مورد نیاز را از عوامل تاثیرگذار برکشت اعلام کرد و افزود: اگر بذر مناسب در اختیار کشاورز قرار نگیرد، امکان سبزشدن آن وجود ندارد، درحالیکه با قرارگرفتن در بستر مناسب و رطوبت لازم امکان تولید وجود دارد.
ایمانی ادامه داد: کشت آبی به سبب دسترسی به آب مطمئن می تواند زمین را از تنش خشکی نجات داد، از این رو در ستاد راهبردی دولت مطرح کردیم که تمرکز بر روی محصولات آبی به منظور افزایش راندمان در واحد سطح بهتر است تا سرمایه گذاری در دیمزارها صورت بگیرد.
مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران با تاکید بر حمایت از کشاورزان به منظور دستیابی به خودکفایی محصولات اساسی بیان کرد: در حال حاضر در تامین ۹۰ درصد روغن مورد نیاز واردکننده هستیم که با پرداخت مشوق های حمایتی و افزایش راندمان در واحد سطح، امکان دستیابی به خودکفایی وجود دارد،این درحالی است که بیش از ۳۵ درصد اراضی بدلیل گرانی سموم، علف کش ندارند که این امر به تولید ملی و خودکفایی آسیب می زند.
وی گفت: در برنامه کلی دولت پایداری تولید و خودکفایی باید مدنظر قرار بگیرد که براین اساس بستر لازم برای افزایش تولید و راندمان باید فراهم شود تا یک سال خودکفا نباشیم و سال بعد واردکننده باشیم.
قطع برق چاه های کشاورزی به خودکفایی محصولات اساسی آسیب می زند
قاسم پیشه ور عضو اتاق اصناف کشاورزی گفت: برای محصولات مهم و استراتژیک باید حمایت های لازم از جمله کود یارانه ای تخصیص داده شود، در غیراین صورت امکان دستیابی به اهداف وجود ندارد.
به گفته وی، براساس قانون بهبود محیط کسب و کار، برق چاه های کشاورزی در طول شبانه روز باید تامین شود و همواره اولویت آخر وزارت نیرو برای رفع ناترازی ها وزارت جهاد کشاورزی باشد چراکه قطع برق چاه های کشاورزی آسیب جدی به تولید وارد می کند.
پیشه ور ادامه داد: با توجه به آنکه ۱۰۰ درصد کشاورزی کشور خصوصی است، از این رو حاکمیت باید زیرساخت لازم را فراهم کند تا تولید برای تولیدکننده صرفه اقتصادی داشته باشد که در این راستا واردات و ممنوعیت صادرات راهکار تنظیم بازار نیست چراکه به تولیدکننده آسیب می‌زند و کار را به جایی می رساند که کشاورز برای امرار معاش به سراغ دیگر مشاغل برود.
عضو اتاق اصناف کشاورزی گفت: اگر دولت در خصوص محصولات اساسی بدنبال وابستگی به آن سوی مرزها نیست، حمایت های حداقلی در تامین کود و ریزمغذی ها انجام دهند تا تولید مقرون به صرفه باشد و از طرفی قیمت خرید تضمینی محصولات متناسب با هزینه های تولید باشد.
افزایش ضریب خوداتکایی و کاهش وابستگی به واردات در تامین امنیت غذایی کشور تاثیر بسزایی دارد که براین اساس وزارت جهاد کشاورزی رشد تولید محصولات اساسی را در اولویت قرار داده و برای تحقق این منظور سیاست اجرای الگوی کشت، توسعه کشاورزی قراردادی و کشت فراسرزمینی را در دستور کار خود گذاشته است.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
