اخیرا معاون بازرگانی داخلی وزارت صمت طی نامه‌ای به سازمان ملی استاندارد درخواست کرده که استاندارد ۱۲۷ نوع برنج در بخش مشخصات فیزیکی (ظاهری) یک سال دیگر هم به تعویق افتد. به تعویق افتادن اجرای استاندارد ۱۲۷ برنج در بخش مشخصات فیزیکی به این معنی است که واردکنندگان ملزم به اعلام درجه‌بندی برنج وارداتی (از نظر ظاهری) نیستند اما استانداردهای کیفی و بهداشتی این محصول تغییری نکرده و همچون قبل کنترل می‌شود.
همچنین برخی گزارش‌ها حاکی از این است که عده‌ای از واردکنندگان و ترخیص کاران نسبت به مسایل مربوط به استاندار ۱۲۷ گله دارند و ظاهرا با وجود اینکه باید تا انتهای سال جاری این استاندارد معلق باشد، در جریان دریافت استاندارد برای ترخیص، اعلام شده که استاندارد ۱۲۷ هم همچنان الزامی است.
در این رابطه تقی تقی پور، مدیرکل دفتر ارزیابی کالاهای صادراتی و وارداتی سازمان ملی استاندارد، با بیان اینکه به لحاظ قانونی مصوبه سه امضایی در مورد استاندارد ۱۲۷ برنج اجازه یک سال به تعویق افتادن برخی گزینه‌های استاندارد را صادر کرده بود، گفت: بنابراین تمدید این مصوبه منوط به تجدید نظر است. در حال حاضر هم این مصوبه در حال انجام فرآیند تجدید نظر است و اقدامات لازم از سوی سازمان ملی استاندارد انجام شده است.
به گفته وی قرار بود جدول درجه بندی برنج که قبلاً در استاندارد درج شده بود در پیوست‌های فنی آورده شود که تقریباً به مرحله نهایی هم رسید، اما شرکت بازرگانی دولتی ایران اعلام کرد که اگر جدول درجه بندی درج نشود این شرکت در خریدهای خارجی به مشکل برمی‌خورند. چرا که فروشنده خارجی، درجه (گرید) کالای مورد نظر را از خریدار می‌پرسد در صورت مشخص نبودن آن هیچ شابلون یا خط کشی وجود ندارد که بر مبنای آن بتوان کالا را ارزیابی کرد.
این مقام مسئول همچنین گفت که با توجه به مسائل یاد شده، مقرر شد وزارت جهاد کشاورزی، شرکت بازرگانی دولتی و انجمن واردکنندگان برنج یک جدول که مورد موافقت سه طرف باشد را آماده و به کمیته ملی استاندارد ارائه کنند که براساس آخرین گزارش‌ها هنوز به جمع بندی نرسیده‌اند. البته سازمان ملی استاندارد به این موضوع اصراری ندارد و این مسئله بیشتر مربوط به مسائل تجاری است.
مشکل محموله‌های وارداتی حل می‌شود
مدیرکل دفتر ارزیابی کالاهای صادراتی و وارداتی سازمان ملی استاندارد در ادامه در پاسخ به اینکه آیا محموله‌های وارداتی به علت بلاتکلیفی وضعیت استاندارد ۱۲۷ دچارمشکل شده‌اند؟ اظهار کرد: با توجه به اینکه تاریخ انقضای صورتجلسه سه امضایی که اجرای استاندارد ۱۲۷ برنج به تعویق می‌انداخت تا اول آذر بود، بعد از آن وضعیت به طور اتوماتیک وار به شیوه قبلی که در استاندارد ۱۲۷ قید شده بر می‌گردد و ممکن است ترخیص برخی محموله‌ها هم به این علت دچار مشکل شود. اما تلاش ما این است که تاریخ تجدید نظر را از اول آذر امسال قید کنیم که اگر وارد کننده‌ای در درجه بندی به مشکل برخورده، این مشکل با مصوبه جدید حل شود، اما همه موارد یاد شده نیاز به همت ارگان‌ها و ذی نفعان مختلف و اجماع نظر آن‌ها دارد.
وی افزود: البته به سه طرف ماجرا حق می‌دهیم که تعیین جدول زمانبر باشد، چرا که مصرف کننده نهایی هنگام خرید حق دارد بداند برای چه چیزی چه مقدار پول می‌دهد که این بحث ها تجاری است. اما با توجه به اینکه اطمینان مصرف کننده از خرید کالا علاوه بر ضوابط فنی و بهداشتی ملاک عمل سازمان ملی استاندارد است، خریدار باید بداند اگر بر کیسه برنج عبارت درجه یک درج شده، آیا واقعاً درجه یک بودن از سوی یک مرجع ثانویه مثل سازمان ملی استاندارد تایید شده یا خیر. بنابراین اگر دست اندرکاران واردات برنج بخواهند درجه‌بندی نداشته باشند سازمان ملی استاندارد مخالفتی ندارد، اما خود این افراد در خرید خارجی به مشکل برخورده‌اند.
امسال وضعیت واردات برنج سروصدا و حواشی زیادی داشت، به‌طوری‌که در ماه گذشته بالغ بر ۲۰۰ هزار تن برنج در گمرک بنادر دپو شده و در حال فاسد شدن بود، اما با توجه به موانع موجود که عمده آن به تامین ارز بر می‌گردد امکان ترخیص نداشت. صاحبان برنجهای دپو شده در گمرک عدم همکاری بانک مرکزی و وزارت صمت، عدم اولویت بندی مناسب در تخیصص ارز، زیر سوال رفتن اعتبار بین المللی واردکنندگان نزد تجار خارجی و البته فاسد شدن برنجهای مانده در انبار و رطوبت بنادر را از جمله مسائل پیش روی خود برای ترخیص و تبعات ناشی از دپوی این کالا عنوان کرده بودند. در نهایت به دنبال اعلام گمرک مبنی بر متروکه کردن برنج هایی که در آستانه فاسد شدن قرار دارند، صدور کد رهگیری بانک برای این محصول، تسریع و ترخیص از دوازدهم آبان ماه آغاز شد.
