قیمت برنج ایرانی درجه یک سال گذشته حتی به حدود ۱۸۰ هزار تومان هم رسید اما با اقدامات حمایتی دولت سیزدهم امسال نرخ برنج در حدود ۹۰ تا ۱۱۰ هزار تومان است که کاهش بیش از ۳۰ درصدی را نشان می‌دهد.
طی دو سال گذشته با نوسان نرخ ارز، پای دلالان و واسطه گران به بازار برنج ایرانی باز شد تا جایی که برخی افراد سودجو احتکار برنج را در پیش گرفتند تا قیمت‌ها روند افزایشی پیدا کند، همین امر موجب کاهش توان خرید مردم شد، اما دولت سیزدهم با شروع فعالیت خود و اجرای برخی اقدامات حمایتی از جمله حذف دلالان و واسطه گران از خرید برنج ایرانی سر مزرعه باعث شد طی سال جاری قیمت برنج ایرانی کاهش چشمگیری پیدا کند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که سال گذشته قیمت برنج ایرانی پرمحصول از ۷۰ هزار تومان شروع می‌شد و برنج درجه یک هاشمی و طارم شمال بین ۱۲۰ تا ۱۸۰ هزار تومان قیمت داشت تلاش‌های وزارت جهاد کشاورزی دولت سیزدهم منجر شد که قیمت برنج پرمحصول به ۵۰ هزار تومان و برنج درجه یک داخلی به ۹۰ تا ۱۱۰ هزار تومان برسد.
البته خرید برنج ایرانی یا خارجی بخشی سلیقه‌ای است یعنی بخشی از هموطنان در استان‌های مرزی کشور ذائقه مصرف برنج خارجی را دارند و حتی اگر قیمت برنج ایرانی کمتر از این نیز باشد، بازهم تمایلی به مصرف برنج ایرانی ندارند؛ زیرا طبق آمارها با کاهش قیمت برنج ایرانی طی یک سال اخیر و افزایش قیمت برنج خارجی با توجه به نوسان نرخ ارز، بخشی از هموطنانی که به دلیل افزایش قیمت برنج ایرانی به سمت مصرف برنج خارجی رفته بودند به طور مجدد به سمت مصرف برنج ایرانی رفتند.
در واقع بخش عمده برنج مورد نیاز کشور از محل تولید داخلی تامین می‌شود و بخش اندکی سالانه از محل واردات تامین می‌شود، بر اساس آمارهای معاونت زارعت وزارت جهاد کشاورزی، سال گذشته بالغ بر ۲.۲ میلیون تن برنج در داخل کشور تولید شد که برای تنظیم بازار این محصول و کاهش قیمت‌ها ۱.۸ میلیون تن برنج پاکستانی و هندی وارد کشور شد که همین میزان واردات باعث کاهش قیمت برنج داخلی شد.
طبق گزارش مرکز آمار ایران و انستیتو تغذیه، هر ایرانی به طور متوسط ۳۵ کیلوگرم در سال برنج مصرف می‌کند که با توجه به جمعیت ایران، سالانه به ۳ میلیون تن برنج سفید نیاز است.
استان گیلان با ۲۳۰ هزار هکتار رتبه نخست، استان مازندران با ۲۱۰ هزار هکتار رتبه دوم و استان گلستان با حدود ۷۰ هزار هکتار رتبه سوم کشت برنج کشور را دارند.
واردات برنج، بخشی از سیاست وزارت جهاد کشاورزی برای مدیریت بازار مصرف و تامین سبد خانوار جامعه است و فقط به میزان کسری بازار و فاصله تولید داخل تا نیاز مصرفی کشور انجام می‌شود؛ البته این میزان واردات در برخی مواقع به دلیل جایگزینی با سایر مواد غذایی یا افزایش قیمتی و دیگر متغیرها از یک دامنه نوسان نسبت به میانگین ۱۰ساله برخوردار است.
بنابراین چندی پیش «احمد خانی نوذری، معاون بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی به اعمال مدیریت در واردات برنج به کشور در سال جاری در راستای حمایت از تولید داخلی و کاهش ۴۲ درصدی حجم واردات این کالا اشاره کرد و گفت: افزایش واردات برنج در سال گذشته به دلیل افزایش قیمت برنج داخلی، ضرورت افزایش سطح ذخایر راهبردی به دلیل تاثیر نگرانی‌ها از جنگ اوکراین و روسیه و افزایش مصرف برنج خارجی در کشور بوده است.
وی اظهار کرد: مطابق برآوردهای معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی، در سال جاری حدود ۲.۵ میلیون تن برنج تولید خواهد شد که با توجه به ثبات بازار برنج و در جهت حمایت تولیدکنندگان داخلی، تدابیری اتخاذ شده که واردات برنج در سال جاری کمتر از میانگین سنوات گذشته باشد؛ یعنی در ۹ماهه امسال ۷۰۰ هزار تن برنج خارجی وارد کشور شد و مقرر شد که برای تا پایان سال این میزان برنج وارداتی نهایتاً به یک میلیون تن برسد.
به گفته وی با فرآیند سیستمی شدن ثبت سفارش‌ها در سال جاری، عامل انسانی از مسیر تصمیم‌گیری حذف شده و جریان اعطای مجوز واردات با دقت بالایی، رهگیری، رصد و مدیریت می‌شود که همین مهم در میزان واردات به کشور موثر بوده است.
