طبق آخرین گزارش شیلات مازندران میزان صید ماهیان استخوانی توسط صیادان عضو شرکت پره در فصل صیدی که حالا به پایان رسیده کاهش حدود ۳۵ درصدی نسبت به سال گذشته داشته و به همین خاطر هم صیادان درخواست تمدید داشتند و تعیین کننده مهلت هم سازمان شیلات ایران است.
بر اساس گزارش شیلات مازندران از ۱۵ مهر ماه سال گذشته که فصل صید در مازندران آغاز شد تا کمتر از یک هفته پیش از پایان فصل صید حدود یکهزار و ۶۰۰ تن ماهی استخوانی توسط صیادان پره از دریای خزر صید شد که به معنای در تنگنا قرار گرفتن معیشت صیادان است.
اگر چه کاهش میزان صید با وجود افزایش آمار توراندازی در دریا به معنای کاهش درآمد صیادان است و از این لحاظ آنان تنها راه را در درخواست تمدید فصل صید جست و جو می کنند ، ولی واقعیت این است که تمدید چند روزه و حداکثر ۱۰ تا ۱۵ روزه دردی از آنان دوا نمی کند چون در این دوره زمانی کوتاه نه تنها صید زیادی به دست نمی آید بلکه خطر به دام افتادن ماهیان مولد هم وجود دارد، موضوعی که هم کارشناسان شیلات و دوستداران زیست دریایی خزر و هم بخشی از صیادان را نگران می کند.
یکی از ماهی فروشان بازار ماهی محمودآباد با ابراز نارضایتی از وضعیت صید در سال جاری ، گفت: در منطقه محمودآباد میزان صید در فصلی که گذشت به یک دهم سال گذشته کاهش یافته است.
صید کم به خاطر کاهش آبدهی رودخانه‌ها
قاسمی با اظهار این که شاید وضعیت صید در مناطق دیگر استان بهتر بوده باشد ، افزود : میزان صید به نوع آب و هوا و جریان باد هم بشدت بستگی دارد ولی از آنجایی که ماهیگیران با هم در ارتباط هستند و طبق آمارهایی که دارم در سایر نقاط استان هم وضعیت آنقدرها هم خوب نبود و در بیشتر مناطق وضعیتی مشابه محمودآباد داشتند.
وی یکی از علت های کاهش صید را کمبود آب در رودخانه های متصل به دریای مازندران عنوان کرد و افزود: به عنوان مثال در رودخانه محمودآباد آبی جریان ندارد و همان مقدار اندک آب هم آب فاضلابی است که در این رودخانه سرازیر می شود و با این تفاسیر نمی توان انتظار صید فراوان داشت.
این صیاد محمودآبادی با بیان اینکه کاهش صید تاثیر زیادی بر قیمت ماهی گذاشته است ، بیان کرد: در حال حاضر با وجود کاهش قیمت طی یک هفته گذشته ماهی سفید یک کیلویی حدود۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان ، کفال ۱۰۰ هزار تومان و کپور به مبلغ ۷۰ تا ۹۵ هزار تومان به فروش می رسد ولی هفته پیش ماهی سفید به کیلویی ۲۰۰ هزار تومان رسیده بود.
وی با بیان اینکه افزایش قیمت به نفع خریدار نخواهد بود و سبب می شود تا بسیاری از مردم از خوردن ماهی صرف نظر کنند ، افزود : این افزایش قیمت کاهش قدرت خرید مردم را در پی خواهد داشت و درآمد ما را هم کاهش خواهد داد که اگر این وضعیت ادامه داشته باشد باید ماهی فروشان و ماهیگیران به فکر شغل دوم باشند.
بی اثری تمدید صید در بهبود وضعیت صیادان و بازار
رییس شرکت پره خرم که صیادانش در آب های ساحلی محمودآباد فعالیت دارند گفت: میزان صید بچه های پره ما نسبت به سال گذشته کاهش ۶۰ درصدی داشت و صید ضعیف سبب افزایش قیمت ماهی شده است.
حبیب الله موسی پور افزود: با وجود این که قیمت ماهی در فصل جاری افزایش داشته ، ولی باز هم دخل و خرج صیادی با هم نمی خواند زیرا در یک سال گذشته ادوات ماهیگیری حدود ۱۰ برابر افزایش قیمت داشت در حالی که میانگین افزایش قیمت ماهی و ارزش صید ما حدود ۳۰ درصد بوده است.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار مبنی بر اینکه آیا تمدید زمان صید می تواند تاثیری در وضعیت صیادان داشته باشد ، گفت : آلودگی دریا به علت ورود فاضلاب های خانگی و غیرخانگی از حد مجاز گذشته است و همین امر سبب می شود که ماهی نزدیک ساحل نشود و البته آب و هوا هم تاثیر گذار بوده است و با این شرایط آب و هوایی تمدید صید هم دردی از صیادان دوا نخواهد کرد مگر اینکه هوا سرد شود و جنب و جوشی در دریا ایجاد گردد و ماهی را به سمت ساحل هدایت کند.
رییس شرکت تعاون پره خرم بیان کرد: اگر صید و صیادی به همین روال پیش برود ممکن است شرکت های پره ورشکست شوند زیرا نه تنها مشکلات گذشته صیادان برطرف نشده بلکه حق بیمه این شغل هم گویا ۵۰ درصد افزایش یافته است و دیگر صیاد از پس این هزینه ها بر نخواهد آمد.
تمدید زمان صید یعنی نسل کشی
بی اثر بودن تمدید چند روزه را حتی صیادان هم واقفند و معتقدند که باید چاره اساسی اندیشیده شود مانند یکی از ماهی فروشان بازار ماهی فریدونکنار که در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه صید ماهی در فریدونکنار به کمتر از نصف سال گذشته رسیده است ، گفت: در سال صیادی که گذشت تنها یک هفته صید انبوه داشتیم و بقیه سال بیشتر مواقع تورهایمان خالی بود و همین امر سبب افزایش قیمت ماهی شده است.
حمیدی افزود: سال گذشته قیمت ماهی سفید حدود ۱۰۰ هزار تومان بود ، ولی امسال به علت کاهش صید به بیش از ۱۶۰ هزار تومان رسید و به همین دلیل ماهی از سفره مردم حذف شده و اکثرا ترجیح می دهند به جای ماهی از مرغ و گوشت قرمز استفاده کنند و در نتیجه در آمد ما هم کاهش یافته است.
وی بیان کرد: در حال حاضر نیز تمدید زمان صید چاره کار نیست زیرا با افزایش زمان صید تنها چند روز حال صیادان و ماهی فروشان را خوش خواهد کرد هرچند که بر قیمت ماهی تاثیری نخواهد داشت ولی تمدید زمان صید در زمان تخمگذاری ماهی نسل کشی ماهی را در پی خواهد داشت.
این ماهی فروش گفت : در این چند مدت شاید صیادان هر روزه یک جعبه ماهی صید کنند که تاثیر چندانی به حال آنها و فروشندگان نخواهد داشت ولی همین اندک ماهیانی را که مشغول تخم ریزی هستند ، به خشکی می آورد.
به گفته وی تمدید زمان صید ماهی سبب از بین رفتن این شغل و نابودی ماهی ها خواهد شد و در سال های بعد تنها از صیادی نام آن به جا می ماند.
اثرات منفی تمدید زمان صید در دراز مدت
صابر وطن دوست دکترای تخصصی منابع طبیعی شاخه شیلات نیز اظهار داشت : عوامل متعددی در کاهش صید ماهیان استخوانی دریا کاسپین موثر است که می توان به آلودگی رودخانه ها در سال های اخیر، خشکسالی رودخانه، موانع متعدد در مسیر رودخانه ها و همچنین صید غیرمجاز برخی از صیادان اشاره کرد.
وی افزود : این عوامل در سال های متمادی بر جمعیت ماهیان تاثیر گذاشته است ، هر چند که سازمان شیلات یک سری از گونه های ماهیان اقتصادی از جمله سفید را تکثیر می کند و توانسته است جمعیت این گونه را حفظ کند اما با این کار ترکیب گونه ماهی ها دستخوش تغییر شده است و توازن اکولوژیک به هم ریخته است.
وطن دوست گفت : به عنوان مثال امکان تکثیر ماهی های همچون کفال وجود ندارد و همچنین زمان شروع صیادی با زمان تخم گذاری ماهی های کفال تداخل دارد و همبن امر سبب کاهش این گونه شده است.
وی ادامه داد: افزایش زمان صید در کوتاه مدت می تواند مثبت باشد ولی در دراز مدت به ضرر صید و صیادی خواهد بود و اثر منفی برجا می گذارد زیرا فصل تخم ریزی ماهیانی همچون کفال است که حتی قابلیت تکثیر ندارند و بشدت هم جمعیتشان رو به انقراض است.
این متخصص شیلات در خصوص آینده شغل صیادی به خبرنگار ایرنا گفت: اگر امکان بازسازی ماهی ها وجود نداشته باشد ، ممکن است شغل صیادی تعطیل شود. البته به طور قطع نمی توان گفت که در کوتاه مدت این شغل از بین می رود ولی در دراز مدت احتمال از بین رفتن صید و صیادی وجود دارد.
پایان صیادی دور از ذهن نیست
مدیرکل شیلات مازندران هم در خصوص مثبت یا منفی بودن زمان صید اظهار نظر نکرد ولی در خصوص آینده شغل صیادی به خبرنگار ایرنا گفت: در صورت تداوم شایط امکان تعطیلی ماهیگیری در مازندران وجود دارد و حرف های صیادان و پره داران در این خصوص منطقی است.
حسن اسحاقی افزود : از آغاز فصل صید یعنی ۱۵ مهر ماه ۱۴۰۰ تا ۱۰ فروردین ۱۴۰۱ به میزان یک هزارو ۶۲۵ تن ماهی استخوانی در مازندران صید شده که کاهش ۳۴ درصدی داشته است .
وی وضعیت صید در مازندران را وحشتناک توصیف کرد و گفت : میزان سرانه صید هر تعاونی نیز بالغ بر۳۲ تن بوده که آن هم نسبت به سال قبل باکاهش ۳۱ درصدی مواجه بوده است.
به گفته مدیر کل شیلات مازندران، آلودگی رودخانه بر اثر ورود فاضلاب خانگی و صنعتی، سموم کشاورزی و افزایش صید های غیر مجاز به علت کمبود نیروی یگان حفاظت منابع آبزیان شیلات از علت های اصلی کاهش صید در مازندران است.
