سال‌هاست که کارشناسان، مسوولان جهاد کشاورزی، بهره‌برداران این بخش و رسانه‌های استان از کم بودن تخصیص آب انتقاد کرده و همواره تخصیص آب مورد نیاز به اراضی کشاورزی را به عنوان مطالبه‌ای جدی مطرح می‌کنند.
با وجود حجم روان آبهای لرستان که از سوی مسوولان آب منطقه‌ای عنوان می‌شود اما از ۷۸۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی استان کمتر از ۳۰ درصد آبی است که رقم اندکی است، به نظر می‌رسد لابی گری‌های پشت پرده نمایندگان استان‌هایی همچون خوزستان و از طرفی عدم پیگیری و مطالبه گری نمایندگان استان ظرف سال‌های متمادی موجب شده سهم استان از تخصیص آب پایین باشد.
بسیاری از کارشناسان معتقد هستند؛ در صورت تخصیص آب به بخش کشاورزی و افزایش اراضی آبی لرستان شاهد اشتغال و رونق اقتصادی در این بخش خواهیم بود، اتفاقی که بدون شک توسعه استان را به دنبال خواهد داشت.
در شرایط کنونی و با توجه به تولید محصولات کشاورزی که تامین کننده امنیت غذایی است، بخش کشاورزی استان نیازمند نگاه ویژه از سوی مسوولان کشوری است، از طرف دیگر با توجه به آمار بیکاری و شرایط اقتصادی نامطلوبی که در جامعه حاکم است نمایندگان لرستان باید موضوع تخصیص آب را به عنوان یک مطالبه جدی در دستور کار قرار دهند.
در حالی که لرستان از صنعت بهره کافی ررا برای توسعه نبرده است و کشاورزی این استان نیز با وجود ظرفیت‌های موجود کماکان مغفول مانده است، با وجود پیگیری‌های فراوان کلیه مسولان استان از جمله نماینده ولی فقیه، استاندار، نمایندگان مجلس و .. اما تا کنون حق آبه کافی برای لرستان اختصاص نیافته است و لرستان کماکان از آبهای فراوانی که در این استان وجود دارد بی بهره مانده است.
کمتر از ۲۶ درصد از اراضی استان آبی است
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی لرستان با اشاره به اینکه از ۷۸۰ هزارهکتار اراضی کشاورزی استان حدود ۱۸۵ هزارهکتار تا ۱۹۰ هزار هکتار آبی و ۶۰۰ هزار هکتار دیم است عنوان می‌کند: ۴۵ هزار هکتار از اراضی آبی استان باغات و مابقی کشت زراعی است.
جواد صالحیان درصد اراضی آبی استان را ۲۶ درصد عنوان می‌کند و می‌گوید: با وجود فراونی آب در استان اما تخصیص آب بسیار اندک است و همین سبب شده تنها یک میلیارد و ۵۶ میلیون متر مکعب آب در بخش کشاورزی مصرف شود.
میزان تخصیص آب به کشاورزی لرستان در حالی بوده که بنا بر گزارش خبرنگار فارس سالانه بیش از ۱۲ میلیارد متر مکعب آب از استان لرستان خارج می‌شود.
وی عنوان می‌کند: میانگین کشوری برای هر هکتار ۹۳۰۰ متر مکعب است یعنی این میزان تخصیص آب تنها برای ۱۱۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی است.
این مسوول میزان ذخیره آب استان را را ۲۰۷ میلیون متر مکعب عنوان و می‌افزاید: با سدهای در حال احداث این میزان به ۴۰۰ میلیون متر مکعب می‌رسد، در حالی که میزان ذخیره آب استان خوزستان ۲۰ میلیارد متر مکعب است.
صالحیان می‌گوید: کشت برنج را در استان محدود کرده‌اند و تنها ۳۷۰۰ هکتار به ما مجوز داده‌اند هر چند ما تابع سیاست وزارتخانه هستیم ،اما اولا اهرمی نداریم دوم اینکه انصاف و وجدان حکم می‌کند وقتی آب متعلق به استان است چرا کشاورزان استفاده نکنند، تابستان امسال خوزستان با آن شرایط ۳۰۰ هزار هکتار ذرت و برنج کشت کرده است.
تخصیص آب؛ عمده‌ترین چالش بخش کشاورزی
معاون سازمان جهاد کشاورزی لرستان عمده‌ترین چالش بخش کشاورزی استان را تخصیص آب می‌داند و می‌گوید: اگر بتوانیم حداقل یک میلیارد متر مکعب دیگر تخصیص آب داشته باشیم با آبی کردن ۱۰۰ هزارمتر مکعب در بدترین حالت ممکن علاوه بر ایجاد ۱۵۰ هزار شغل و اگر تنها در این اراضی گندم کشت شود سالانه ۴۵۰ هزار تن تولید بخش کشاورزی افزایش پیدا می‌کند که درآمد حاصل از آن رقم بالایی است.
صاحیان تاکید می‌کند: ما باید این واقعیت را بپذیریم که لرستان استان کشاورزی، دامپروری و گردشگری است بنابراین مسوولان ملی و استانی به ویژه نمایندگان استان باید نگاه ویژه‌ای به بخش کشاورزی داشته باشند.
وی ادامه می‌دهد: نمایندگان استان باید تخصیص آب به استان را به عنوان یک مطالبه جدی در دستور کار داشته باشند، زیرا در این صورت شاهد توسعه بخش کشاورزی و به تبع آن توسعه استان خواهیم بود، نمایندگان استان باید در این مورد صدای واحدی داشته باشند.
معاون سازمان جهاد کشاورزی لرستان خاطرنشان می‌کند: سال گذشته و پس از سیل شاهد صحبت‌هایی در خصوص تخصیص آب بودیم اما نمی‌دانم چه اتفاقی رخ داد که این موضوع متوقف شد.
تنها ۱۹ درصد از تولیدات کشاورزی مربوط به اراضی دیم است
صالحیان به میزان تولید محصولات زراعی و باغی استان اشاره و بیان می‌کند: کل محصولات زراعی و باغی ۲۴۰۰ تن است که از این میزان ۲۱۰۰ تن زراعی و ۳۰۰ هزار تن باغی است، سهم اراضی دیم در تولیدات کشاورزی تنها ۱۹ درصد است در حالی که ۸۱ درصد از محصولات کشاورزی به اراضی آبی اختصاص دارد.
وی ارزش ریالی محصولات کشاورزی استان را ۵ هزار میلیارد تومان تا ۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان عنوان می‌کند و می‌افزاید: بیشترین تولیدات کشاورزی و درآمد ناشی از آن مربوط به اراضی آبی است، هر هکتار دیم در بهترین شرایط ممکن است تنها یک تن تولید داشته باشد این درحالی است که این میزان دراراضی آبی به ۵ برابر می‌رسد
صالحیان در پایان صحبت‌های خود با بیان اینکه کشاورزی استان در حوزه دیم نیز حرف‌هایی برای گفتن دارد، عنوان می‌کند: درصورت رعایت کردن مسائل فنی، کشت مکانیزه و کشت به موقع همچنین استفاده از ارقام اصلاح شده می‌توان از هر هکتار سه تا چهار تن برداشت کرد.
آبی بودن کمتر از دویست هزار هکتار از اراضی استان
مسوول بخش مطالعات آب و کشاورزی اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی لرستان نیز با اشاره به اینکه در استان زیر دویست هزار هکتار اراضی آبی داریم و از این میزان ۴۰ درصد به صورت مدرن و پیشرفته آبیاری می‌شود، عنوان می‌کند: این درحالی است که تولید محصولات کشاورزی تحت نظارت و مدیریت عملکرد در اراضی آبی بسیار بیشتر از دیم است. امروز موضوع مهم تنها افزایش اراضی آبی نیست بلکه تمرکز باید روی اراضی بسته یعنی گلخانه‌ها باشد زیرا عملکردی چندین برایر اراضی باز دارد.
حسین خدیش می‌گوید: زمانی که با امور آب در مورد اندک بودن تخصیص آب به بخش کشاورزی صحبت می‌کنیم، حرفشان این است بهره‌برداران از همین مقدار آب تخصیص داده شده هم به درستی استفاده می‌کنند.
وی می‌افزاید: ضریب بهره‌وری آب در بخش کشاورزی بین ۳۵ تا ۴۰ درصد است مابقی هدر می‌رود و خاکشویی انجام می‌شود.
تاکید بر بهره‌وری درست از آب در کنار تخصیص
مسوول بخش مطالعات آب و کشاورزی اتاق بازرگانی استان خاطر نشان می‌کند: ما هم معتقد هستیم تخصیص آب به بخش کشاورزی اندک است و باید به این سمت برویم که اراضی دیم را به آبی تبدیل کنیم تا عملکرد و درآمد بالاتری داشته باشیم.
خدیش تاکید می‌کند: در حالی که روی تخصیص آب به بخش کشاورزی باید تمرکز کنیم از طرف دیگر باید بهره‌وری درست از آب در اراضی کشاورزی را نیز مورد توجه قرار دهیم، در استان لرستان به ازای هر یک متر مکعب حداکثر یک کیلو تولید داریم این در حالی است که این عدد در کشورهایی که از آب درست استفاده می‌کنند تولید بین چهار تا ۵ کیلو گرم است.
به گفته وی برای مهار آبهای لرستان و استفاده آن در بخش کشاورزی ایجاد سد، حوضچه‌های آبی و ایستگاه پمپاژ ضروری است، البته جهاد کشاورزی استان از ایستگاه پمپاژ بهره گرفته است.
تاکید بر کشت درختان دائمی
مسوول بخش مطالعات آب و کشاورزی اتاق بازرگانی لرستان بیان می‌کند: با توجه به کوهستانی بودن لرستان آبها در قعر و دشت‌ها در بالا قراردارد، بنابراین آب را باید سر زمین‌ها برد و در این میان در اراضی شیب‌دار نیز باید کشت درختان دائمی مد نظر قراربگیرد.
خدیش می‌گوید: هنگام تخصیص آب برای استفاده کشاورزان از آب باید شروطی در نظر گرفته شود، نمی‌شود در اراضی شیب دار گندم کشت کرد زیرا تولید و درآمدی ندارد، برای بهره‌وری درست از آب نیروی آموزش دیده و تکنولوژی نیاز است.
سرویس خبری : کشاورزی و باغبانی
