بنابر آمار سالانه ۲۰ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی و کالاهای اساسی وارد کشور می‌شود که برای واردات این میزان رقمی بالغ بر ۱۴ تا ۱۶ میلیارد دلار ارز از کشور خارج می‌شود که بنابر برنامه هفتم و سیاست وزارت جهاد، خودکفایی ۵ محصول اساسی و خوداتکایی نسبی دیگر کالا‌ها در راستای کاهش ارزبری هدفگذاری شده است.
بررسی‌های میدانی از سطح فروشگاه‌ها و مغازه‌های خرده فروشی نشان می‌دهد که در عرضه هیچ یک از اقلام اساسی کمبودی وجود ندارد و تنها قیمت برخی اقلام همچون شکر، حبوبات و چای دچار نوسان شده است که مسئولان وزارت جهاد این التهاب را گرانفروشی و تخلف می‌دانند و همواره معتقدند که به سبب تخصیص ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان و ثابت ماندن ارزش افزوده کالاهای اساسی نباید قیمت هیچ یک از اقلام نوسان داشته باشد.
در همین راستا علیرضا پیمان پاک قائم‌مقام وزارت جهاد کشاورزی گفت: نهاده‌های دامی نقش مهمی در تولید انواع کالاهای اساسی مانند مرغ، تخم‌مرغ، شیر و گوشت دارد که از سال گذشته به‌ویژه از نیمه دوم سال با هماهنگی بانک مرکزی شرایط تامین ارز مورد نیاز واردات کالاهای اساسی به گونه‌ای بود که دیگر با بحران مواجه نبودیم پرداخت ارز امسال به واردکنندگان کالاهای اساسی آغاز شده است و نگرانی بابت تامین ارز کالاهای اساسی نداریم و تمام منابع ارزی در دسترس است.
قائم مقام وزیر جهاد ادامه داد: ۱.۶ میلیون تن روغن در سال گذشته وارد کشور شده و ذخایر استراتژیک این محصول به‌طور کامل پر است امسال روند تامین ارز به‌طور مستمر و با هماهنگی بانک مرکزی در حال جریان است و تامین می‌شود.
نوسان قیمت حبوبات ناشی از افزایش نرخ در بازار‌های جهانی است
سید عبدی افتخاری دبیر انجمن حبوبات در ارتباط با علل نوسان قیمت حبوبات در بازار گفت: بخشی از افزایش قیمت حبوبات ناشی از افزایش قیمت حبوبات در بازار‌های جهانی بوده و بخشی نیز مداخله واسطه‌هاست افزایش قیمت حبوبات در مبادی ورودی بر مبنای افزایش قیمت در بازار‌های جهانی است و تجار خودسرانه نسبت به تغییر قیمت اقدام نمی‌کنند. هرچند در مواقعی که تعادل عرضه و تقاضا به هم می‌خورد، دلالان وارد بازار می‌شوند و قیمت‌ها را در بازار افزایش می‌دهند.
کمبودی در ذخایر کالاهای اساسی نداریم
ارسلان قاسمی رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: بنابر اعلام وزیر جهاد، ذخایر نهاده‌های دامی طی ۶ ماه آینده به میزان کافی است که براین اساس مشکلی از لحاظ تولید گوشت و مرغ نداریم. بنابر آمار سالانه ۲۰ میلیون تن انواع کالای اساسی نظیر جو، کنجاله سویا، ذرت، گندم، برنج و دیگر کالا‌ها وارد می‌شود که برای این میزان ۱۶ میلیارد دلار ارز از کشور خارج می‌شود.
قاسمی با بیان اینکه مشکلی در ذخایر کالاهای اساسی نداریم، افزود: نوسانات بازار کالاهای اساسی مربوط به مشکلات نظام توزیع یا ارائه آمار‌های اشتباه است، درحالیکه تک نرخی شدن ارز راهکار اساسی کنترل نوسانات قیمت در بازار محسوب می‌شود. با تخصیص یارانه به بخش تولید و سیستم توزیع مناسب، کالا با قیمت مناسب بدست مصرف کننده می‌رسد، بنابراین با تک نرخی شدن ارز اقشار ضعیف دچار آسیب نمی‌شوند.
او حمایت از تولید داخل را راهکار تنظیم بازار کالاهای اساسی دانست و گفت: با حمایت از تولید داخل و افزایش عرضه، بازار تنظیم می‌شود به طوریکه ظرف مدت زمان یکسال با جهش تولید می‌توان میزان واردات را از ۱۶ میلیارد دلار به ۷ تا ۸ میلیارد دلار کاهش داد.
آمار‌ها حاکی از آن است که سال گذشته ۱۷۷ هزارتن حبوبات وارد کشور شد و حدود ۱۷۰ میلیون یورو نیز ارز تخصیص داده شد.
گفتنی است که ۷۰ تا ۷۵درصد حبوبات مورد نیاز کشور از محل تولید داخل و حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از محل واردات تامین می‌شود.
افزایش قیمت کالاهای اساسی تخلف است
در ادامه مسعود امرالهی مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت وزارت جهاد، با بیان اینکه کمبودی در عرضه اقلام اساسی نداریم، گفت: با توجه به تخصیص ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان، هیچ گونه افزایش قیمتی در حبوبات و دیگر کالا‌ها نداریم. با توجه به آنکه هیچ تغییر قیمتی در گروه کالایی صورت نگرفته است، از این رو مغازه داران موظف به رعایت هستند، در غیراین صورت با گرانفروشی برخورد می‌شود.
امرالهی ادامه داد: وظیفه نظارت بر خرده فروشی‌ها با سازمان حمایت است که بازرسان این سازمان با خرده فروشان متخلف باید برخورد کنند و چنانچه پس از بررسی واحد صنفی متوجه شدند که گرانی مربوط به حلقه تامین است، موظف به دریافت فاکتور و ارائه به بازرسان وزارت جهاد هستند تا برخورد‌های لازم با شرکت تولیدکننده، تامین کننده و واردکننده در این خصوص صورت بگیرد.
مدیرکل بازرسی وزارت جهاد با بیان اینکه هیچ گونه تغییر قیمتی در کالاهای اساسی نداریم، افزود: بازرسان سازمان حمایت و اتاق اصناف موظف به برخورد با گرانفروشی و تخلف در حوزه خرده فروشی‌ها هستند و در صورت تخلف در حوزه تامین باید موضوع را به مجموعه ما و جهاد استان‌ها اعلام کنند تا برخورد لازم صورت بگیرد.
او با بیان اینکه هیچ گونه کمبودی در عرضه شکر، حبوبات و دیگر کالاهای اساسی سبد خانوار نداریم، گفت: با توجه به تخصیص ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان و اعلام معاون اول رئیس جمهور مبنی بر ثابت ماندن ارزش افزوده یک درصدی کالاهای اساسی هرگونه افزایش قیمت شکر و حبوبات به بهانه‌های مختلف تخلف است.
با توجه به پتانسیل بخش کشاورزی و سیاست وزارت جهاد مبنی بر خودکفایی ۵ محصول اساسی و استراتژیک انتظار می‌رود که حمایت‌های لازم از بخش تولید صورت بگیرد تا با تحقق خودکفایی و خوداتکایی نسبی در دیگر محصولات کشاورزی، رقم قابل توجهی در خروج ارز از کشور صرفه جویی شود. اعتقاد کارشناسان بر آن است که با اعمال سیاست‌های حمایتی خودکفایی و تامین کالاهای اساسی در داخل شدنی است.
