سعید معین با بیان اینکه مگس زیتون مهمترین آفت زیتون در دنیا است، گفت: در کشور ما هم مهمترین آفت زیتون کاری تلقی می شود و تعداد نسل این مگس در شرایط آب و هوایی رودبار و طارم علیا و سفلی سه تا چهار نسل است.
وی ادامه داد: در مناطق سرد و برفی و در زمستان شفیره این آفت در زیرخاک تشکیل می شود تا زمستان گذرانی کند و به محض گرم شدن هوا حشره کامل از زیر خاک بیرون می آید. در مناطق گرم تر نیز به صورت تخم یا لارو داخل میوه ها یا بر روی میوه های ریخته شده پای درخت هستند. شروع تخم ریزی این آفت زمانی است که هسته زیتون شروع به سفت شدن می کند. یعنی از نظر زمانی در تیرماه شاهد هستیم که در رودبار و طارم علیا و سفلی مگس ها تخم ریزی می کنند.
مدیرکل دفتر مبارزه با آفات عمومی و همگانی سازمان حفظ نباتات اضافه کرد: تخم و لارو این آفت در دمای بالاتر از ۳۳ و ۳۴ درجه سانتی گراد از بین می رود. یعنی حساس به گرما هستند و در سال هایی که هوا گرمتر است تلفات قابل توجهی دارند.
وی در ادامه به سطح زیر کشت زیتون در کشور اشاره کرد و گفت:حدود ۲۰ هزار هکتار در زنجان، حدود ۱۰ هزار هکتار در گیلان و حدود ۱۰ هزارهکتار هم قزوین زیتون کاری شده است که در مجموع ۴۰ هزار هکتار منطقه زیتون کاری شده در کشور وجود دارد و از این میزان ۳۰ تا ۳۲ هزار هکتار آن بارور است و میوه می دهد.
معین تصریح کرد: وقتی آفت مگس زیتون تخم گذاری کرد و لارو آن ایجاد شد این کرم کوچک گوشت میوه را می خورد و در محلی که نشو و نما دارد قارچ و باکتری وارد میوه می شود و میوه می پوسد و لکه های تیره ای بر روی آن ایجاد می شود. این آفت می تواند در صورت عدم کنترل تا ۸۰ درصد میوه ها را از بین ببرد.
این مقام مسئول در سازمان حفظ نباتات اضافه کرد: در سال ۱۴۰۰ در سه استان گیلان، زنجان و قزوین در سطحی بالغ بر ۳۲۱۱ هکتار با آفت مگس زیتون مبارزه شد که سطح مبارزه در سه استان به ترتیب ۵۴۹ هکتار، ۲۳۷هکتار و ۲۴۲۵هکتار است. مبارزه نیز به صورت سمپاشی بوده؛ به طوری که یک ردیف در میان بر روی درختان محلول تهیه شده ریخته می شود. مگس ها نیز جذب پروتئین موجود در این محلول می شوند ولی چون سم هم در آن وجود دارد با تغذیه از آن از بین می روند.
وی در ادامه گفت:وقتی مگس از شفیره بیرون آمد به دنبال شهد گل ها و علف ها است تا با تغذیه از آنها بالغ شود و جفت گیری کند. اقدامی که لازم است جهت مبارزه با این آفت انجام شود این است که اجازه جفت گیری به آنها داده نشود. در این بین استفاده از تله های فرمونی و تغذیه ای می تواند موثر باشد زیرا مگس جذب آنها می شود و از بین می روند. همچنین در مناطقی که از این تله ها استفاده می شود می توان از تعداد مگس های افتاده در تله، تراکم آنها رامشخص کرد.
مدیرکل دفتر مبارزه با آفات عمومی و همگانی سازمان حفظ نباتات عنوان کرد: به جز سمپاشی و استفاده از تله از روش دیگری برای مبارزه با این آفت استفاده می شود. در زمستان و اوایل بهار تلاش می کنیم که کف باغ ها را تبدیل به محل های نامناسب برای آفت کنیم. زیرا آنها در مناطق سردسیر داخل خاک هستند. به همین دلیل با جمع آوری علف های هرز و میوه های آلوده و شخم پای درخت، شفیره ها از بین می روند و با این اقدامات ذخیره زمستانی آفت برای سال آینده کاهش می یابد.
به گفته وی در سال ۱۴۰۰ در این سه استان در سطحی بالغ بر ۲۵ هزارهکتار مبارزه با علف های هرز، شخم پای درخت و جمع آوری میوه های آلوده انجام شده است.
وی همچنین اذعان کرد که سمپاشی لکه ای برای مناطقی که تراکم آفت مگس زیتون زیاد است منجر به کاهش تراکم آنها خواهد شد.
معین با بیان اینکه برخی می گویند امسال آفت مگس زیتون منجر به کاهش محصول باغات زیتون شده است، گفت: از نظر باغبانی درخت زیتون یکسال “آورد” دارد و یکسال “نیاورد”. امسال سال “نیاورد” زیتون است. از طرفی اواخر فروردین در اکثر مناطق سه استان دما بالا رفت و درختان زودتر گل دادند و سپس بارندگی های زیاد اردیبهشت ماه در استان های مذکور این گل ها را از بین برد. یعنی علاوه براینکه سال بار ندادن باغات زیتون بود بلکه مقداری از میوه ها هم ابتدای سال از بین رفتند. به همین دلیل می توان گفت که کاهش بار باغات زیتون هیچ ربطی به آفت مگس زیتون ندارد.
وی در ادامه گفت: چون امسال قیمت سبز زیتون ۳ تا ۴ برابر سال قبل شده است کشاورزان سنتی و صنعتی به تمام هشدارها و توصیه ها عمل کردند و در هیچ استانی خسارت گزارش نشده است. یعنی عامل اقتصادی امسال جذب مشارکت ذی النفعان را بیشتر کرده است. از طرفی مبارزه با این آفت هم در کاهش خسارت موثر بوده است.
مدیرکل دفتر مبارزه با آفات عمومی و همگانی با اشاره به اقدامات انجام شده در راستای کاهش آفت مگس زیتون گفت: در مناطقی که برای مبارزه با آفت مگس زیتون سمپاش نداشتند یا سمپاش آنها مناسب نبوده واحدهای مربوطه در استان به صورت امانی سمپاش در اختیار کشاورزان قرار داده اند. همچنین سم مورد نیاز برای مبارزه با این آفت تامین شده است. از طرفی برای آن دسته از کشاورزانی که امکان خرید سم نداشتند سم به صورت رایگان یا نیم بها در نظر گرفته شده است و تله های فرمونی و کارت های زرد نیز به صورت یارانه ای توزیع شده است تا کشاورزان بتوانند با پرداخت هزینه کمتری آنها را خریداری کنند.
