گرانی نهاده های دام و طیور و کمبود آن، توزیع ناعادلانه این نهاده ها و راه افتادن بازار سیاه از دغدغه های مطرح شده توسط برخی از مدیر عاملان صنعت دامداری و مرغداری کشور بود.
رضا ترکاشوند، مدیر عامل اتحادیه سراسری مرغ تخمگذار در نشستی اظهار کرد: تولیدکننده در شرایط سخت فعالیت می‌کند . اگر قرار باشد تولیداتش پابرجا بماند نباید زیان کند؛ اما در کشور به این موضوع توجه نمی‌شود.
وی با بیان اینکه تولیدات خوبی داریم ولی شرایط تولید بسیار سخت است. گفت: امسال وضعیت تولید تخم مرغ خوب بود و توانستیم بازار را مدیریت کنیم. البته در ایام عید بازار تخم‌مرغ ملتهب شد ولی بلافاصله صادرات را متوقف کرده و به بازار داخل توجه کردیم. از اواخر خرداد ماه نیز به دلیل تحولات اقتصادی و افزایش قیمت ارز صادرات تقاضای بسیاری پیدا کرد و همین باعث شد که قیمت تخم‌مرغ اندکی افزایش پیدا کند اما پس از آن نیز شرایط مجددا مدیریت شد.
ترکاشوند با اشاره به اینکه سیستم قیمت گذاری واقعی نیست زیرا دولت معتقد است که ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات ذرت و سویا تخصیص داده می‌شود و براساس آن قیمت گذاری صورت می گیرد. اظهار کرد: اگر مرغداران به طور کامل نهاده های خود را با ارز ۴۲۰۰ تومانی تامین می کردند این موضوع قابل قبول بود، اما مرغداران تنها ۴۰ درصد از نهادهای خود را از این محل تامین می کنند و مابقی نیز بایستی از بازار آزاد تهیه شود. واقعیت این است که قیمت تمام شده هر کیلو تخم‌مرغ با کنجاله حدود ۱۰ هزار تومانی و ذرت ۲۴۰۰ تومانی ۱۴ هزار تومان است.
خوراک دام به جای تولیدکننده به واردکننده داده می شود
در ادامه این نشست سعید سلطانی، مدیرعامل اتحادیه دامداران تصریح کرد: اوایل انقلاب توان تامین ۲۰ درصد لبنیات مورد نیاز کشور را داشتیم و مابقی از خارج تامین می شد اما امروزه توانایی تولید ۱۱ میلیون تن شیر و پتانسیل تولید ۱۴ میلیون شیر وجود دارد.
وی در ادامه به وضعیت نهاده ها اشاره کرد و گفت: سال گذشته ۱۵ میلیون تن نهاده با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد شد که سهم اتحادیه دامداران از آن دو درصد هم نبود؛ در حالی که مصرف کنندگان اصلی این نهاده ها دامداران و مرغداران هستند.
سلطانی ادامه داد: ۷۰ درصد هزینه تولید را خوراک دام تشکیل می دهد و هر زمان که توانستیم این هزینه را کاهش دهیم قیمت تمام شده محصول هم کاهش می یابد. از طرفی باید در نظر داشت که اگر خوراک دام به موقع تامین نشود و تولیدات کاهش یابد، این افت قابل جبران نخواهد بود.
وی بیان کرد: کالاهای مورد نیاز دام و طیور در اختیار تعدادی از واردکنندگان قرار می‌گیرد و به هر شکلی که می‌خواهند در بازار می‌فروشند. دستگاه‌های نظارتی در این میان کجا هستند؟ چرا باید کنجاله سویا کیلویی بیش از ۹۰۰۰ تومان فروخته شود؟ این کار به تولید ضرر می رساند و اگر فکری برای این موضوع نشود، قطعاً در آینده نه چندان دور تبعاتی خواهد داشت.
وی گفت: با وجود کنجاله سویایی ۱۰ هزار تومانی، قیمت تمام شده شیر خام ۳.۲ درصد، چربی ۳۸۰۰ تومان، گوساله زنده کیلویی ۳۳ هزار تومان، گوشت گوساله ۷۸ هزار تومان، گوسفند زنده ۳۸ تا ۳۹ هزار تومان و گوشت گوسفند ۸۵ هزار تومان است.
پدیده امضای طلایی در توزیع
محمدعلی کمالی، مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران نیز در این نشست با اشاره به اینکه امروز تولیدکننده در کشور امنیت غذایی ایجاد می کند، گفت: امروزه سرانه مصرف گوشت مرغ در کشور به ۳۴ کیلوگرم رسیده است؛ یعنی دو برابر متوسط سرانه جهانی. امروزه گوشت‌مرغ بار گوشت قرمز و ماهی را به دوش می کشد و مردمی که قدرت خریدشان کاهش یافته تنها پروتئین مغذی که در اختیار دارند، مرغ است.
وی ادامه داد: تولیدکنندگان صنعت امسال و سال‌های قبل به تعهدات خود عمل کردند. سال گذشته قیمت مرغ زنده کیلویی ۷۳۰۰ تومان بود، در حالی که قرار بود ۸۵۵۰ تومان باشد و امسال نیز قرار بود قیمت مرغ‌زنده کیلویی ۱۰ هزار تومان باشد که ۹۵۰۰ تومان است.
کمالی خاطرنشان کرد: دولت تکلیف کرده بود جوجه‌ریزی انجام شود که این کار انجام شد. سال گذشته ۱۲۰ میلیون قطعه جوجه در ماه ریخته شد و در ماه‌های مناسبت دار تا ۱۴۰ میلیون قطعه هم رسید اما صنعت طیور کشور در سه ماهه ابتدایی سال جاری بدترین روزها را تجربه کرد؛ یعنی مرغی که قیمت تمام شده آن ۱۲ هزار تومان بود به ۶۰۰۰ تومان رسید. از طرفی دولت قرار بود ذرت و کنجاله سویا را تامین کند اما این اتفاق نیفتاد.
وی اضافه کرد: از ابتدای امسال تاکنون بین ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تا ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تن ذرت وارد شد و گفته می‌شود بیشتر از سال قبل بود. ذرتی که بایستی با حداکثر قیمت ۱۶۵۰ تومان در مرغداری به دست تولیدکننده می رسید به ۲۴۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان رسید.
او با بیان اینکه وقتی مرغدار جوجه ریزی می کند بایستی به هر قیمتی که شده نهاده آن را تامین کند گفت: چرا وزارت جهاد کشاورزی می گوید ۹۰۰ هزار تن نهاده دامی بیشتر توزیع نشده اما وزارت صنعت معتقد است ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تن ذرت وارد کشور کرده است؟
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش افزود: واردکنندگان مدعی هستند که کالاها را پیش فروش کرده اند. واردکننده به چه حقی کالا را پیش فروش می کند؟ حتی اگر پیش فروش هم کرده‌اند بایستی نهاده ها با قیمت مصوب به دست مرغدار رسیده باشد که حتی این اتفاق هم نیفتاده است.
به گفته کمالی، سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا توزیع عادلانه انجام می‌شود و مرغداران کوچک و متوسط به نسبت مرغداران بزرگ نهاده دریافت می‌کنند؟ البته در مورد عدالت توزیع نهاده ها هم بحث هایی وجود دارد. زیرا تشکلها که وظیفه توزیع این نهاده ها را بر عهده دارند به طور کل کنار گذاشته شده اند و این روش غلط مدیریتی بازار سیاه ایجاد کرده است.
وی با اشاره به اینکه سامانه بازارگاه متأسفانه اشکالات زیادی دارد و توزیع از طریق آن عادلانه انجام نمی‌شود گفت: تا پیش از این یک امضای طلایی در واردات داشتیم ولی هم اکنون یک امضای طلایی در توزیع هم اضافه شده است.
کمالی در پایان گفت: با قیمت آزاد کنجاله ذرت، قیمت مرغ زنده با ۱۰ درصد سود، ۱۲ هزار و ۲۰۰ تومان و با ۱۲ درصد سود، ۱۲ هزار و ۳۰۰ تومان است.
