گَرین از رشته کوه‌های مهم غرب ایران است که بیشتر مساحت آن در شمال لرستان قرار دارد، بیش از ۵۰۰ گونه گیاهی در این منطقه وجود دارد.
در این منطقه گونه‌های گیاهی متنوعی مانند بلوط، زالزالک، گلابی وحشی و گیاهان مرتعی شاخصی مانند موسیر و گونه‌های گیاهی دارویی همچون آویشن، سمسا، مخالسه، موسیر، مفرا، کاله، جوشن، ریواس، کنگر خوراکی، قلرج و کما رشد دارند.
شرایط اقلیمی متفاوت موجب شده گیاهان طبی و دارویی در لرستان رشد کنند و با داشتن رویشگاه‌های گیاهی مرتعی و جنگلی متنوع این استان از جمله گرین، اشترانکوه، سفیدکوه و … جایگاه ارزشمندی در تولید انواع گیاهان طبی و دارویی داشته باشد.
پتانسیل گیاهان دارویی لرستان می‌تواند تحولی در کشور ایجاد کند
دکتر یحیی ابراهیمی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس
با اشاره به ظرفیت لرستان در بخش‌های مختلف اظهار کرد: لرستان در بحث گردشگری، بیش از ۵۰۰۰ آثار باستانی دارد و در زمینه‌های منابع طبیعی و تفریحی، استانی کم‌نظیر است.
وی با بیان اینکه لرستان در حوزه گردشگری سلامت، ظرفیت‌های کم‌نظیری همچون آب ِگرم نورآباد، طبیعت بکر و وجود بیش از ۸۰۰ تا ۹۰۰ گونه گیاهی در کوه گرین را دارد که این پتانسیل می‌تواند تحولی در کشور ایجاد کند، تصریح کرد: باید لرستان به عنوان قطب گیاهان دارویی معرفی شود که متاسفانه از این ظرفیت مانند سایر صنایع غافل بودیم و اقدام اساسی صورت نگرفته است.
ابراهیمی گفت: یکی از راه‌های کسب درآمد در لرستان پرداختن به گردشگری سلامت و استفاده از گیاهان دارویی است، هم‌اکنون در استان بیش از ۵۰۰۰ هکتار از اراضی به کشت گیاهان دارویی اختصاص دارد و می‌توان این میزان را تا ۲۰ هزار هکتار افزایش داد.
نماینده مردم سلسله و دلفان در مجلس شورای اسلامی با تاکید براینکه لرستان خاستگاه و قطب گیاهان دارویی در کشور است، گفت: این درحالیست که متاسفانه در این زمینه، کارخانه و کارگاهی ایجاد نشده و کم توجهی‌ها شده است.
ابراهیمی اضافه کرد: چنانچه سرمایه‌گذاری در این بخش انجام شود می‌تواند به ایجاد اشتغال پایدار در لرستان کمک بسزایی کند.
وی ادامه داد: هم‌اکنون ۳۰۰۰ گونه گیاهی در کوه‌های اشترانکوه و گرین و سایر کوه‌های استان وجود دارد و اقلیم لرستان به گونه‌ای است که هر کدام از این گونه‌های وحشی قابلیت کشت را دارند.
نماینده مردم سلسله و دلفان در مجلس شورای اسلامی گفت: همچنین موسیر در کوه‌های گرین به وفور وجود دارد اما خام فروشی می‌شود و چنانچه بتوان در لرستان این گونه‌ها را فراوری کرد ارزش افزوده بالایی برای استان به دنبال خواهد داشت.
حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه فرآورده‌های دارویی در لرستان
دکتر محسن اسدبیگی، معاون سابق غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی لرستان نیز در این باره گفته بود: لرستان به لحاظ گیاهان دارویی و کارخانجات داروسازی، قطب دارویی در کشور محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: یکی از اولویت‌های اساسی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی حمایت از ایده‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان است.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: از شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه فرآورده‌های دارویی در استان حمایت می‌کنیم.
اسدبیگی عنوان کرد: در حال حاضر دو شرکت دانش‌بنیان در حوزه فرآورده‌های دارویی داریم که در این راستا فعالیت دارند.
وی افزود: از شرکت‌های دانش‌بنیانی که روی تولید مواد اولیه دارویی و گیاهان دارویی کار می‌کنند از نظر تسهیلات و صدور مجوزها حمایت خواهیم کرد.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی لرستان بیان کرد: به افراد دارای ایده تسهیلات کم‌بهره، بسته به نوع طرحش داده می‌شود و محدودیتی در این خصوص وجود ندارد.
اسدبیگی اظهار کرد: افراد دارای ایده می‌تواند به معاونت غذا و دارو و دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی لرستان و یا مرکز تحقیقات گیاهان دارویی رازی وابسته به دانشگاه مراجعه کنند
لرستان، ذخیره‌گاه ژنتیکی برای کشت انواع گیاهان دارویی
شیرزاد نجفی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: لرستان به دلیل داشتن اقلیم مناسب، خاک مطلوب و آب کافی می‌تواند به عنوان پایلوت گیاهان دارویی کشور قلمداد شود.
وی اضافه کرد: تنوع اقلیم در استان باعث شده که کمتر گیاه دارویی در کشور وجود داشته باشد که تقریباً در لرستان نباشد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان گفت: وجود تقریباً ۱۷۰۰ گونه گیاهی در استان، لرستان را به یکی از ذخیره‌گاه‌های ژنتیکی برای کشت انواع گیاهان دارویی تبدیل کرده است.
نجفی ادامه داد: براساس بررسی مطالعات انجام شده، ۳۰۰ گونه گیاه دارویی در استان برای درمان و تامین بهداشت و سلامت انسان وجود دارد.
وی با بیان اینکه شرایط اقلیمی و آب و هوایی مطلوب سبب شده، لرستان از ظرفیت مناسبی برای کشت گیاهان دارویی برخوردار باشد، تصریح کرد: کشت گیاه دارویی توجیه اقتصادی دارد به طوریکه یک هکتار از آن می‌تواند مخارج یک خانوار را تامین کند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان بیان کرد: کتیرا، موسیر، شیرین بیان، آویشن، بابونه، گل‌گاوزبان، کنگر، خاکشیر، مریم‌گلی، زعفران، گل محمدی و مورت عمده گیاهان دارویی خودرو لرستان هستند و بر این اساس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان بخش از عمده‌ای طرح‌های خود را که مناسب کشت گیاهان دارویی است به مجریان واگذار کرده است.
وی با بیان اینکه گونه‌های گیاهی دارویی در برابر خشکی مقاوم بوده و نیاز آبی آنان کم است، افزود: رتبه لرستان از کشت گیاهان ۱۲ و در تولید پنجم کشور است؛ کشت زعفران در مزارع دیم ۴۰ برابر گندم درآمد دارد.
لرستان قابلیت این دارد که به قطب اصلی گیاهان دارویی کشور تبدیل شود
سیروس ابراهیمی، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان نیز در این رابطه گفت: در لرستان ظرفیت‌های فراوانی وجود دارد و به جرات می‌توان گفت استان قابلیت تبدیل شدن به قطب گیاهان دارویی کشور را دارد.
وی اضافه کرد: به نظرم لرستان از نعمات خدادادی فراوانی برخوردار است و باید هنر خود را برای استفاده از مواهب الهی بکار می‌بردیم که در این راستا خیلی توفیق نداشتیم.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان یکی از ظرفیت‌های استان را گیاهان دارویی برشمرد و با اشاره به اینکه در حال حاضر تولید گیاهان دارویی در استان ۱۴ هزار تن است، افزود: در برنامه و هدف چهارساله، ۲۲ هزار تن تعریف شده و سهم هرسال تولید این محصول در لرستان مشخص است.
ابراهیمی عنوان کرد: چنانچه سازمان جهاد کشاورزی لرستان همت و تلاش بیشتری کند قطعا گیاهان دارویی جای رشد و توسعه بیشتری دارد و لرستان قابلیت این دارد که به یکی از قطب‌ها یا قطب اصلی گیاهان دارویی کشور شود چرا که از آب وهوای مناسب، اقلیم متفاوت و موقعیت جغرافیایی خوبی برخورداریم.
وی یکی دیگر از ظرفیت‌های لرستان را حوزه کشاورزی خواند و با اشاره به اینکه داشتن ۲ میلیون هکتار جنگل و مرتع در استان یکی از ظرفیت‌های بسیار موثر گیاهان دارویی است، گفت: ۸۰۰ هزار مرتعی که لرستان دارد می‌تواند تبدیل به گیاهان دارویی شود و با این مهم علاوه برحفظ خاک و مرتع؛ محلی برای درآمدزایی مردم خواهد بود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان اضافه کرد: برخی از گیاهان دارویی به آب بیشتر و یا کمتری نیاز دارند و می‌توان روی هر کدام از آنها کارهای پژوهشی انجام داد و هرکدام در جای خود مورد استفاده قرار گیرند.
ابراهیمی بیان کرد: یکی از موضوعاتی که روی توسعه آن اهتمام داریم کشت گیاهان دارویی است.
ضرورت ایجاد بازار فروش و زنجیره ارزشی گیاهان دارویی لرستان
محمدحسن کیانی مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی لرستان نیز در این باره به ایسنا، گفت: در حال حاضر ۶ هزار هکتار سطح زیر کشت انواع گیاهان دارویی در استان داریم که با توجه به هدف‌گذاری که سازمان جهاد کشاورزی انجام داده ۹۸۰۰ هکتار به این مقدار اضافه خواهد شد.
وی تصریح کرد: در بعضی از گیاهان دارویی رشد خوبی داشته‌ایم یکی بحث زعفران بوده که رو به رشد بوده و تقاضای زیادی در نقاط مختلف استان برای توسعه آن داریم.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی لرستان خاطرنشان کرد: در راستای کشت موسیر نیز سرمایه‌گذاری خوبی در حال انجام بوده. در مرزه خوزستانی و چند گونه گیاهی دیگر هم اقدامات خوبی صورت گرفته است.
کیانی اضافه کرد: با توجه به شرایط اقلیمی متفاوت و مناسب استان جای توسعه انواع گیاهان دارویی وجود داشته، در این راستا باید بازار فروش و زنجیره ارزشی را مدنظر قرار دهیم یعنی اینکه یک زنجیره ارزشی از زمان کاشت تا تبدیل به آخرین فرآورده برای انواع گیاهان دارویی تعریف کنیم.
وی با بیان اینکه گل محمدی که رشد خوبی داشته تقریبا زنجیره ارزشی تکمیلی در استان دارد، افزود: در تهیه قلمه و نهال گلدانی تا زمانی که به اسانس تبدیل می شود زنجیره آن در استان وجود دارد و چرخه آن کامل است و صادرات خوبی نیز دارد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی لرستان بیان کرد: در زمینه موسیر فرآوری صورت نمی گیرد ولی بازار خوبی دارد بعضی گونه ها مثل مرزه خوزستان، آویشن وگونه های که اسانسی هستند بعضی شرکت ها مانند خرمان با تولیدکنندگان قرارداد می بندند و نشا هم مجانی می دهد و تولید را به قیمت روز از تولیدکنندگان می‌خرد.
کیانی عنوان کرد: در این راستا بحث توسعه کمی، کیفی و تنوع از لحاظ کیفی و هم تکمیل زنجیره های که باعث توسعه پایدار تولید گیاهان دارویی در استان می شود، مدنظراست.
با توجه به وضعیت اشتغال در لرستان، آمار بیکاری و جمعیت زیاد جویای کار و به دلیل محدودیت منابع آبی و وضعیت اقلیمی در حوزه کشاورزی، کشت و توسعه گیاهان دارویی در لرستان می‌تواند استان را به قطب تولید گیاه دارویی تبدیل کند و زمینه اشتغال خیل عظیم فارغ التحصیلان بخش کشاورزی را فراهم کند.
سرویس خبری: کشاورزی و باغبانی
