آن طور که رسول مژده شفق، سخنگوی انجمن صنفی کارفرمایان کارخانه‌های ماکارونی به خبرنگار ما می‌گوید دولت تمام مؤلفه‌های دخیل در قیمت تمام شده این محصول را به حال خود رها کرده و این مؤلفه‌ها افزایش قیمت روزافزون را تجربه می‌کنند، اما به واسطه حضور انحصاری در تأمین گندم به عنوان یکی از اصلی‌ترین مؤلفه‌های تولید ماکارونی و قیمت‌گذاری دستوری، از ۱۴ ماه پیش به این سو اجازه تغییر قیمت ماکارونی را نمی‌دهد.
شاید ماکارونی به سرنوشت مرغ و تخم‌مرغ دچار شود
به گفته این مقام صنفی صنعت ماکارونی کشور، حذف ارز ۴هزار و ۲۰۰ تومانی ارتباط مستقیمی با چالش‌های امروز این صنعت ندارد و دو معضل بزرگ قیمت‌گذاری دستوری و تأمین انحصاری گندم از سوی دولت از سال‌ها پیش بر فضای صنعت ماکارونی حاکم است.
مژده شفق خاطرنشان می‌کند: گندم یکی از مؤلفه‌های دخیل در قیمت تمام شده ماکارونی است و دولت به بهانه حضور انحصاری در تأمین این مؤلفه نه با قیمت یارانه‌ای بلکه با قیمت تمام شده، مانع افزایش قیمت این محصول از ۱۴ ماه پیش تاکنون شده و این در حالی است که بر دیگر مؤلفه‌های دخیل در قیمت تمام شده، توان کنترل و نظارت ندارد و این مؤلفه‌ها با شیبی تند در حال افزایش قیمت هستند.
وی می‌گوید: در این ماه‌ها بارها با شخص رئیس‌جمهور و معاون اول، سازمان حمایت، وزارتخانه‌های صمت و جهاد کشاورزی و کمیسیون‌های تخصصی مجلس نامه‌نگاری و درخواست کرده‌ایم قیمت ماکارونی مبتنی بر واقعیت‌های هزینه‌ای اعلام شود اما هنوز تصمیمی گرفته نشده و ما با هزینه های ۱۴۰۲ تولید می‌کنیم، حال آنکه قیمت محصولات از ۱۴ ماه پیش تاکنون بی‌تغییر مانده است.
وی با بیان اینکه دولت هنوز و تا این لحظه قیمت گندم صنف و صنعت را تعیین نکرده است، ادامه می‌دهد: چهار ماه از سال گذشته و حرف ما این است که چرا با وجود تغییرات شدید قیمتی سایر مؤلفه‌ها، هنوز قیمت گندم تعیین نشده است؟ اگر سهم گندم را در قیمت تمام شده ماکارونی ۶۰درصد در نظر بگیریم، دیگر مؤلفه‌ها (دستمزد، انرژی، حمل و نقل و…) با سهمی ۴۰ درصدی در قیمت تمام شده، افزایش سرسام‌آور و ادامه‌داری را تجربه کرده و حتی به نظر می‌رسد این مؤلفه‌ها را به حال خود رها کرده است.
مژده شفق می‌گوید: از سازمان حمایت، سلب اختیار شده و ستاد تنظیم بازار هم به موقع تصمیم نمی‌گیرد. نگرانیم با این روند صنعت ماکارونی هم در آینده با معضلاتی مشابه مرغ و تخم‌مرغ مواجه شود که هر از چندی فرایند تولید آن مختل و دولت ناگزیر به اصلاح قیمت می‌شود.
تولید سالانه ۷۰۰ هزار تنی ماکارونی در کشور
سخنگوی انجمن صنفی کارفرمایان کارخانه‌های ماکارونی حجم تولید سالانه این محصول در کشور را ۷۰۰ هزار تن ارزیابی و اضافه می‌کند: خوشبختانه ماکارونی جزو اقلامی است که نگرانی خاصی بابت کمبود تولید آن وجود ندارد، چون ظرفیت نصب شده برای تولید این محصول بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن است و اگر مشکل قیمت‌گذاری دستوری حل شود شاهد ارتقای ظرفیت تولید و کاهش قیمت تمام شده و هزینه‌های سربار خواهیم بود ضمن اینکه با پر شدن هر چه بیشتر ظرفیت‌های خالی تولید، اشتغال‌زایی نیز بهبود می‌یابد.
ایران یکی از «ماکارونی نخور» ترین‌های جهان است
مژده شفق با ابراز تأسف از پایین بودن سرانه مصرف ماکارونی در کشور می‌گوید: به طور سنتی، فرهنگ مصرف ماکارونی در کشور به گونه‌ای است که سرانه مصرف حداکثر بین ۷ تا ۸ کیلو ارزیابی می‌شود، در حالی که این رقم در کشورهای اروپایی بالای ۲۵ کیلو و برخی کشورهای آسیایی بیش از ۱۵ کیلو است. با توجه به آمار، ایران یکی از پایین‌ترین سرانه‌های مصرف ماکارونی را در جهان دارد اما با برنامه‌ریزی می‌توان سرانه را دست‌کم به ۱۰ کیلو افزایش داد چون گندم (دوروم و معمولی) مورد نیاز برای تأمین این سرانه را در کشور داریم. به باور وی دست‌کم ۵۰ درصد برنج مورد نیاز کشور وارداتی است، تأمین این نیاز خروج منابع ارزی را در پی دارد و سرانه مصرف این محصول ۴۰ کیلو است و لازم است سرانه مصرف ماکارونی به عنوان یک غذای سالم نیمه‌آماده و ارزان‌قیمت برای اقشار کم‌درآمد بالا برود.
بازارهای صادراتی در خطرند
این مقام صنفی صنعت ماکارونی در خصوص کیفیت صادرات این محصول هم خاطرنشان می‌کند: سهمیه صادرات ما متأسفانه از قیمت تمام شده داخلی تأثیر می‌پذیرد و سال‌هاست که دولت از صادرات ماکارونی هیچ حمایتی نکرده است و هر چه قیمت تمام شده بالا می‌رود از بازارهای جهانی دورتر می‌شویم. صنعت ماکارونی هیچ یارانه‌ای نمی‌گیرد به ویژه از زمان اجرای سیاست پیمان‌سپاری ارزی، موانع صادراتی افزایش یافته و با جرئت می‌توان گفت با وجود تلاش‌های زیادی که سال‌ها در بازارهای صادراتی منطقه داشتیم و با حضور رقیبانی همچون ترکیه، مصر و عربستان بازارهای صادراتی را رفته‌رفته از دست می‌دهیم.
به گفته وی ظرفیت سالانه بازارهای صادراتی ماکارونی بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تن است و در سال ۱۴۰۰ صادرات ۲۴۰ هزار تنی این محصول به ثبت رسید.
می‌توانیم هاب فراوری غلات منطقه شویم اگر…
سخنگوی انجمن صنفی کارفرمایان کارخانه‌های ماکارونی همچنین در خصوص امکان تبدیل ایران به هاب فراوری غلات منطقه با توجه به مازاد غلات کشورهای اوراسیا می‌گوید: کشورهای آسیای میانه همچون روسیه و قزاقستان به عنوان تولیدکننده و تأمین‌کننده عمده غلات جهان در مجاورت ما هستند و اگر ظرفیت‌های ترانزیتی کشور را دریابیم می‌توانیم به هاب غلات منطقه تبدیل شویم، اما روند فعلی و مشکلات ناشی از تحریم، مقررات مزاحم و فعال نبودن بخش خصوصی، ما را از به فعلیت رساندن چنین ظرفیتی دور نگه داشته است.
سرویس خبری: فناوری غذا و بخش صنعت
