نوبخت گفت: لازم است از دادههای استخراج شده از ایستگاههای پایش حوضههای آبخیز معرف و زوجی به عنوان اطلاعات مبنایی برای اجرای پروژههای آبخیزداری در نقاط مختلف کشور استفاده کنیم، زیرا بهرهمند شدن از این دادهها به افزایش اثربخشی اجرای پروژههای آبخیزداری در سطح کشور کمک میکند.
معاون وزیر جهاد کشاورزی افزود: استفاده صحیح از دادههای مطالعاتی پروژههای آبخیزداری از جمله دادههای استخراج شده از ایستگاههای پایش حوضههای آبخیز معرف و زوجی میتواند به همکاران سازمان منابع طبیعی کمک کند که در حین اجرای پروژههای آبخیزداری در نقاط مختلف کشور، بهترین عملکرد را داشته باشند.
او با بیان اینکه مطالعات انجام شده نشان میدهد در مناطقی از کشورمان که پروژههای آبخیزداری اجرا شده، میزان رسوب و فرسایش خاک کاهش یافته است، گفت: آمارهایی که در زمینه میزان رسوب و فرسایش خاک ارائه میشود، عمدتا مربوط به ۹۰ میلیون هکتار از عرصههای کشور است که هنوز پروژههای آبخیزداری در آنها اجرا نشده است و در آمارها نیز معمولا درصد رسوب یا درصد فرسایش خاک در این عرصهها اعلام میشود و همین مساله سبب میشود که در آمارهای جهانی، رتبه ایران در میزان رسوب و فرسایش خاک پایین بیاید.
نوبخت ادامه داد: اثربخشی اجرای پروژههای آبخیزداری در کاهش میزان رسوب و فرسایش خاک و بهبود وضعیت پوشش گیاهی در عرصههایی که این پروژهها اجرا شده است، در مطالعات کارشناسان سازمان و متخصصان حوزه منابع طبیعی در نقاط مختلف کشور کاملا ثابت شده است؛ بنابراین باید مطالعات مربوط به بخش آبخیزداری از جمله پژوهشهای انجام شده در زمینه پایش حوضههای آبخیز معرف و زوجی را به عنوان سند پشتیبان اجرای پروژههای آبخیزداری آینده در سراسر کشور قرار دهیم.
مطالعات آبخیزداری به انتخاب گونههای گیاهی مد نظر برای کاشت کمک میکند
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه آمار و برنامهریزی، دو رکن مهم تحول در همه زمینهها محسوب میشود، گفت: انجام مطالعات صحیح در بخش آبخیزداری، میتواند به ما کمک کند که علاوه بر میزان بارندگی بتوانیم مقدار گرما و تشعشعات خاک را نیز در یک منطقه خاص به دست آوریم تا وقتی که قرار است برای کاشت گونههای گیاهی در آن منطقه تصمیمگیری کنیم، بهترین گونه یا گونههای مورد نظر را انتخاب کنیم که هم هزینههای نگهداری بعد از کاشت را به حداقل برسانیم و هم کاشت آنها بیشترین ثمربخشی را داشته باشد.
او با تاکید بر این که اعتبارات پروژههای پایش حوضههای آبخیز معرف و زوجی باید در سطح ملی پیشبینی شود، خاطرنشان کرد: تا پیش از اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران، نهالستانهای جنگلی در وضعیت بسیار نامناسبی قرار داشت، زیرا اعتبارات مربوط به آنها به صورت استانی اختصاص پیدا میکرد، ولی از وقتی اجرای این طرح شروع شد، با عزم ملی ایجاد شده در همه دستگاهها و جلب مشارکت بخش خصوصی از طریق بودجه مسئولیتهای اجتماعی، شاهد آن بودیم که تحول مهمی در بهبود وضعیت این نهالستانها اتفاق افتاد. در تامین و تخصیص اعتبارات پروژههای پایش حوضههای آبخیز معرف و زوجی نیز باید همین عزم ملی را داشته باشیم تا کار با سرعت بیشتری به پیش برود.
نوبخت یادآور شد: فعالیت برخی ایستگاههای پایش حوضههای آبخیز معرف و زوجی حدود ۳۰ سال سابقه دارد و فعالیت برخی ایستگاهها مقداری کمتر است؛ ولی عملا حدود سه دهه است که ریلگذاری این پروژه در کشورمان انجام شده است و نباید اجازه دهیم که فعالیت یک ایستگاه به دلیل تامین نشدن اعتبارات لازم بهمنظور خرید تجهیزات و نرمافزارهای لازم، چند ماه متوقف شود. به همین دلیل، هم در سطح ملی و هم در سطح استانی باید برای تامین اعتبارات بخش آبخیزداری بهویژه اعتبارات لازم برای اجرای پروژههای پایش حوضه آبخیز معرف و زوجی بجنگیم.
لزوم افزایش تعداد ایستگاههای پایش حوضههای آبخیز معرف و زوجی در کشور
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور بر لزوم افزایش تعداد ایستگاههای پایش حوضههای آبخیز معرف و زوجی در سطح کشور تاکید کرد و گفت: از ۱۳ اقلیم موجود در جهان، ۱۱ اقلیم آن در ایران وجود دارد و برای این که بتوانیم الگوبرداری صحیحی از اجرای پروژههای معرف و زوجی در سطح کشور داشته باشیم، باید در هر کدام از ۱۱ اقلیم موجود در کشور، عرصه خاصی را مشخص کنیم و پروژه پایش حوضه آبخیز معرف و زوجی را در آن به اجرا درآوریم، سپس دادههای مربوط به پایش عرصههای نمونه را به مرور استخراج کرده و از آنها برای اجرای پروژههای آبخیزداری در دیگر نقاط کشور که شرایط اقلیمی مشابهی دارند، استفاده کنیم.
او افزود: نباید با دادههای استخراج شده از ایستگاههای پایش حوضههای آبخیز معرف و زوجی به صورت تزئینی برخورد کنیم، بلکه تمام کارشناسان و مدیران سازمان منابع طبیعی در تمام استانها، باید از این دادهها به عنوان اطلاعات مبنایی برای اجرای پروژههای آبخیزداری در نقاط مختلف کشورمان بهرهمند شوند؛ زیرا استفاده از این دادهها میتواند به افزایش اثربخشی اجرای پروژههای آبخیزداری در سطح کشور کمک کند.
نوبخت گفت: ما باید در اعتبارات استانی تعیین شده برای ۱۲ ایستگاه موجود پایش حوضههای آبخیز معرف و زوجی بازنگری کنیم و از شرکتها و صنایع بزرگ نیز در قالب بودجه مسئولیتهای اجتماعیشان، در اجرای برنامههای تعریف شده در بخش آبخیزداری از جمله اجرای پروژههای پایش حوضههای معرف و زوجی در ۲۱ استانی که هنوز این پروژهها در آنها اجرا نشده است، کمک بگیریم؛ زیرا هر چقدر پروژههای آبخیزداری با کیفیت بالاتری در کشورمان اجرایی شود، امنیت زیستی کشورمان بیشتر تضمین خواهد شد.