۲۱ مرداد ماه جاری خبری در فضای مجازی منتشر شد که سمی و سرطان زا بودن گیاه سنبل آبی معروف به شیطان آبی در فضای مجازی در سطح استان به سرعت دست به دست شد.
در همین راستا موجی از وحشت در بین شهروندان بابلی ایجاد شده بود که ماجرای این گیاه سمی و خطرناک چیست!؟ خبرگزاری جمهوری اسلامی ایرنا در ۲۱ مرداد ماه گزارشی تحت عنوان یکه تازی شیطان آبی در آب بندان های بابل را در دستور کار خود قرار داد که لزوم لایروبی فنی و کارشناسی آب بندان ۴۰ هکتاری آغوزبن بابل جهت پاکسازی اصولی این گیاه سمی از سوی مسوولان در این مطلب ذکر شد.
سنبل آبی گیاهی از خانواده سنبل است که به دلیل قدرت رشد و تکثیر بسیار بالا و همچنین گل های بنفش زیبای آن مورد توجه گردشگران و بعضا جابجایی به عنوان گیاه زینتی است و این ویژگی باعث می شود به سرعت به مناطق آبی سرایت کند و به دلیل قدرت جذب بالای آب در ریشه ها و ساقه های بهم تنیده غوطه ور آن، توانایی بالایی در نابودی اکوسیستم های آبی و تالابی دارد.
متاسفانه در دنیا تاکنون روش مبارزه خاصی که فاقد آثار جانبی زیانبار برای اکوسیستم ها باشد برای سنبل آبی معرفی نشده و تنها راه موثر توصیه شده برای مقابله با آن، مبارزه فیزیکی (جمع آوری) است. اما در بعضی موارد به دلیل گستردگی مناطق آلوده به این گیاه و دشواری و کند بودن روند اجرای شیوه مذکور، پاکسازی کامل از وجود این گونه مهاجم نیازمند عزم جدی سایر مسوولان و مردم است.
در این پیوند این گونه گیاهی در آببندانی در روستای آغوزبن که در یک کیلومتری شمال شهر بابل واقع شده و دارای ۶ هزار و ۵۴۰ خانوار و ۲ هزار نفر جمعیت است، جولان می دهد.
در این روستا یک آببندان ۴۰ هکتاری موجود است که در روزهای اخیر با انتشار یک گیاه خطرناک و سرطان زا وحشتی در دل شهروندان و اهالی روستا به وجود آورده است و نگرانی را به همراه داشته است.
سنبل آبی، گیاهی آبزی با نام علمی Eichhornia crassipes بومی مناطق گرمسیری آمریکای جنوبی و آمازون است و خارج از محدوده بومی خود به عنوان گونهای مهاجم شناخته میشود. این گیاه آزادانه در آب شناور است و تا حدود یک متر بالاتر از سطح آب رشد میکند.
پهنای برگهای سنبل آبی بین ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر است و به صورت شناور روی سطح آب دیده میشود. هر ریشه این گیاه بین هشت تا ۱۵ گل میدهد که روی سطح آب میرویند و معمولا شش گلبرگ دارند که رنگ آنها بین صورتی و بنفش دیده میشود.
سنبل آبی رشد بسیار سریعی دارد و هر گیاه هزاران دانه در سال تولید میکند که دوام برخی دانهها تا ۲۸ سال هم میرسد. همین موضوع باعث میشود در برخی مناطق جمعیت این گیاه در ۲ هفته تقریبا ۲ برابر شود.
به علت رشد سریع، تعداد دانههای زیاد و زیبایی ظاهری گلهای این گیاه، بتازگی به عنوان گیاهی زینتی خرید و فروش شده و در منازل کنار گیاهان آپارتمانی دیده میشود. سنبل آبی به دمای هوای پایین حساس است و در زمستان دوام نمیآورد، اما در تابستانها گلهای زیبایی میدهد و عمر هر گل بین یک تا روز است.
آب بندان آغوزبن از سنبل آبی پاکسازی می شود
حیدر داوودیان مدیرعامل شرکت آبمنطقهای مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان داشت: طی روزهای اخیر با حضور نمایندگان سازمانها و نهادهای مرتبط جلسهای برای انجام لایروبی داشتیم و طبق آخرین هماهنگیهای انجام شده مقرر شد عملیات پاکسازی آببندان از سنبل آبی به صورت مشترک توسط سازمان جهاد کشاورزی مازندران، اداره کل حفاظت محیط زیست و شرکت آبمنطقهای مازندران انجام شود.
وی ادامه داد: هزینه مورد نیاز برای اجرای این عملیات نیز قرار است از محل اعتبارات مدیریت بحران و پدافند غیرعامل تامین شود.
این مقام مسوول تصریح کرد: طبق برنامه زمانبندی در نظر گرفته شده به منظور آمادهسازی آببندان برای آبگیری مناسب در نیمه دوم سال قرار است پاکسازی آببندان در نهایت طی ۲ ماه آینده آغاز شود.
لایروبی فنی تنها راه نجات
حسین حیدرپور رییس اداره محیط زیست بابل به خبرنگار ایرنا گفت: برای ریشه کنی کامل گیاه سنبل آبی در آببندان آغوزبن بابل تنها راه نجات بخش لایروبی فنی است که تمام ریشه آن از آبندان خارج شود.
این مسوول با بیان اینکه اگر تمام بدنه و ریشه های سنبل آبی از آبندان خارج نشود این گیاه دوباره رشد خواهد کرد، اظهار داشت: در چند سال گذشته این آببندان لایروبی شد اما بدلیل اینکه به صورت فنی و علمی نبود این گیاه دوباره رشد کرد.
رییس اداره محیط زیست بابل بیان داشت: سنبل آبی یکی از گیاهانی است که به سرعت رشد میکند و گسترش مییابد و بذر این گیاه تا ۳۰ سال ماندگاری دارد و در صورت شرایط مساعد دوباره رشد خواهد کرد.
وی بیان داشت : این گیاه معروف است به شیطان آبی و در معدوم سازی این گیاه باید به گونهای عمل شود تا توان تکثیر از آن گرفته شود.
حیدرپور این را هم گفت که این گیاه چون فلزات سنگین آب را جذب میکند و در بدنه و نقطه پیازی آن ذخیره میشود، هر حیوانی از آن استفاده کند برای او خطرآفرین خواهد بود.
حیدرپور بیان داشت: گیاه سنبل به خاطر سمی بودن هیچ حیوانی از آن استفاده نمیکند و ریشه آن هم در آب قرار دارد.
رئیس اداره محیط زیست بابل تصریح کرد: در سه سال اخیر در خصوص این آببندان هشدارهای لازم به آب منطقهای و جهاد کشاورزی اعلام شد و امیدواریم لایروبی فنی این آببندان در اولویت قرار گیرد.
شهرستان ۵۴۰ هزار نفری بابل با دارا بودن ۲۰۷ آببندان صدر نشین آببندان ها در سطح دیگر شهرهای مازندران می باشد.