پرداخت مطالبات گندم کاران
امسال ۱۰ میلیون و ۳۴۸ هزار تن خرید تضمینی گندم از سوی دولت انجام شد مجموع مبلغ آن حدود ۱۵۵ هزار میلیارد تومان می‌شود. از این مبلغ تقریباً ۳۰ همت باقی مانده بود که با واریز ۱۱ همت بدهی دولت به گندم کاران به کمتر از ۲۰ هزار میلیارد تومان رسید. بنا به گفته معاون وزیر جهاد کشاورزی، تاکنون ۹۸ درصد مطالبات کشاورزان استان کهگیلویه و بویراحمد، ۹۷ درصد مطالبات کشاورزان استان فارس و بیش از ۷۵ درصد مطالبات کشاورزان سایر استان‌ها پرداخت شده است. این عدد نسبت به سال قبل با ۳ میلیون و ۱۶۴ هزار تن افزایش از رشدی برابر ۴۴ درصد و نسبت به دو سال قبل نیز با ۵ میلیون و ۸۱۴ هزار تن رشدی معادل ۱۲۸ درصدی داشته است.
بار مالی یک محصول برای دولت
گندم نخستین محصول در هرم غذایی انسان است از این رو تأمین آن برای جامعه از اهمیت بسیاری برخوردار است. سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ یکی از پرتنش‌زاترین سال‌های این محصول بود. جهش قیمتی دلار و افزایش قیمت خدمات، گندم کاران را واداشت تا بهمن سال گذشته خواهان تجدیدنظر قیمت خرید تضمینی گندم شوند. این درخواست تا ماه‌ها پاسخ داده نشد زیرا در بودجه سالانه اعتبار خرید تضمینی محصولات از پیش مشخص‌شده بوده و هر گونه تغییری چالش‌هایی را در تأمین منابع مالی برای دولت به همراه خواهد داشت.
پس از ۴ ماه مذاکره با نمایندگان خانه ملت، معاون اول رئیس جمهوری و در نهایت دادخواهی به رهبری ۱۶ اردیبهشت، قیمت گندم تجدیدنظر شده و به هر کیلو ۱۵ هزار تومان رسید. به این ترتیب قیمت پایه گندم از ۱۱ هزار تومان در هر کیلو به ۱۳ هزار تومان رسیده و ۲ هزار تومان جایزه تحویل گندم نیز به آن اضافه شد. عدد ابلاغ شده از سوی سرپرست وقت وزارت جهاد کشاورزی رضایت گندم کاران را تأمین نکرد زیرا درخواست آنها عددی بالاتر از ۱۷ هزار تومان بود.
به طور قطع افزایش یکباره قیمت، پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت که سیاست گذاران دولتی را وا می‌دارد تا با احتیاط بیشتری تصمیم‌گیری کنند. تغییر نرخ خرید تضمینی گندم از ۱۳ به ۱۵ هزار تومان سبب شد تا همچنان مطالبات گندم کاران با تأخیر انجام شود به طوری که بر اساس قول‌های داده شده قرار است تا پایان مهر با گندم کاران تسویه شود. به گفته کارشناسان افزایش هر ۱,۰۰۰ تومان قیمت گندم ۸ هزار میلیارد تومان بار مالی برای دولت در راستای تأمین یارانه آرد به دنبال خواهد داشت.
در حال حاضر که قیمت گندم ۱۵ هزار تومان است آرد یارانه‌ای که در اختیار نانوایی‌های کشور قرار می‌گیرد آرد نوع اول، گندم آن ۶۶۵ تومان بوده که با توجه به سبوس‌گیری آن قیمت آرد به دست آمده از این نوع گندم بین ۸۱۰ تا ۸۲۰ تومان متغیر است. قیمت آرد با سبوس ۱۲ درصد هر کیلو ۸۱۰، با ۱۵ درصد ۸۱۵ و با ۱۸ درصد ۸۲۰ تومان است. قیمت گندم آرد نوع دوم هر کیلو ۹۰۰ تومان بوده که آرد به دست آمده از آن برای نانوایان بین ۱۲۴۰ تا ۱.۲۵۰ تومان است.
افزایش قیمتی که قرار نبود انجام شود
ماجرای هزار و یک شب گندم در هفته جاری داستان جدیدی را به دنبال داشت. در حالی که قیمت خرید تضمینی گندم، کلزا و … چهارشنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۲ برای سال زراعی جدید (۱۴۰۳-۱۴۰۲) تعیین شد؛ البته هنوز ابلاغ نشده است قیمت انواع کود شیمیایی ۳۰ درصد افزایش یافت. این عملکرد یک بام و دو هوای دولت دوباره کشاورزان را به سمت دادخواست برای تجدیدنظر قیمت گندم برده است. گندم کاران عنوان می‌کنند نرخ خرید تضمینی گندم با قیمت قبلی کود انجام شده در صورتی که با افزایش ۳۰ درصدی آن قیمت تمام شده بالا می‌رود.
گفتنی است پیش‌تر نمایندگان خانه ملت اعلام کرده بودند در بودجه ۱۴۰۲ قیمت کود افزایش نخواهد یافت.
همراهی واردکنندگان با شالی‌کاران داخلی
دپو شدن بخش اعظمی از برنج تولید داخل و ضرر شالی‌کاران داخلی سبب شد تا دولت برای خرید این کالای اساسی اقدام کند. ممنوعیت واردات و الزام واردکنندگان به خرید محصولات داخلی در راستای تنظیم بازار بوده و مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران گفت که حمایت از تولید داخلی ضمن عدم واردات برنج خارجی و اقدام به خرید برنج داخلی از کشاورزان ۳ استان شمالی کشور در حال انجام است. در چند ماه اخیر ثبت سفارش جدید برای واردات برنج خارجی انجام نشده و با تمام توان، پای حمایت از تولید محصولات داخلی ایستاده‌ایم و اجازه نمی‌دهیم کشاورزان دچار آسیب و خسارت شوند.
دوشنبه ۲۴ مهر طی نشستی که انجمن واردکنندگان برنج با سرپرست سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران داشتند مقرر شد تا با سرمایه گذاری ۱۰۰۰ میلیارد تومانی اعضای انجمن نسبت به خرید برنج داخلی اقدام کنند. سرپرست سازمان جهاد کشاورزی این استان با تاکید بر ضرورت همکاری دوجانبه و نقش آفرینی انجمن‌ها و تشکل‌های مرتبط از کشاورزان اظهار کرد، توقعی که از انجمن واردکنندگان برنج داریم به حرکت درآوردن بازار برنج استان و کشور است. کسی تجربه خوبی از قیمت دستوری ندارد، یک قیمت پایه تولید و یک هزینه تمام شده محصول وجود دارد که باید قیمت نهایی هزینه‌های کشاورز را تأمین کند. بدون شک برنج با کیفیت ایرانی ظرفیت حضور در بازارهای جهانی به ویژه کشورهای حوزه خلیج فارس را دارد و انجمن واردکنندگان که به دنبال حمایت از کشاورز و تولیدکننده ایرانی است، می‌تواند در حوزه صادرات برنج نیز تأثیرگذار و نقش آفرین باشد.
در ادامه این نشست رئیس انجمن واردکنندگان برنج ایران عنوان کرد، بخش قابل توجهی از اعضای انجمن واردکنندگان برنج از فعالان با سابقه در حوزه خرید برنج ایرانی هستند و هدف ما کمک به کشاورزان و حل مشکلات این حوزه است. در همین راستا با اعتباری در حدود ۱,۰۰۰ میلیارد تومان سرمایه در گردش به شکل مستمر و پیوسته خرید و عرضه سریع برنج ایرانی در دستور کار قرار می‌گیرد. تلاش می‌کنیم علاوه بر کنترل بازار و جلوگیری از افزایش قیمت برای مصرف کننده از انبارش، همچنین وارد آمدن آفت و آسیب به برنج با کیفیت کشور جلوگیری شود.
افزایش سود بازرگانی نهاده دامی
در نهایت اینکه طی بخشنامه‌ای، گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد سود بازرگانی کنجاله سویا از صفر به یک درصد تغییر کرده است.
