جمعی از شرکت‌های وارد کننده برنج در نامه‌ای خطاب به رئیس جمهور خواستار شفافیت در فرایند سهمیه‌بندی واردات برنج شدند؛ در این نامه که با امضای بیش از ٩٠ واردکننده تحت عنوان:”جمعی از واردکنندگان برنج” منتشر شده، آمده است:
حضرتعالی در قامت شخص اول اجرایی جمهوری اسلامی ایران بی‌تردید به مسأله اساسی امنیت غذایی کشور عزیزمان و نقش بی بدیل برنج به عنوان دومین کالای استراتژیک در تحقق این مهم واقف هستید. ما به عنوان جمع کثیری از واردکنندگان برنج که از دیرباز کسب‌وکار خود را در ایفای رسالت یادشده بنا نهاده‌ایم، خود را موظف دانستیم در نامه‌ای سرگشاده به جنابعالی، نکاتی را در باب مسائل و مخاطرات جدی مترتب برجریان پایدار تامین این کالای اساسی به استحضار برسانیم.
همزمان با سیستمی شدن ثبت سفارشات که با اهداف امیدوارکننده‌ای چون ایجاد شفافیت و رفع تبعیض و در عین حال استقبال واردکنندگان به اجرا گذاشته شد، متاسفانه وجود نارسایی‌هایی در این فرآیند که قابل اصلاح می‌باشد، کارکردی معکوس و مشکلات جدی را سبب شده است؛ به نحوی که در یک سال اخیر شاهد کاهش مستمر سهمیه وارداتی شرکت‌هایی بوده‌ایم که با سابقه طولانی و تخصصی در تأمین برنج فعال بوده‌اند. نتیجه آنکه به‌تدریج توان رقابت، رشد و انگیزه آن‌ها برای ادامه فعالیت از بین رفته و چه بسا بقای برخی در مخاطره قرار گرفته است. این واقعیت نااُمیدکننده در حالی رخ داده که معدود شرکت‌های خاص (دارای ذینفع واحد) در نبود یک سقف منطقی، سهمیه‌های مضاعف دریافت کرده و باترفندهای گوناگون، گویی به دنبال انحصار و قبضه بازار هستند. با وجود اهداف ارزشمند یادشده در استقرار این فرآیند، آیا وقت آن نرسیده است که با گذشت مدت یک سال و به منظور تحقق چشم انداز اولیه و حصول نتایجی مطلوب‌تر، نقاط ضعف آن مورد بازبینی و اصلاح قرار گیرد؟
خاطرنشان می‌شود تداوم وضع موجود نه‌تنها رقابت سالم و اصولی را در این بخش حیاتی اقتصاد از بین می‌برد، بلکه انگیزه شرکت‌های قدیمی را که بعضاً سال‌ها در امر تأمین‌برنج کشور به صورت تخصصی نقش‌آفرینی کرده‌اند، کمرنگ خواهد کرد. تبعات این موضوع می‌تواند ناترازی در بازار عرضه و تقاضا و درنهایت تهدید امنیت غذایی را درپی داشته باشد که قطعاً با برنامه‌ها و اهداف کلان سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور مغایرت دارد. لذا از جنابعالی استدعا داریم با دستور بازنگری جدی در این فرآیند به منظور برقراری عدالت حداکثری، اقدامات زیر به‌طور عاجل معمول شود:
۱. سقف مشخص و منطقی سهمیه ۱۰درصدی برای هر شرکت و مجموعاً ۱۵درصدی برای شرکت‌های دارای ذینفع واحد (مشابه سیاست مثبتی که در واردات نهاده‌های دام و طیور اعمال شد) در نظر گرفته شود تا عملاً با برقراری رقابت سالم، شائبه بروز هرگونه انحصار از بین برود.
۲. بازنگری‌کارشناسی در قاعده تخصیص سهمیه‌ها با رویکردی عادلانه و تخصصی از جمله حذف تأثیر رتبه اعتباری شرکت‌ها در کارت بازرگانی که درعمل به شرکت‌هایی که تجارت گسترده‌ای به‌جز برنج دارند، سهمیه قابل توجهی هدیه می‌دهد.
۳. حمایت ویژه از شرکت‌های باسابقه و تخصصی که بعضاً در تجارت تک محصولی خود، سال‌ها به تأمین پایدار و مطمئن برنج کمک و منابع ارزی این کشور را به کالای اساسی و ضروری تبدیل کرده‌اند، در اولویت قرار گیرد.
مهم است که یادآور شویم تسهیم عادلانه میزان واردات برنج علاوه بر پیشگیری از انحصار و رانت‌گرایی و کاهش حساسیت اجتماعی، موجب رقابت سازنده، تعدیل قیمت در کشورهای مبدأ، تعادل مطلوب در بازار داخل و کاهش ریسک تخلفات احتمالی شده و همچنین به‌واسطه تنوع‌بخشی در منابع تامین، مخاطرات ناشی از بحران‌های بین المللی و اختلال احتمالی در فعالیت برخی شرکت‌ها به حداقل می‌رسد.
به تبع تحقق موارد یادشده، پایداری جریان تامین مکفی و به‌هنگام کالا در بلندمدت و نهایتاً حفظ امنیت غذایی کشور و انتفاع مصرف‌کنندگان نیز تضمین خواهد شد.
اطمینان داریم با امعان نظر و حسن تدبیر جنابعالی، اصلاح این فرآیند و برقراری عدالت در این حوزه محقق خواهد شد و ما نیز متعهد می‌شویم همچون سنوات اخیر تمامی تلاش و ظرفیت خود را در راستای صیانت از جریان تامین کالا و ثبات بازار به‌کار ببندیم.
منبع: ایسنا
