اقتصاد ایران در دهه نود بخصوص در سال‌های ۹۲ تا ۱۴۰۰ دوران پُرتلاطمی را سپری کرد. اقتصاد کشور در این سال‌ها به جای حرکت روبه جلو، عقب گرد داشت به طوری که قدرت خرید مردم نسبت به سال ۹۰، یک سوم کاهش یافت و نابرابری‌ها در حال افزایش بود.
مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۹۹ در گزارشی اعلام کرده بود که درآمد سرانه کشور از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸ ۳۴ درصد کاهش داشت و در صورت تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی حداقل به ۶ سال زمان نیاز است تا به سطح درآمد سرانه سال به سال ۱۳۹۰ بازگردد.
براساس این گزارش، درواقع به‌رغم افزایش درآمد اسمی خانوارها، در دولت قبل قدرت خرید هر فرد ایرانی نسبت به سال ۱۳۹۰ حدود یک سوم کاهش یافته است و نرخ رشد تورم پس از ثبت رکودها بخصوص در سال‌های ۹۶ تا ۱۴۰۰، روند صودی داشت؛ بخصوص اینکه سهم خوراکی ها در سبد هزینه‌ای خانوارهای شش دهک جامعه بالا است.
کاهش ۸.۵ درصدی نرخ تورم نقطه‌ای در دولت سیزدهم
دولت سیزدهم از نیمه مرداد ماه سال گذشته کار خود را آغاز کرد و با اخذ تصمیمات درست، اقتصاد را به مسیر خودش بازگرداند و آرامش و ثبات در بازارها ایجاد شد؛ هر چند با توجه به چالش‌ها و مشکلات به جا مانده از دولت قبل، انتظار رفع مشکلات در کوتاه مدت و طی یک سال ممکن نیست اما دولت با تصمیمات خود زمینه را برای ایجاد ثبات قراهم کرد؛ این در حالی است که معیشت مردم خط قرمز دولت آیت الله رئیسی محسوب می‌شود.
براساس این گزارش نرخ تورم نقطه‌ای در اسفند ماه ۹۹ به ۴٨,٧ درصد رسیده بود که در مرداد ماه سال گذشته عدد ۴٣,٢ درصد را ثبت کرد، اما این شاخص با اقدامات دولت سیزدهم نسبت به مرداد ماه ۱۴۰۰ با کاهش ۸.۵ درصدی در اسفندماه گذشته به ٣۴,٧ درصد رسید.
نرخ تورم ماهانه اسفند ۹۹ نیز ١,٨ درصد بود که در مرداد ماه ۱۴۰۰ به ٣,٢ درصد رسید، اما در مدت ۷ ماه عملکرد دولت سیزدهم با ۱.۴ درصد کاهش عدد ١,٣ درصد را ثبت کرد.
نرخ تورم سالانه اسفند ماه ١٣٩٩ هم برای خانوارهای کشور با روند افزایشی ٣۶,۴ درصد را ثبت کرده بود که در مرداد ماه سال گذشته به ۴۵,٢ درصد رسید، اما با روند نزولی در دولت سیزدهم در اسفند ماه ۱۴۰۰ به ۴٠,٢ درصد رسید که کاهش ۵ درصدی را نشان می‌دهد.
قیمت اقلام خوراکی در اسنفد ماه ۹۹ و ۱۴۰۰
براساس گزارش مرکز آمار ایران، تغییرات متوسط قیمت اقلام خوراکی برای گروه‌های مختلف کالایی نشان می‌دهد که در اسفند ماه ۱۴۰۰ از ۵۳ قلم خوراکی منتخب در نقاط شهری، تعداد ۲۷ قلم، درصد تغییر سالانه بالاتر از نرخ تورم نقطه به نقطه شهری کشور (۳۴.۵) داشته‌اند، در اسفند ماه سال ۹۹ از ۵۳ قلم کالای منتخب، تعداد ۳۹ قلم، درصد تغییر سالانه بالاتر از نرخ تورم نقطه‌ای کل کشور (۴۸.۷ درصد) داشتند.
بنا بر این گزارش در اسفند ماه ۱۳۹۹ فقط ۱۵ قلم مواد خوراکی افزایش قیمت بالای ۱۰۰ درصد نسبت به اسفند ۱۳۹۸ داشتند، در حالی که در اسفند ۱۴۰۰ فقط ۳ کالا گرانی بالای ۱۰۰ درصد نسبت به اسفند ۱۳۹۹ را تجربه کردند.
همچنین در اسفند ۱۳۹۹ ، تعداد ۳۶ قلم مواد خوراکی رشد قیمت بالای ۵۰ درصد را ثبت کرده‌اند، در حالی که اسفند ۱۴۰۰ فقط ۱۷ قلم محصول خوراکی افزایش قیمت بالای ۵۰ درصد داشتند که تعداد کالاها با افزایش قیمت بالای ۵۰ درصد در اسفند ماه سال ۱۴۰۰ نسبت به اسفند ماه سال قبل از آن نصف شده است.
یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین کننده در میزان دسترسی اقتصادی به غذا، قیمت اقلام غذایی و هزینه‌ای اسـت کـه خانوارها باید برای تامین اقلام خوراکی مورد نیاز خود بپردازند.
