سفر استانی رئیس جمهور به استان مرکزی نزدیک است و از آنجاکه امیدهای بسیاری به این سفر بسته شده و بسیاری اقدامات به دستاوردهای این سفر موکول می شود، بد نیست که بدانیم فعالان عرصه کشاورزی استان مرکزی از این سفر و در واقع از رئیس جمهور چه می خواهند.
تجهیزات و بسترهای تحقیقاتی به روز نیست
غلامرضا گودرزی، رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی نیز بیان کرد: در بخش تحقیقات و آموزش و ترویج، تولید و نفوذ دانش بر عهده مرکز تحقیقات قرار دارد و به دلیل حجم گسترده کار در بخش های مختلف تحقیقات، افزایش بهره وری در نهاده های کشاورزی و تولید و معرفی بذر و ارائه به کشاورزان، نیازمند پشتیبانی مناسب است.
وی افزود: برای تولید، از دو جنبه نیروی انسانی و اعتبارات در مضیقه هستیم و اگر این روند ادامه داشته باشد مراکز تحقیقاتی دچار چالش می شوند.
گودرزی ادامه داد: همچنین حدود ۳۰ سال است که بازسازی و بهسازی تجهیزات و بسترهای تحقیقاتی انجام نشده و متناسب با علم روز نیست و این مسئله کار را دشوار کرده است. علیرغم دید مثبت مسئولان استانی و حمایت هایی که می کنند، بر اساس برخی قوانین برای برخی حمایت ها دست ها بسته است و قانون اجازه حمایت بخش تحقیقات را نمی دهد، که امیدواریم سفر ریاست جمهوری مبنای رسیدگی به این موارد و رفع مشکلات پیش روی بخش تحقیقات و آموزش کشاورزی باشد.
وی اضافه کرد: یکی از مهمترین نهاده های بخش کشاورزی بذر است که مراکز تحقیقات مسئولیت معرفی رقم بذر را بر عهده دارند و هرساله بیش از ۸ هزار تن بذر تولید و در اختیار کشاورزان قرار داده می شود که بهره وری و عملکرد بالاتری را رقم می زند، پس می طلبد که به این حوزه توجه ویژه شود.
آمادگی تعاونی ها برای توزیع کالاهای اساسی
حسین هاشمی، مدیر تعاون روستایی استان مرکزی با اشاره به مشکل نبود نقدینگی اظهار کرد: تقویت صندوق توسعه بخش کشاورزی یکی از خواسته ها و مطالبات این بخش از دولت است، در حال حاضر توان صندوق حمایت از بخش کشاورزی پایین است و از آنجاکه تعاونی ها عضو این صندوق هستند، انتظار می رود این صندوق به منظور پشتیبانی مالی از تشکل ها تقویت شود.
وی مطالبه دیگر را در خصوص کودشیمیایی عنوان کرد و گفت: در سال های گذشته تا ابتدای همین سال ۱۴۰۱، در حوزه کودشیمیایی تامینی از سوی خدمات حمایتی، سهم ۲۰ درصدی برای اتحادیه ها لحاظ می شد که در حال حاضر این سهمیه قطع شده که باید مجددا برقرار شود.
هاشمی اضافه کرد: نیاز به سرمایه گذاری در این حوزه نیز احساس می شود به این معنی که دولت سرمایه گذارانی را به این بخش در زمینه های مختلف تولید و نگهداری و بسته بندی و… معرفی کند تا با رفع مشکل نقدینگی و مشارکت با سرمایه گذاران، در این حوزه اقدامات خوبی رقم بخورد.
وی در خصوص کارمزد گندم ادامه داد: هرساله قسمتی از گندم استان توسط شرکت های تعاونی خریداری و توزیع می شود که امسال کارمزد در این حوزه را کاهش داده اند و اگر این کارمزد اصلاح و رقم بالاتری پرداخت شود، شرکت ها گندم را بهتر جمع آوری و توزیع می کنند.
مدیر تعاون روستایی استان مرکزی، با اشاره به اعلام آمادگی شرکت های تعاونی برای توزیع کالای اساسی تصریح کرد: اگر دولت بخواهد اقدام به توزیع کالابرگ الکترونیکی کند، شرکت های تعاونی آماده هستند که در فروشگاه های خود این نسبت به توزیع کالاها در این عرصه اقدام کنند، لذا اگر دولت این مهم را به شرکت ها واگذار کند ضمن توزیع بهتر کالا، درآمدی برای این شرکت ها حاصل خواهد شد.
هاشمی ادامه داد: شرکت های تعاونی تولید در سال های گذشته یک ردیف اعتباری ملی داشتند که این ردیف اعتباری در حال حاضر ضعیف است و می طلبد که این ردیف اعتباری نیز جهت تامین و تقویت زیرساخت ها، تقویت شود.
پشتیبانی امور دام خرید تضمینی مرغ داشته باشد
علی اکبر حیدری مدیرعامل اتحادیه مرغداران استان مرکزی در این خصوص گفت: بعد از آزادسازی قیمت نهاده، قیمت مرغ زنده به حدود ۳۸ هزار تومان رسید این در حالی است که قیمت مرغ زنده ۴۹ هزارتومان اعلام شد که البته این رقم سودی ندارد، در این فصل، تلفات زیادی اتفاق می افتد و با وجود همه مشقت‌ها، ۱۱ هزار تومان اختلاف قیمت بین تولید و فروش وجود دارد.
وی ادامه داد: پشتیبانی امور دام باید مرغ را به قیمت ۴۹ هزار تومان خریداری کند تا قیمت ها کاهش نداشته باشند نه اینکه برای پایین نگه داشتن قیمت، مرغ منجمد را در بازار توزیع کند. در حال حاضر تمام مرغداران در ضرر هستند و هیچ سودی عاید آنها نمی شود.
حیدری ادامه داد: دولت وعده داده بود که نهاده دولتی آنهایی که تا روز آزادسازی، جوجه ریزی داشتند، تخصیص یابد، اما متاسفانه سهمیه ۱۴ تا ۲۱ اردیبهشت ماه دریافت نشده است. مرغداران در سامانه بازارگاه هزینه را واریز کردند، اما با گذشت حدود ۲ ماه هنوز نهاده مورد نظر دریافت نشده و در نهایت، محصول مرغداران با نهاده آزاد به بازار عرضه شد.
وی تصریح کرد: قبل از آزادسازی، حداقل می بایست زیرساخت ها آماده می شد. گفته شده بابت هر قطعه جوجه به مرغداران ۷۱ هزارتومان وام کم بهره تعلق می گیرد ولی اکنون این رقم به نصف رسید و برای همین تخصیص نصفه نیز بانک کشاورزی مشکلات زیادی برای مرغدار ایجاد کرده و تنها ۱۰ درصد از مرغداران توانسته اند این تسهیلات را دریافت کنند و باقی درگیر مشکلات هستند. در حال حاضر جوجه ریزی در استان به نصف رسیده به طوری که در نیمه اول تیرماه سال گذشته یک میلیون و ۸۰۰ هزار قطعه جوجه ریزی انجام شد اما امسال تا آخر تیرماه هم به این رقم نمی رسیم، در خرداد و اردیبهشت نیز وضع همین بوده است.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران استان مرکزی ادامه داد: سرمایه در گردشی که مرغدار بتواند با استفاده از آن جوجه ریزی داشته باشد وجود ندارد. در گذشته با ۵۰۰ میلیون تومان جوجه ریزی می کردیم اما الان باید ۳ برابر این رقم سرمایه گذاری کنیم. هیچ اتفاق مثبتی برای مرغدار رخ نداده و همه مرغداران از وضعیت فعلی ناراضی هستند و این در حالی است که طیور در کشور بعد از نفت بالاترین سرمایه در گردش را دارد.
انباشت شدید دام در استان مرکزی/باب صادرات باز شود
علی اکبر وحیدی فر، مدیرعامل تعاونی گاوداران گوشتی اراک و حومه نیز در خصوص مشکلات و مطالبات حوزه دامپروری با اشاره به اینکه دامپروری یکی از زمینه‌های اشتغالزایی در کشور محسوب می شود گفت: استان مرکزی رتبه سوم تولید گوشت قرمز در کشور را دارد ولی با حذف ارز ترجیحی و خشکسالی دو سال گذشته، صنعت دامداری ما اعم از سبک و سنگین با مشکلات زیادی مواجه شده است.
وی افزود: هم اکنون با انباشت شدید دام در استان مرکزی مواجه هستیم، بر این اساس پشتیبانی امور دام باید جهت خرید به این حوزه ورود کند، از طرفی باید باب صادرات باز شود، با توجه به اینکه در فصل گرما بیماری دام تشدید می شود لذا نگهداری دام در این شرایط مقرون به صرفه نیست.
وحیدی فر اضافه کرد: نگهداری دام به ویژه سنگین غیرممکن شده و امروز نگهداری هر دام قریب به ۷۰ هزارتومان برای مالک ضرر به همراه دارد که یک دامداری ۱۰۰ راسی ماسی ماهانه ۲۱۰ میلیون متحمل ضرر می شود.
وی با تاکید بر اینکه تولید نیازمند حمایت جدی از سوی دولت است، گفت: در حال حاضر سطح آب های زیرزمینی کاهش داشته و با تحریم نیز درگیر هستیم، از طرفی جنگ اوکراین و روسیه بر قیمت ها تاثیر داشته و قیمت جهانی نهاده ها افزایش داشته از طرفی قیمت دارو و درمان و قوانین دست و پاگیر اداری نیز به مشکلات اضافه شده است.
وی افزود: تقاضای ما این است که با ورود رئیس جمهور به استان، دستور خرید مازاد دام خطاب به پشتیبانی امور دام صادر و صادرات دام نیز آزاد و تسهیلات امهال شود، امروز تولید نیازمند حمایت جدی از سوی دولت است. واردات گوشت منجمد باید متوقف شود تا دامدار بیش از این متحمل ضرر نشود.
شهرک گلخانه ای تجمیع شود
احمدی؛ یک گلخانه دار فعال در استان مرکزی نیز از دولت خواست تا شهرک‌های گلخانه‌ای را تجمیع کند و گفت: جمع آوری محصول و تاسیس پایانه‌ها و عملیات سورت و بسته بندی باید متمرکز و تجمیع شود. سازمان جهاد کشاورزی اولین حامی برای سرمایه گذاری در حوزه کاشت محصولات گلخانه‌ای است، اما علیرغم مزایای کاشت محصولات گلخانه‌ای در استان مرکزی، هنوز متقاضیان بسیاری در انتظار تامین تسهیلات برای اجرای این طرح‌ها هستند.
وی افزود: رفع موانع تولید، مشارکت بخش خصوصی و جذب سرمایه گذار از جمله عوامل مهم به منظور توسعه گلخانه ها است.
بیمه زنبورداران روی کاغذ ماند
تقوایی مدیر تعاونی زنبورداران استان مرکزی، نیز در این رابطه اضافه کرد: یکی از مهمترین مطالبات زنبورداران، بیمه زنبورداری است که با پیگیری های اتحادیه سراسری ایران زمین در پایتخت، ردیف و بودجه آن در سال ۹۹ در مجلس به تصویب رسید، اما متاسفانه روی کاغذ ماند و از سوی دولت عملیاتی نشد.
وی ادامه داد: پیگیری های لازم در این خصوص انجام شده، اما عملی شدن آن نیازمند همکاری و حمایت همه جانبه است. مسئله بیمه، زنبورداران و خانواده آنها را به چالش کشیده و از آنجاکه این شغل مشقت های زیادی دارد، می طلبد که این بیمه به انجام برسد.
تقوایی اضافه کرد: حدودا ۱۳۲ هزار کلنی زنبور عسل در ۱۲ شهرستان استان مرکزی مشغول بهره برداری هستند که حدودا در قالب دو هزار مجموعه فعالیت دارند.
گرانی کالاهای اساسی بیش از هر زمان دیگری سبد خرید خانوارها را محدود کرده است، شاید در یکی دو سال اخیر گرانی و تورم باعث شده بود که برخی از مردم خرید کالاهای غیرضروری را کنار بگذارند و تنها به تهیه نیازهای ضروری خود بپردازند، اما در حال حاضر شرایط به گونه‌ای رقم حورده که بسیاری از خانوارها در خرید کالاهای ضروری و مصرفی روزانه خود از جمله مرغ و گوشت نیز دچار مشکل شده اند و همین امر بازار تولیدکنندگان این محصولات را نیز تحت الشعاع قرار داده و کساد کرده است.
حوزه زراعت نیز از مجموعه‌های وابسته به حوزه کشاورزی است و نیاز کشور به محصولات استراتژیکی نظیر گندم، جو، کلزا، حبوبات، صیفی جات و … از طریق فعالیت حوزه زراعت تامین می‌شود که این بخش نیز که نقش بسزایی در تامین امنیت غذایی مردم دارد، علیرغم اهمیت فراوان با مشکلات و موانعی مواجه است، پس این حوزه و رفع مشکلاتش نیز باید مورد توجه ویژه دولت قرار گیرد.
آبزی پروری نیز بستری از فعالیت اقتصادی در عرصه کشاورزی است که اگر این فرصت به خوبی پرورده شود می تواند در توسعه درآمد و اشتغالزایی استان مرکزی نقش آفرین و اثربخش باشد.
به گفته فعالان حوزه آبزی پروری استان مرکزی، کمبود آب، افزایش قیمت خوراک و تجهیزات مورد نیاز صنعت آبزی پروری، شفاف نبودن قیمت تخم ماهی، جولان واسطه ها و نبود پایانه صادراتی از مهمترین مشکلات تولیدکنندگان این حوزه است.
بخش کشاورزی ظرفیت رفع بسیاری از مشکلات اقتصادی و حتی سیاسی کشور را دارد و در همین راستا دولت باید سیاست‌گذاری کلان خود را در راستای هم افزایی بهبود ضریب امنیت غذایی در این بخش تدوین کند و با در نظر گرفتن مشکلات در بخش کشاورزی و تاثیر و اهمیت آن در گره کشایی مشکلات کشور، به این بخش نگاه جدی داشته باشد.
استان مرکزی در بخش کشاورزی ظرفیت های خوبی دارد و جزو ۱۰ استان اول کشور محسوب می‌شود. این استان در تولید گوشت قرمز و شیر به ترتیب رتبه سوم و دوازدهم، انگور رتبه نهم، گوشت مرغ رتبه دهم، گل و گیاه زینتی، رتبه دوم، پسته رتبه ششم و انار رتبه دوم کشور را در اختیار دارد، همچنین استان مرکزی در تولید ماهیان زینتی رتبه پنجم و در صادرات این محصوا رتبه اول را دارد و در بخش تولید ماهیان خاویاری نیز در جایگاه ششم است.
این رتبه ها در سایه توجه و تدبر حفظ شدنی و ارتقا یافتنی است و انتظار می رود که با نگاه ویژه دولت سیزدهم به این بخش بتوان ظرفیت های استان مرکزی در این عرصه را حفظ کرده و توسعه داد تا سهم استان مرکزی در زنجیره امنیت غذایی نه تنها کم نشود بلکه توسعه نیز پیدا کند.
