فواید مصرف شکلات

فواید مصرف شکلات

شکلات را شاید بتوان به عنوان خوشمزه ترین و پرفایده ترین تنقلات برای همه سنین معرفی کرد. انواع شکلات از دانه کاکائو تهیه می شود که شایسته است معرفی کوتاهی بر این دانه گیاهی پر طرفدار داشته باشیم.

کاکائو درختی است از تیره پنیرکیان که ارتفاعش بین ۴ تا ۱۰ متراست.میوه‌های این گیاه را پس از چیدن انبار می‌کنند تا بپوسد و پس از آن دانه‌ها را جمع‌آوری می‌کنند که از آن پودر کاکائو تهیه می‌شود.دانه این گیاه تقویت کننده قلب است و به علاوه محتوی مقدار زیادی چربی است. از چربی کاکائو به عنوان کره کاکائو یاد می شود. کره کاکائو به عنوان یکی از بهترین و سالم‌ترین روغن‌های شناخته شده در جهان می باشد. از پودر کاکائو انواع شکلات قهوه ای تولید می شود.

شکلات؛ این خوشمزه که از پیر تا جوان و کوچک تا بزرگ همه آن را دوست دارند و در میان وعده های روزانه شان از آن استفاده می کنند اگر بصورت شکلات تلخ باشد، فواید بسیاری برای بدن دارد:

• تامین کننده ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز بدن

شکلات سرشار از مواد معدنی همچون منیزیم، فسفر، پتاسیم، آهن، روی یا حتی ویتامین ها، به ویژه ویتامین های گروه ب است. شکلات رژیم غذایی را متعادل می کند که البته باید آن را به خوبی انتخاب کرد. بنابراین شکلات تلخ را انتخاب کنید و از انتخاب بیسکویت های شکلاتی یا دسرهای شکلاتی شیرین که ارزش غذایی چندانی ندارند، اجتناب کنید.

• حفاظت از بدن در برابر بیماری های ناشی از رادیکال های آزاد

یکی از مزایای عالی شکلات تلخ، توانایی مبارزه با رادیکال های آزاد است. رادیکال های آزاد ترکیبات نامتعادل ایجاد شده توسط فرآیندهای سلولی در بدن، به خصوص فرایندهایی که به مبارزه با سموم محیطی می پردازند، می باشند. آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که می توانند رادیکال های آزاد را خنثی کرده و بدن را از آسیب محافظت کنند.

آنتی اکسیدان ها شامل ویتامین ها، مواد معدنی و مواد شیمیایی گیاهی می باشند. یکی از مهمترین ویژگی های شکلات تلخ، میزان آنتی اکسیدانی زیاد در آن است و به همین دلیل در لیستی از ۱۰ غذای غنی از آنتی اکسیدان قرار دارد.

دو گروه از آنتی اکسیدان های شایع شکلات تلخ فلاونوئیدها و پلی فنل ها هستند. در واقع کاکائو موجود در این شکلات دارای بالاترین مقدار پلی فنول ها و فلاونوئیدها است که حتی بیشتر از شراب و چای می باشد. هر چه درصد کاکائو در شکلات بیشتر باشد خواص آن نیز بیشتر است.

• ضد آفتاب طبیعی.

شکلات تیره شامل فلاونول ، است که برای محافظت از پوست در برابر آفتاب سوختگی و نشانه های دیگری از آسیب های اشعه ماوراء بنفش کمک می کند.

• بهترین ضد افسردگی طبیعی

شکلات برای تقویت روحیه بسیار عالی است. زیرا اولا دارای منیزیم است که این ماده معدنی به علت اثرات آرامش بخش و کمک به ارسال تکانه های عصبی از طریق مغز شناخته شده است ؛ از طرف دیگر سرشار از تئوبرومین، محرک شناخته شده و همچنین تیرامین و فنیل اتیل آمین، دو ماده مشابه آمفتامین است که با افزایش اثرات ناقل های عصبی در مغز عمل می کنند. شکلات یک ضد افسردگی طبیعی است که برخی اثرات آن حتی مشابه حشیش است.

• پیشگیری از بیماری های قلبی

فلاونوئیدهای موجود در کاکائو و شکلات نقشی مهم در پیشگیری از بیماری های قلبی-عروقی ایفا می کنند. این آنتی اکسیدان ها در واقع میزان کلسترول بد (ال.دی.ال) را در خون کاهش می دهند و خاصیت کششی رگ های خونی را در بدن حفظ می کنند.

• پیشگیری از فشار خون و دیابت نوع دو

شکلات ماده غذایی سالمی است که از فشار خون بالا جلوگیری می کند. به یمن فلاونوئید موجود در شکلات تلخ ، شکلات فشار خون را به طور قابل توجهی پایین می آورد و به حفظ آن در سطح ثابت کمک می کند. به علاوه شکلات تلخ از بروز دیابت نوع دو نیز جلوگیری می کند.

• نقش آنتی اکسیدانی

شکلات تلخ یکی از ده ماده غذایی جوانی است. کاکائو در واقع یکی از مواد غذایی سرشار از فلاونوئید و به ویژه آنتی اکسیدان کاتچین است. این آنتی اکسیدان به داشتن بدنی جوان تر و پویاتر کمک می کند. البته باید توجه کرد که فلاونوئید موجود در شکلات شیرین یا شکلات سفیدکه مقدار کاکائوی آن کم است، بسیار کم یا حتی نزدیک به صفر است.

دریک مطالعه که توسط شرکت Hershey انجام و نتایج آن در مجله Chemistry Central Journal منتشر شد، محتوای کل فلاونول و پلی فنول و همچنین محتوای فعالیت آنتی اکسیدانی شکلات تلخ و پودر کاکائو با میوه هایی مانند بلوبری، زغال اخته و انار مقایسه شد. شکلات های تلخ، پودر کاکائو و نوشیدنی های کاکائو در این مطالعه شامل کاکائو طبیعی بودند.

محققان دریافتند که مقدار فلاونول پودر کاکائو (۳۰/۱ میلی گرم بر گرم) به طور معنی داری بیشتر از سایر میوه ها بود. همچنین نتایج نشان داد که ظرفیت آنتی اکسیدانی شکلات تلخ بالاتر از تمام آب میوه های فوق العاده آنتی اکسیدانی به جز انار است. مقدار کل پلی فنول در هر وعده، در شکلات تلخ بیشتر از هر ماده دیگری به جزء آب انار می باشد

• بسیار انرژی زا

شکلات سرشار از چربی و کربوهیدرات ها است و به طور متوسط هر 100 گرم شکلات، 500 کالری انرژی دارد . با این حال نباید از رژیم غذایی حذف شود. زیرا شکلات تلخ حاوی مواد مغذی زیادی است که برای بدن مفید است. خوردن مقداری شکلات در روز به جای سایر مواد غذایی پرکالری و بدون ارزش غذایی توصیه می شود. بعلاوه شکلات تلخ به دلیلی داشتن کافئین باعث افزایش متابولیسم بدن نیز می شود.

• تقویت حافظه و پیشگیری از الزایمر

یک مطالعه پنج ساله در دانشگاه استرالیای جنوبی نشان می دهد که، شکلات باعث بهبود عملکرد شناختی مغز می شود. این مطالعه نشان می دهد، مصرف یک بار شکلات در هفته به افزایش حافظه و توانایی حل مساله کمک می کند.در ادامه این مطالعه آمده است، افرادی که در هفته حداقل یک بار شکلات مصرف می کنند، توانایی تفکر قوی تری دارند.

یک مطالعه که در سال ۲۰۰۹ در مجله Nutrition منتشر شده نشان داد، توانایی شکلات تلخ برای بهبود توانایی شناختی، مخصوصا در سالمندان به دلیل وجود فلاونوئید در آن ها است. این مطالعه مقطعی بیش از ۲۰۰۰ شرکت کننده در سنین۷۰ تا ۷۴ ساله را سنجید و رابطه بین مصرف شکلات، شراب و چای (همه غنی از فلاونوئیدها هستند) و عملکرد شناختی را مورد بررسی قرار داد. این مطالعه نتیجه می گیرد که “مصرف غذاهای غنی از فلاونوئیدها، از جمله شکلات، شراب و چای، با عملکرد بهتر در چندین توانایی شناختی مرتبط است و این وابستگی ها به دوز مصرف بستگی دارند.”

• جلوگیری از چسبندگی پلاکت خون با شکلات

بر اساس گزارش موسسه تحقیقات سرطان امریکا، با توجه به این که شکلات منبعی غنی از فلاوونوئیدها به شمار می رود، محققان بررسی هایی انجام داده اند تا ببینند آیا این مواد نقشی هم در پیشگیری از سرطان دارند یا نه. نتایج، به رغم محدود بودن شواهد در این زمینه، خواص محافظتی کاکائو را در پیشگیری از ابتلا به سرطان تایید کرده است.

• مفید برای جلوگیری از سکته قلبی

تحقیقاتی در اروپا انجام شد و نشان داد خانم‌هایی که روزانه 45 گرم شکلات تلخ مصرف می‌کردند 20 درصد کمتر از سایر خانم‌ها در معرض سکته‌های قلبی قرار گرفته‌اند.

شکلات تلخ شادی و نشاط بخش است و عامل کاهش استرس. کاکائو خاصیت رقیق‌سازی خون را دارد و مانند آسپرین عمل کرده و جریان خون را بهبود می‌بخشد. تحقیقات مختلف نشان داده که بهبود یافتن جریان خون در دید چشم نیز تاثیرگذار است.

• مقدار مناسبی از شکلات تلخ به سلامت دندان کمک میکند

شکلات حاوی بیش از ۳۰۰ ترکیب شیمیایی مختلف است که تأثیرات مختلفی بر روی سلامت دندان دارند. مسئول تشکیل پلاک دندان در واقع یک باکتری است که ساکارز را به اسیدهایی تبدیل می کند که مینای دندان را از بین می برند. دانه های کاکائو دارای یک عامل ضدباکتری هستند که جلوی این فرآیند را گرفته و از مینای دندان محافظت می کند. همچنین برخی متخصصان ادعا می کنند شکلات تلخ دندان را سفید می کند و میکروب هایی که بوی دهان را بد می کنند را از بین می برد. لطفا به بهانه سفیدی دندان در مصرف شکلات زیاده روی نکنید!

• خواص سلامتی و شادی بخش

کاکائو به عنوان خوراکی انرژی‌بخش، شادی‌آفرین و تقویت‌کننده قلب شناخته می‌شود. در بعضی از مطالعات ثابت شده است کاکائو باعث کاهش فشار خون و تنظیم کلسترول بد در خون می‌شود. در بعضی از نقاط دنیا از کاکائو برای درمان طاسی، سوختگی، سرفه، خشکی لب‌ها و چشم استفاده می‌کنند. کاکائو انرژی‌بخش بوده و باعث از بین رفتن بی‌حالی، سختی‌های زایمان ، حاملگی و روماتیسم می‌شود.

موارد احتیاط در مصرف شکلات تلخ:

• در افراد مبتلا به آلرژی‌های غذائی، شکلات‌های تلخ به‌دلیل داشتن میزان زیاد ماده خشک ممکن است آلرژی آنها را تشدید کند.
• همچنین این شکلات‌ها در افرادی‌که مبتلا به عارضه کهیر هستند، ممکن است موجب تشدید بیماری شود.
• برای افراد مضطرب نیز توصیه می‌شود مصرف این شکلات‌ها محدود شود، زیرا شکلات‌ها به‌دلیل داشتن کافئین زیاد، باعث افزایش اضطراب می‌شوند.
• با توجه به این‌که شکلات یکی از موادی است که نسبت آرژینین به لیزین در آن زیاد است، به افرادی‌که زمینه تبخال زدن دارند توصیه می‌شود کمتر شکلات مصرف کنند و با توجه به این‌که درصد ماده خشک شکلات تلخ زیاد است در افراد مبتلا به این عارضه، محدودیت مصرف این نوع شکلات باید بیشتر رعایت شود.
• بررسی‌های بلندمدت نشان می‌دهند که مصرف این نوع شکلات به‌ دلیل داشتن کافئین زیاد در زنان مبتلا به بیماری فیبروکیستیک پستان باعث تشدید عوارض بیماری می‌شود.
• کافئین اسید معده را افزایش می‌دهد، مصرف موادغذائی حاوی کافئین زیاد، مانند شکلات تلخ، ممکن است باعث وخامت زخم‌معده در افراد مبتلا به این بیماری شود. همچنین بیماران مبتلا به رفلاکس معدی مری باید مصرف موادغذائی حاوی کافئین زیاد را محدود کنند.
• کافئین ماده‌ای محرک است و تأثیرات آن تا ۲۰ ساعت در بدن باقی می‌ماند. از این‌رو، افراد مبتلا به بی‌خوابی باید از مصرف این‌گونه شکلات‌ها خودداری کنند.
• افرادی‌ که کلیه سنگ‌ساز دارند و همچنین افراد مبتلا به سیروز کبدی مصرف این نوع شکلات‌ها به ترتیب به‌دلیل داشتن اگزالات و مس زیاد توصیه نمی‌شود.
• مصرف این ماده غذایی برای افراد بیش‌فعال ممنوع است.

انواع شکلات تلخ:

بسته به مقدار کاکائویی که به سایر ترکیبات شکلات اضافه میشود، انواع شکلات از طعم شیرین که شکر بیشتری دارد تا انواع تلخ که شکر بسیار کمتر و کاکائوی خالص بیشتری دارد تقسیم بندی می شود. شکلات های تلخ که حاوی شکر کمتر، کاکائوی بیشتر و روغن کمتری هستند از لحاظ ترکیبات سلامتی بخش و مفید بسیار غنی می باشند. شکلات های تلخ کالری پایین تری دارند و حتی برای کسانی که قصد لاغری دارند نیز مفید هستند.

ارزش غذایی تقریبی در۱۰۰ گرم شکلات تلخ حداقل75٪

منابع:

1. ?Is Chocolate the Next Super Food
2. Dark chocolate effect on platelet activity, C-reactive protein and lipid profile
3. Heart Healthy Benefits of Chocolate
4. Acute effect of oral flavonoid-rich dark chocolate intake on coronary circulation, as compared with non-flavonoid white chocolate, by transthoracic Doppler echocardiography in healthy adults
5. The Sweet History of Chocolate
6. Habitual chocolate consumption and risk of cardiovascular disease among healthy men and women
7. Intake of Flavonoid-Rich Wine, Tea, and Chocolate by Elderly Men and Women Is Associated with Better Cognitive Test Performance
8. High-cocoa polyphenol-rich chocolate improves blood pressure in patients with diabetes and hypertension
9. Effects of Milk vs Dark Chocolate Consumption on Visual Acuity and Contrast Sensitivity Within 2 Hours
10. Cacao seeds are a “Super Fruit”: A comparative analysis of various fruit powders and products

نویسنده و جمع آوری کننده : دکتر سینا هاشمی

مقالات علمی