از ابتدای سال گذشته ماجرای کمبود و گرانی شکر به بهانه های مختلف آغاز شد. بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت شکر از ابتدای امسال ۳ بار افزایش داشته که این موضوع قیمت بسیاری از کالاها همچون شیرینی و شکلات، آبمیوه، بیسکویت و … را تحت تاثیر قرار داده است، در حالیکه مسئولان و دست اندرکاران بخش کشاورزی تنها افزایش هزینه های تولید را علت اصلی این گرانی مطرح می‌کنند.
آمارها نشان می دهد که سالیانه ۲ میلیون و ۱۰۰ تا ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن شکر در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد که با احتساب تولید داخل رقمی حدود ۸۰۰ هزار تن تا یک میلیون تن از طریق واردات باید تامین شود که قیمت جهانی شکر بر گرانی این محصول بی تاثیر نیست.
این در حالی است که در سال ۹۶ با تولید ۲ میلیون تن شکر به خوداتکایی نسبی رسیده بودیم که متاسفانه اتخاذ برخی سیاست های نادرست موجب شد از این دستاورد مهم فاصله بگیریم که در شرایط فعلی تحریم و مشکلات تامین ارز، با اتخاذ سیاست های حمایتی از تولید و اعلام قیمت منطقی خرید تضمینی چغندر در شورای قیمت گذاری انتظار می رود که بار دیگر به این دستاورد مهم برسیم.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا درباره وضعیت بازار شکر و راهکار رسیدن به خودکفایی این محصول استراتژیک با خبر شویم:
واردات شکر علت اصلی تعطیلی کارخانه های قند و شکر
محمد شفیع ملک زاده رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی درباره آخرین وضعیت تولید شکر اظهار کرد: بنابر برآوردهای صورت گرفته امسال یک میلیون و ۳۰۰ تا یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن شکر در داخل تولید می شود که با سرانه مصرف ۲ میلیون و ۱۰۰ تا ۲ میلیون و ۱۵۰ هزار تن شکر، ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تن کسری نیاز کشور باید از طریق واردات تامین شود.
وی افزود: امسال در شورای قیمت گذاری با اصلاح قیمت چغندر و استقبال کشاورزان، ۱۰ تا ۲۰ درصد سطح زیر کشت افزایش یافت، در حالیکه انتظار رشد ۴۰ تا ۴۵ درصدی قیمت بود که بواسطه خشکسالی، محدودیت افزایش سطح زیر کشت رخ داد که امیدواریم در کشت چغندر پاییزه جبران شود.
ملک زاده ادامه داد: با اعلام قیمت منطقی متناسب با هزینه های تولید و اتخاذ سیاست های حمایتی از کشاورزان، خودکفایی شکر دست یافتنی است چرا که ظرفیت لازم برای تولید شکر در داخل وجود دارد.
رئیس نظام صنفی کشاورزی با اشاره به اینکه واردات شکر به قیمت تعطیلی کارخانجات قند و شکر تمام می شود، بیان کرد: با توجه به ظرفیت تولید شکر در داخل، با اعمال حمایت های بیشتر امکان تولید بیش از نیاز کشور در داخل وجود دارد که این موضوع به نفع کشور است.
به گفته وی، با افزایش تولید شکر در داخل تا رسیدن به خودکفایی، نیاز به واردات به حداقل می رسد که این امر در بحث اشتغال و رونق صنایع فرآوری تاثیر بسزایی دارد.
این مقام مسئول با بیان اینکه واردات شکر ارز سنگینی را از کشور خارج می کند، گفت: اگر عزم جدی در بخش خصوصی و دولتی و خصوصی وجود داشته باشد، خودکفایی محقق می شود.
وی با اشاره به دلایل گرانی شکر در بازار گفت: با توجه به افزایش هزینه های تولید، قیمت تمام شده بالاست، هر چند مسئولان قیمت محصول را کمتر از نرخ تمام شده تولید اعلام می کنند.
ملک زاده افزایش هزینه های تولید را از علل تاثیر گذار در قیمت نهایی محصول اعلام کرد و گفت: با کاهش هزینه های تولید و قیمت تمام شده، نرخ محصول به حداقل می رسد.
این مقام مسئول با بیان اینکه قیمت هر کیلو شکر وارداتی ۱۴ هزار تا ۱۶ هزار تومان تمام می شود، گفت: هم اکنون قیمت هر کیلو شکر داخل با حداقل هزینه ها بالای ۱۲ هزار تومان است و این طور نیست که بگوییم قیمت خود به خود افزایش می یابد، بلکه نرخ تمام شده بر مبنای هزینه تمام شده تولید است.
رئیس نظام‌صنفی کشاورزی با تاکید بر اعمال نظارت و کنترل در سطح بازار بیان کرد: قیمت تمام شده شکر در داخل و خارج درصدی است که باید آن را بپذیریم، اما قیمت خرید در مبدا تا عرضه نهایی به مصرف کننده بسیار حائز اهمیت است که بدین منظور باید نظارت و کنترل دقیقی در سطح بازار توسط تعزیرات و سایر دستگاه های ناظر صورت بگیرد تا فاصله قیمت عمده فروشی تا خرده فروشی حداقل به ۱۰ تا ۱۵ درصد برسد.
این مقام مسئول ادامه داد: با توجه به افزایش قیمت تمام شده محصول، مدیریت و نظارت در توزیع باید بدرستی صورت گیرد که متاسفانه در تمامی اقلام به سبب مشکلات مدیریت بر نظارت توزیع، شاهد فاصله چشمگیر قیمت از عمده فروشی تا خرده فروشی هستیم.
کمبود و گرانی شکر در فروشگاه ها به مشکلات سیستم توزیع باز می گردد
غلامحسین بهمنی دبیر انجمن تصفیه کنندگان شکر با اشاره به اینکه کارخانه های شکر در آرامش به سر می برند، اظهار کرد: علی رغم آنکه قیمت تمام شده واردات شکر خام بالاست، اما با این اوصاف قیمت شکر در کارخانه ها تغییری پیدا نکرده است.
وی از افزایش ۱۰۰ تا ۱۵۰ تومانی قیمت هر کیلو شکر خبر داد و گفت: بنابر بررسی های صورت گرفته عرضه شکر در فروشگاه های زنجیره ای کاهش و قیمت در مغازه ها افزایش پیدا کرده است که عمده این مشکلات به سیستم توزیع بازمی گردد.
بهمنی قیمت هر کیلو شکر درب کارخانه ها را ۱۱ هزار و ۷۰۰ تا ۱۲ هزار و ۸۰۰ تومان اعلام کرد و افزود: با احتساب هزینه های حمل و سود خرده فروشی حداکثر قیمت هر کیلو شکر باید به ۱۵ تا ۱۶ هزار تومان برسد که متاسفانه هم اکنون در بازار با نرخ ۱۷ هزار تا ۲۰ هزار تومان عرضه می شود.
دبیر انجمن تصفیه کنندگان شکر با بیان اینکه قیمت شکر در کارخانه تغییری نکرده است، گفت: مشکلات سیستم توزیع منجر به آشفتگی قیمت در بازار شده است.
وی قیمت هر کیلو شکر خام در بنادر را ۱۰ هزار و ۵۰۰ تا ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و افزود: با احتساب هزینه های تصفیه قیمت هر کیلو شکر ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان تمام می شود که افزایش عرضه از سوی بازرگانی دولتی در تعدیل نرخ تاثیر بسزایی دارد.
این مقام مسئول درباره آینده بازار شکر بیان کرد: با توجه به پیک مصرف شکر در مرداد برآورد می شود که قیمت محصول سیر صعودی داشته باشد و همواره قیمت تا اواسط شهریور که چغندر داخل بدست آید، بالاست.
وی با بیان اینکه کشش افزایش مجدد قیمت شکر وجود ندارد، گفت: در حال حاضر قیمت شکر در خرده فروشی ها به علت اختلال در سیستم توزیع افزایش یافته است، درحالیکه درب کارخانه به علت عدم کشش بازار تغییری نداشته است.
حذف ارز دولتی راهکار آرامش بازار شکر
قاسمعلی حسنی دبیر کل اتحادیه بنکداران مواد غذایی با اشاره به افزایش چندباره قیمت شکر از ابتدای سال اظهار کرد: قیمت شکر سهمیه ای در ۱۵ فروردین به ۶ هزار و ۶۵۰ تومان و در خرداد با رشد ۷۲ درصدی به ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان رسید و مجدد در ۱۶ تیر با افزایش ۱۶ درصدی درب کارخانه به ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است.
وی افزود: قیمت هر کیلو شکر درب کارخانه با احتساب هزینه های حمل و نقل و سود خرده فروش محاسبه می شود، از این رو باید منتظر ماند و دید که چه تاثیری افزایش قیمت اخیر در بازار می گذارد.
حسنی قیمت مصوب هر کیلو شکر در فروشگاه های زنجیره ای را ۱۵ هزار تومان اعلام کرد و گفت: عرضه با نرخ های بالاتر گرانفروشی است.
دبیر کل اتحادیه بنکداران مواد غذایی با اشاره به راهکار تعادل قیمت شکر در بازار بیان کرد: حذف ارز دولتی، آزادسازی واردات و نبود قیمت های دستوری و ایجاد رقابت تنها راهکار ایجاد تعادل در بازار است و هر زمانیکه که بحث سهمیه و ارز ترجیحی مطرح است، رانت و فساد ایجاد می شود.
وی ادامه داد: اکثر کالاهایی که طی سه سال و نیم‌گذشته با ارز دولتی وارد شد، با ارز آزاد در اختیار مردم قرار می‌گرفت.
حسنی با اشاره به تاثیر شرایط خشکسالی بر تولید بیان کرد: با آزادسازی واردات و ایجاد رقابت تعادل در بازار ایجاد می شود به طوریکه دیگر شرایط خشکسالی بر تولید اثر نمی گذارد.
این‌مقام‌مسئول از کاهش قیمت شکر خام در بازار خبر داد و گفت: قیمت شکر خارجی تا ۱۸ تیر ۳۸۰ دلار بود که هم اکنون با کاهش ۶ دلاری به ۳۷۴ دلار رسیده است.
دبیر کل اتحادیه بنکداران مواد غذایی در پایان قیمت هر کیلو شکر خام در بنادر را ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: با روی کار آمدن دولت جدید و هم اندیشی با بخش خصوصی امیدواریم اتاق فکر تاسیس کنیم که دولت از تخصص و تجربه بخش خصوصی در جهت ثبات قیمت استفاده کند
