جمشید نفر در مورد شرایط و ملزومات ارتباط تجاری بیشتر با کشورهای حوزه قفقاز و داشتن سهم بیشتر از این بازارها اظهار کرد: به نظر میرسد برنامه وزارت صمت برای آینده کشور، از مسیر کشورهای همسایه از جمله منطقه قفقاز میگذرد. ما آنطور که باید و شاید به موضوع صادرات نپرداختهایم، باید ببینیم میزان واردات کشورهای همسایه به چه میزان است و ما چه میزان میتوانیم از آن سهم داشته باشیم.
وی افزود: در مرحله دوم باید زیرساختهای لازم را داشته باشیم. متاسفانه در حال حاضر زیرساختهای ما به خصوص در زمینه لجستیک بسیار ضعیف است.
نفر اضافه کرد: مرحله سوم هم این است که روابط بینالمللی و ارتباطات خارجی ما بهتر شود و بتوانیم تحریمها را ار سر راه خود برداریم تا از بابت تحریمها نگرانی نداشته باشند.
وی در ادامه تصریح کرد: ایجاد کریدورهای حمل و نقل میتواند تاثیر بسیار مثبتی بر افزایش صادرات ما داشته باشد. عضویت ما در پیمانهای منطقهای مانند شانگهای و اوراسیا میتواند کمک کند تا بتوانیم صادرات خود را افزایش دهیم.
دبیر کنفدراسیون صادرات ایران همچنین خاطرنشان کرد: موضوعی که میتواند برای افزایش صادرات ما به قفقاز و دیگر کشورهای هدف افزایش یابد این موارد است. حاکمیت هم برای رفع موانع صادراتی تلاش خود را میکند. با رعایت این موارد که همه سازمانهای مربوطه باید آن را پیش ببرند، صادرات ما در قدم اول با یک افزایش چشمگیر ۵۰ درصدی مواجه میشود و در یک برنامه پنج ساله ما به راحتی میتوانیم صادرات خود را ۱۰۰ تا ۲۰۰ درصد افزایش دهیم.
وی در مورد تناسب سبد وارداتی کشورهای حوزه قفقاز با کالاهای صادراتی ایران گفت: تولیدات کشورهای حوزه قفقاز میتوانند با تولیدات ایران مکمل یکدیگر باشند. ما میتوانیم بخشی از نیازهای خود را از طریق واردات از این کشورها تامین کرده و بخش زیادی از نیازهای آنها را پوشش دهیم. هزینههای حمل و نقل به نوعی به عنوان ترمز برای صادرات ما عمل میکند، با توجه به نزدیکی جغرافیایی که با این کشورها داریم، میتوانیم این موضوع را به عنوان یک فرصت قلمداد کنیم.
رییس کمیسیون صادرات غیرنفتی اتاق ایران افزود: برای اینکه این فرصت تسهیل و عملی شود ما نیاز به موافقتنامههای ترجیحی با این کشورها هستیم تا کالاهای این کشورها با قیمت مطلوب وارد کشور شده و کالاهای خودمان را نیز با قیمت مطلوب به این کشورها ارسال کنیم. شک ندارم که میزان ناچیزی از واردات این کشورها ساخت ما است و میتوانیم این مقدار را دست کم به ۲۰ درصد برسانیم درحالی که الان کمتر از ۳ درصد است، بنابراین جای زیادی برای کار دارد.
نفر در پاسخ به سوالی در مورد الزامات جایگزینی ایران به جای ترکیه در بازار ارمنستان با توجه به ممنوعیت واردات کالاهای ترک در این کشور گفت: جنگ اقتصادی هم جنگی است که برای طرفین ضرر به همراه دارد. اگر منطقهای خواهان رشد اقتصادی باشد، بزرگان منطقه باید سعی کنند شرایط منطقه را آرام نگه دارد و در مرحله دوم باید ما وارد سیاستهای مشارکت تجاری شویم. به این صورت که اگر ترکیه خواست بازارهایی را در بالادست ما بگیرد، باید تفاهمی داشته باشیم تا براساس قیمت و ظرفیتهای مناسب، ترکها وارد نشوند و در مواردی هم که در همسایگی ترکیه است و مزیتهایی در مورد آن دارد، از ورود به آن صرف نظر کنیم. در عین حال در مورد سایر کالاها که یک طرف آن را تولید میکند و یک طرف نمیکند، مشارکت دقیق و درست داشته باشیم.
وی افزود: ترکیه سالهاست که در زمینه صادرات فوقالعاده فعال بوده و زیرساختهای بسیار خوبی را ایجاد کرده است، ایجاد این زیرساختها میتواند برای صادرات ما هم بسیار کمککننده باشد. همانطور که جنگ کشورهای درگیر را دچار خسارت میکند، جنگ اقتصادی هم مستثنی از این موضوع نیست. اگر کشورها بتوانند شرایط صلح و آرامش را بر مناطق خود حاکم کنند و وارد بازیهای برد-برد شوند، میتوانند رشد اقتصادی مناسبی داشته باشند.
وی با اشاره به جنگ میان دو کشور ارمنستان و آذربایجان بر سر منطقه قرهباغ افزود: اتفاقاتی بین ارمنستان و آذربایجان افتاد، نیروهای زیادی از دو طرف نابود شدند و خسارت مالی زیادی به دو کشور وارد شد و هنوز هم این مسئله به طور کامل حل نشده است. اگر بزرگهای منطقه مانند ایران و ترکیه میتوانستند شرایطی را ایجاد کنند که منطقه آرامش داشته باشد و وارد گفتوگوها شوند شاید برای تجارت هم امروز فضای بهتری بود. ولی بعضی مواقع شرایط به شکلی است که قابل جلوگیری نیست. برای مثال سالهاست که هند و پاکستان بر سر مسئله کشمیر درگیر هستند، اگر جنگی در این منطقه اتفاق بیافتد با توجه به اینکه بیش از به یک چهارم جمعیت دنیا را شامل میشود، صدمه بزرگی به منطقه میافتد.
نفر خاطرنشان ساخت: در مواقعی مانند اینکه ارمنستان نمیخواهد کالایی از ترکیه وارد کند، موقعیتی برای ما ایجاد میشود و شاید بتوانیم از آن استفاده کنیم ولی نباید فراموش کنیم که هنوز ساختارهای لازم را برای زیرساختهای صادراتی ایجاد نکردیم. قیمتها و کارخانههای ما وضعیت مناسبی ندارند و تحریمها ما را تحت تاثیر قرار میدهند، از همین روی قیمت تمام شده کالاهای ما بسیار زیاد است.
وی اضافه کرد: اگر همه ساختارهایی که در ابتدا به آن اشاره کردیم که یکی از مهمترین آنها رفع تحریمها است، اتفاق بیافتد؛ قطعا ما هم فرصتهای بسیار زیادی را داریم. شاید در مورد ارمنستان هم بتوانیم کمبود خود را از طریق دیگر کشورها تامین کرده و محصولاتمان را به صورت صادرات مجدد به ارمنستان ارسال کنیم تا از این فرصت نهایت استفاده را کرده باشیم.