با سوق یافتن این دامداران به خرید علوفه و نهاده‌های دامی وارداتی، قیمت تمام شده تولید دام برای آن‌ها افزایش قابل توجهی داشته است. اکنون نیز خرید نهاده به قیمت آزاد بار مشکلات را برای این قشر سنگین‌تر کرده است. شرایط به گونه‌ای است که برخی از این دامداران بعد از چند دهه دامداری صحبت از کنار گذاشتن این شغل می‌کنند. قیمت‌گذاری و خرید دام توسط دولت، تسهیل صادرات و حمایت زیربنایی از دامداران سبک از جمله خواسته‌های این قشر است.
دام روی دست دامداران مانده است
عضو تعاونی عشایری البرز که ۳۰ سال است به عنوان دامدار فعالیت می‌کند، می‌گوید: دولت وظیفه دارد با قیمت‌گذاری مناسب به خرید دام بپردازد یا صادرات را تسهیل کند. اکنون دام‌هایی که تولید کرده‌ایم روی دستمان مانده است.
داوود زعیم اضافه می‌کند: یکی از موضوعات این است که تعداد دامداری ها بیشتر از میزان نیاز کشور است.
وی با گلایه از نبود صادرات دام مازاد می‌افزاید: هر کیلو دام زنده برای من حدود ۱۲۰ هزار تومان تمام شده و باید با التماس ۶۵ یا ۷۰ هزار تومان به قصاب بفروشم. دولت باید دام ما را قیمت گذاری و خرید کند.
این دامدار ادامه می‌دهد: از طرفی خشکسالی، شرایط اقتصادی و تحریم به مشکلات دامداران دامن زده است تا زمانی که خشکسالی برطرف نشود دولت نمی تواند معضل دامداران را حل کند.
زعیم می‌گوید به مرحله‌ای رسیده که این کار را بعد از ۳۰ سال کنار بگذارد. در حالی که این کار را به صورت خانوادگی اداره و همسرش ۳۰ سال است پا به پای او کار می‌کند.
هزینه‌های دامداری دو برابر شده ولی قیمت دام تغییر نداشته است
وی با اشاره به افزایش هزینه‌های تولید در سال جاری می‌گوید: قیمت کارگر، هزینه چرای دام، دارو، آب، علوفه و جو امسال به صورت میانگین دو برابر شده است ولی هنوز قیمت دام زنده نسبت به سال گذشته تغییر چندانی نداشته است. دولت باید از دامدار پشتیبانی کند.
زعیم با اشاره به اینکه عرضه و تقاضا در این بخش متعادل نیست، اظهار می‌کند: قیمت دام زنده به ازای هر کیلو از ۱۰۰ هزار تومان به بالاست ولی فروش حدود ۷۰ هزار تومان است. همچنین به دلیل نداشتن میدان دام در استان البرز مجبوریم دام‌ها را برای فروش به میدان دام تهران یا قزوین ببریم که هزینه‌ها را افزایش می‌دهد.
وی ادامه می‌دهد: علوفه و وام نمی‌خواهیم بلکه تنها خواسته ما خرید دام‌هایمان توسط دولت است. ما این تولید را برای کشور انجام داده‌ایم و می‌خواهیم از تولیدمان حمایت شود. تنها شعارهای حمایت از تولید داده می‌شود اما نه تنها از مشکلاتمان کم نشده بلکه روز به روز مشکلاتمان افزایش می‌یابد.
وی با بیان اینکه ادامه این کار بدون عشق ممکن نیست، می‌افزاید: سعی کردم بهترین نژاد دام مولد را در ایران تولید کنم و با ترکیب پنج نژاد دام خوب، بهترین دام را تولید کرده‌ام.
افزایش بهره‌وری راهکار تولید اقتصادی دامداران
پژوهشگر ارشد موسسه تحقیقات علوم دامی می‌گوید: در تمام دنیا دامداران سبک که به پرورش گوسفند و بز می‌پردازند، از مراتع و علوفه‌های باغی یا علوفه های کشاورزی برای دام‌هایشان استفاده می‌کنند. اما در حدود ۱۵ سال اخیر با خشکی مراتع و عدم امنیت دامداران، این قشر به دامداری بسته سوق یافتند که به صرفه نیست و خوراک برای دام خریداری می‌شود.
فرهاد میرزایی با اشاره به اینکه خوراک دام در ایران وارداتی است و با قیمت دلار محاسبه می‌شود، می‌افزاید: زمین‌های کشاورزی ما کفاف خوراک انسان‌ها را نیز نمی‌دهد و ۹۰ درصد خوراک دام وارد می‌شود. سالانه حدود ۱۵ میلیارد دلار برای خوراک انواع دام ها هزینه می‌شود.
میرزایی ادامه می‌دهد: بنابراین پرورش دام های سبک با خوراک وارداتی به هیچ وجه به صرفه نیست و باید به آزادسازی مراتع و بهبود کیفیت علوفه مراتع بیشتر توجه شود. همچنین دامداران به سمت استفاده از تکنولوژی برای برداشت علوفه از مراتع سوق داده شوند.
وی با بیان اینکه تقریبا ۳۰ درصد دام‌های دامداران مشکلات فیزیکی و تولید مثلی دارند و به عنوان هزینه سربار نگهداری می‌شوند، اظهار می‌کند: بنابراین باید به حل این مشکلات از روش‌های کارشناسی پرداخت. بهبود کیفیت مراتع و افزایش تولید گوسفند و بز سالم با استفاده از بهداشت مناسب در دامداری‌ها می‌تواند به تولید اقتصادی دامداران و افزایش بهره وری کمک کند.
طرح خرید تضمینی دام به زودی در البرز اجرا می‌شود
مدیر امور دام جهاد کشاورزی البرز می‌گوید: طرح خرید تضمینی بره پرواری و گوساله نر مازاد در دست اقدام است و به زودی انجام می‌شود.
مهرداد عبدالملکی اظهار می‌کند: امسال قیمت‌گذاری به استان‌ها واگذار شده و جلسات برای این موضوع برگزار و قیمت پیشنهادی با حضور امور عشایر، تعاونی عشایری و اتحادیه دامداران مشخص شد و قرار است قیمت نهایی در ستاد تنظیم بازار استان تصویب و احتمالا از هفته آینده طرح شروع شود.
او ادامه می‌دهد: گوساله و بره نر که اکنون در بازار عرضه شده با نهاده‌های دولتی سال گذشته پرورش یافته و قیمت گذاری نیز بر همین اساس صورت گرفته است.
عبدالملکی می‌افزاید: وقتی دولت خرید تضمینی را شروع می‌کند، معمولا قیمت نیز در بازار افزایش و فروش دامداران در بازار آزاد نیز افزایش می‌یابد.
