کاهش شدید قیمت محصولات کشاورزی در هرمزگان و ضرر و زیان کشاورزان داستانی دنباله دار و تکراری است. داستانی که امسال بیشتر از سال‌های گذشته دل کشاورزان را به دردآورده و چشمانشان را اشک بار کرده و به گفته آنها امسال کمرمان از زیان ها خرد شده است.
کشاورزان هرمزگانی امسال با وجود شیوع ویروس کرونا و گرانی‌های شدید با هزاران امید و آرزو و البته با سختی‌های فراوان شروع به کشت کردند و بی صبرانه منتظر برداشت محصول خود از جمله بادمجان، گوجه و پیاز ماندند.
فصل برداشت شروع شد، اولین محصول به دست آمده بادمجان بود. برخلاف تصور، قیمت بادمجان از همان ابتدا به شدت افت کرد و کشاورزان مجبور شدند تا محصول خود را به جای فروش در بازار در کف خیابان و رودخانه بریزند و به غذای دام تبدیل کنند.
برخی‌ها هم زمین‌های خود را شخم زدند و بی خیال برداشت شدند. یا به عبارتی دیگر فصل کشاورزی برای آنها خیلی زود به پایان رسید و روزگار کشاورزانی که فقط بادمجان کشت کرده بودند، خیلی زود همانند رنگ این محصول تیره و تار شد.کشاورزانی هم که محصولاتی دیگر از جمله گوجه و پیاز داشتند، با چشمانی اشک بار، اما امیدوارانه به کار خود ادامه دادند.
چند ماه بعد گوجه هم به دست آمد، روزهای اول قیمتش برای فروش خوب بود و کشاورزان خوشحال بودند، اما این خوشحالی هم چند روز بیشتر دوام نداشت، چرا که ابتدا سرمای شدید و بی سابقه هوا سبب نابودی بسیاری از مزارع کشاورزی استان شد و سپس هم قیمت گوجه به شدت در بازار افت کرد.
در این مرحله هم فصل کشاورزی برای تعدادی دیگر از کشاورزان به پایان رسید و خیلی‌ها هم با چشمانی گریان در انتظار برداشت پیاز ماندند.
فصل برداشت پیاز هم فرا رسید، باز هم چند روز اول قیمتش خوب بود، اما کشاورزان نگران بودند، نگران تکرار اتفاقات برداشت بادمجان و گوجه و به فروش نرفتن محصولاتشان.خیلی زود اتفاق تلخ و نگران کننده‌ای که کشاورزان نگران از آن بودند، رخ داد. پیاز ارزان شد و به کیلویی ۲۰۰ تا ۵۰۰ تومان رسید.
با یک حساب سر انگشتی به این نتیجه خواهی رسید که حق هم دارند، آنها امسال سود که نکردند هیچ بلکه کلی ضرر و زیان هم کردند.
خرید توافقی پیاز کیلویی ۵۹۶ تومان!
سیروس اسدپور مدیر تعاون روستایی هرمزگان می‌گوید: با رایزنی‌های صورت گرفته خرید تضمینی پیاز کیلویی ۵۹۶ تومان از چند روز پیش در استان آغاز شده است و اکنون دو مرکز در شهرستان بندرعباس، دو مرکز در شهرستان میناب و یک مرکز در شهرستان رودان پیاز را از کشاورزان به صورت تضمینی خریداری می‌کنند.
خرید پیاز با این قیمت ها واقعا دردی از کشاورزان دوا می‌کند؟
کشاورزان می‌گویند که قیمت تمام شده هر کیلوگرم پیاز ۳ هزار تومان است و خرید تضمینی به قیمت پایین دردی از آنها دوا نمی‌کند.
چرا قیمت پیاز در هرمزگان افت شدید کرده است؟
سیروس اسدپور، مدیر تعاون روستایی هرمزگان در خصوص دلایل کاهش قیمت پیاز در هرمزگان می‌گوید: با توجه به برداشت پیاز در استان‌های آذربایجان شرقی، اصفهان و خراسان شمالی و افزایش کرایه حمل، اکنون تقاضا برای خرید پیاز از استان هرمزگان کاهش یافته است.
امیری زاده مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان نیز می‌گوید: مشکل اصلی افت قیمت پیاز صادر نشدن این محصول است و البته شیوع کرونا و تعطیلی رستوران‌ها هم سبب کاهش سرانه مصرف پیاز در کشور شده است.
الگوی کشت رعایت می‌شود یا نمی‌شود؟!
ابوطالب جوادی، دبیرِ خانه کشاورز هرمزگان می‌گوید: مهمترین مشکل در این زمینه به بی‌توجهی جهاد کشاورزی و تعاون روستایی باز می‌گردد چرا که باید الگو‌های کشت به درستی طراحی و عملیاتی شوند تا بیش از نیاز کشور محصولی کشت نشود که کشاورز مجبور باشد آن محصول را به دلیل نبود مشتری دور بریزد.
اما امیری زاده مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان معتقد است که الگوی کشت در استان هرمزگان به طور دقیق رعایت می‌شود و در استان‌های همجوار این موضوع رعایت نمی‌شود.
به گفته امیری زاده، ۹۴۰۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی هرمزگان به کشت پیاز اختصاص دارند و سالانه حدود ۴۲۰ هزار تن پیاز در استان تولید می شود.
چرا محصولات کشاورزی صادر نمی‌شود؟
کوروش صادقی، معاون توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان می‌گوید: در سال‌های گذشته حدود ۷۰ درصد از محصولات زراعی صادراتی استان به کشور عراق صادر می‌شد، اما به علت شیوع کرونا، کشور عراق امسال واردات ۲۹ قلم کالا را ممنوع کرده و در این شرایط صادرات محصولات صیفی هم با مشکل روبرو شده است.
به گفته صادقی، تقویت و ایجاد واحد‌های فرآوری محصولات کشاورزی می‌تواند به حل این مشکل کمک زیادی کند.
کریمی کارشناس اقتصادی نیز می‌گوید: تصمیم گیران وزارت صنعت، معدن و تجارت باید برای جلوگیری از ضرر کشاورزان، اجازه و شرایط آسان صادرات را فراهم کنند که این موضوع در بسیاری موارد به درستی اتفاق نمی‌افتد.
او به نقش پررنگ دلالان در نوسان قیمت به ویژه محصولات کشاورزی اشاره می‌کند و می‌گوید: متاسفانه دلالان با قدرت خرید بالایی که دارند، محصولات کشاورزی را با قیمت پایین خریداری و با قیمت بسیار بالاتر در بازار عرضه می‌کنند.
راهکار چیست؟
با توجه به مباحث مطرح شده در این گزارش به نظر می‌رسد که مسئولان برای رفع مشکل کشاورزان از جمله پیازکاران برنامه خاصی ندارند و کشاورزان باید با چشمانی اشک بار، کمری خمیده و البته جیب خالی، سال زراعی را به پایان برسانند.
اما برای تکرار نشدن این مشکلات در سال‌های آینده، مسئولان باید چند نکته مهم را در دستور کار قرار دهند و آنها را اجرایی کنند.
اول اینکه الگوی کشت مناسب باید طراحی و عملیاتی شود، دوم اینکه مشکلات پیش آمده در روند صادرات باید با رایزنی با کشور‌های هدف حل شود و سوم اینکه صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی هم در استان ایجاد شود و البته نکته چهارم و مهم‌تر اینکه برخورد با دلالان و واسطه‌ها نیز باید به طوری جدی در دستور کار مسئولان قرار بگیرد.
سرویس خبری : کشاورزی و باغبانی
