کلزا (Brassica napus) از گیاهان دانه روغنی مهم در مناطق معتدل بوده که امکان کشت آن در اقلیم‌های متفاوت آب و هوایی وجود دارد و دارای ۲۵ تا ۵۵ درصد روغن، ۱۸ تا ۲۴ درصد پروتئین است و به خاطر اسیدهای چرب اشباع نشده و فاقد کلسترول از کیفیت تغذیه‌ای بالایی برخوردار است.
طی سال‌های اخیر به خاطر شرایط مناسب آب و هوایی مهریز با پیگیری مسوولان و کارشناسان جهاد کشاورزی شاهد توسعه این کشت در حومه شهر و بخش مرکزی شهرستان هستیم که به خاطر اهمیت موضوع به رغم تمامی تلاش‌ها هنوز جای کار بیشتر برای توسعه آن وجود دارد .
در این خصوص تعدادی از کشاورزان سخت‌کوش و مسوولان منطقه با اشاره به شعار سال و نقش تولید در بخش‌های مختلف به خصوص در خودکفایی کشور، همکاری و پیگیری مشکلات فعالان این بخش را برای ارتقای کشت خواستار شدند.
تامین بذر و ارائه تسهیلات
یکی از کشاورزان مهریزی که در مزرعه خود در دهستان خورمیز به کشت این محصول اشتغال دارد یکی از راه‌های مناسب برای تشویق و توسعه بیشتر آن را تامین بذر مناسب به حد کافی و توزیع سایر نهادها ذکر کرد که در این خصوص اقداماتی صورت می‌گیرد و باید حمایت‌ها افزایش یابد.
حسین زارع خورمیزی گفت: در سال‌های اخیر اقبال نسبتا خوبی برای کشت کلزا در کنار گندم و جو در منطقه نسبت به گذشته صورت گرفته ولی اگر دولت برای فعالان این بخش تسهیلات قایل شود و نیازهای آنها را تامین کند شاهد توسعه آن در کنار سایر محصولات اساسی خواهیم بود.
دیگر کشاورز منطقه به اهمیت تامین دانه‌های روغنی برای رفع نیازهای مردم و خودکفایی که کمک مهمی برای معیشت بهره‌برداران دارد اشاره کرد و گفت: به رغم اهمیت موضوع با وجودی که طی سال‌های اخیر برای گسترش کشت کلزا اقداماتی صورت گرفته ولی اصلا کافی نیست .
رضا ابویی مهریزی افزود: از آنجایی که کشت کلزا مقرون به صرفه و به نفع کشاورزان و کشور است برای توسعه آن باید یک فرهنگ‌سازی بیشتر صورت گیرد چون هنوز بهره‌برداران زیادی هستند که شناخت کافی به آن ندارند و در این خصوص جهادکشاورزی و رسانه‌ها باید بهتر اقدام کنند.
به گفته وی، در اختیار گذاشتن بذر، کود، ارایه مکرر توصیه‌های فنی، بیمه محصولات در برابر سرمازدگی‌های احتمالی سالانه و سایر برنامه‌های تشویقی و ارایه تسهیلات برای گسترش کشت کلزا به توجه به شرایط مناسب آب و هوایی یک ضرورت است که باید توسط متولیان امر اقدام به عمل آید .
توسعه کلزا هدف راهبردی
معاون تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی شهرستان مهریز به مزایای کشت این محصول در کنار سایر محصولات اشاره کرد و گفت: هزینه کم تولید، درآمد بیشتر، کم بودن آب مورد نیاز و کشت آن در تناوب با گندم موجب تقویت خاک و پایداری تولید محصول می‌شود.
احمد باقری پناه با بیان اینکه توجه به توسعه کشت دانه روغنی کلزا جزو برنامه‌های محوری این مدیریت و دولت است و تاکنون در شهرستان به خصوص در سال‌های اخیر اقداماتی صورت گرفته افزود: از دیگر مزایای توسعه این کشت ، موجب بهبود وضعیت معیشتی بهره‌برداران می‌شود.
به گفته وی، روغن یکی از فرآورده‌هایی است که از دانه‌های کلزا بدست می‌آید و کشت این محصول نقش مهمی در تامین نیاز مردم در داخل کشور و کاهش وابستگی به واردات دارد که دولت از توسعه آن با توزیع نهادها ، بذر و ارایه تسهیلات مورد نیاز اقدام کرده و ادامه دارد.
این مسوول خاطرنشان کرد: این محصولی استراتژیک و کاربردی در صنعت تولید روغن خوراکی است و ۲ سالی است که که به عنوان کشت جایگزین محصولات آب‌بر در شهرستان کشت می‌شود و میزان مصرف آب آن حدود ۲ بار از گندم کمتر است و کاشت گندم بعد از کلزا عملکرد برداشت آن را حدود ۲۷ درصد افزایش می‌دهد.
باقری پناه، ارقام کلزا را شامل زرفام و دلگان ذکر کرد و گفت: در سال زراعی جاری در هشت هکتار از اراضی منطقه در شهر و برخی مناطق روستایی این محصول با همت و همکاری کشاورزان سخت‌کوش کشت شده و توسعه آن به خاطر مزایایی که دارد توصیه می‌شود.
تولید ۱۰ تن دانه روغنی کلزا
همچنین مدیر جهاد کشاورزی مهریز گفت: نیمه مهرماه هر سال زمان آغاز کاشت محصول کلزاست و نیمه اردیبهشت‌ماه نیز برداشت آن صورت می‌گیرد که در سال زراعی جاری در هشت هکتار از اراضی کشت شده و پیش‌بینی می‌شود حدود ۱۰ تن دانه روغنی کلزا برداشت شود.
جعفری با بیان اینکه توسعه این کشت و حمایت از کشاورزان جزو اهداف مهمی است که در شهرستان صورت می‌گیرد افزود: خرید محصول کلزا تضمینی است و برای متقاضیان کاشت این محصول راهبردی، تسهیلات لازم طبق مقررات پرداخت می‌شود.
وی اظهار کرد: توزیع بذر، پیگیری ارایه تسهیلات، توصیه‌های فنی، نظارت بر نحوه کاشت، داشت و برداشت و سایر فعالیت‌های تشویقی مورد نیاز و اطلاع‌رسانی برای فرهنگ‌سازی در راستای افزایش کشت جزو برنامه‌های مهمی است که تاکنون صورت گرفته و امسال ادامه دارد.
این مسوول تصریح کرد: کشت کلزا موجب تامین روغن مورد نیاز مردم در داخل کشور، تولید و خودکفایی و نقش مهمی در کمک به اقتصاد خانوارهای فعال و بهره برداران کشاورزی دارد و برای رسیدن به جایگاه اصلی و توسعه آن هنوز جای کار بیشتر وجود دارد که رسانه‌ها باید همکاری کنند.
کلزا سرشار از ویتامین
روغن حاصل از کلزا سرشار از ویتامین است که برای پیشگیری از سرطان کاربرد دارد و بهترین روغن برای پخت و پز شناخته شده است.
با توجه به طرح کشت دانه های روغنی و کم آب بودن کشور، کلزا تنها محصولی است که در فصل پاییز کشت شده و از نزولات جوی استفاده می‌کند.
روغن کلزا به دلیل وجود اسیدهای چرب اشباع نشده و فاقد کلسترول، از کیفیت تغذیه‌ای بالایی برخوردار است و بین ارقام و در شرایط مختلف تنوع زیادی در ترکیب اسیدهای چرب آن مشاهده می‌شود.
از ۱۱۲ هزار هکتار اراضی قابل کشت یزد، ۳۲ هزار و ۳۵۴ هکتار (معادل ۲۹ درصد) زراعی و ۷۹ هزار و ۶۴۶هکتار (معادل ۷۱ درصد) به کشت محصولات باغی و گلخانه ای اختصاص دارد و بخش عمده درآمد کشاورزان مربوط به باغبانی و کشت محصولاتی مانند پسته، انار، زردآلو ، زعفران و گیاهان دارویی است.
۶۰۶ هزار تن محصول زراعی، ۲۵۵ هزار تن محصول باغی، ۵۵۰ هزار تن محصول گلخانه ای و ۳۹۲ هزار تن محصولات دامی حاصل تلاش ۱۱۷ هزار و ۸۰۰ کشاورز، دامدار و بهره بردار در تولید محصولات کشاورزی ، باغی ، گلخانه‌ای و دامی در استان است.
جمعیت بهره بردار بخش کشاورزی استان یزد حدود ۷۰ هزار خانوار است.
سطح اراضی کشاورزی مهریز ۱۷ هزار و ۵۰۰ هکتار است که حدود ۱۵ هزار بهره بردار در کاشت، داشت و برداشت محصولات باغی و زارعی در این شهرستان فعالیت دارند که ۱۰ هزار هکتار آن باغی و بقیه زراعی است و میانگین سهم هر کشاورز ۱۱ هزار و ۶۶۷ مترمربع است.
مرکز شهرستان ۵۵ هزار نفری مهریز در ۳۰ کیلومتری جنوب شهر یزد قرار دارد.
سرویس خبری : کشاورزی و باغبانی
