توسعه و تکمیل سایت میگو گمیشان به عنوان بزرگترین سایت پرورش میگو شمال کشور و طرح مهم بخش کشاورزی گلستان به تاکید کارشناسان زمینه اشتغال ۳۰ هزار نفر را در این استان فراهم می کند.
پرورش میگو در خطه گلستان از دهه ۷۰ آغاز شد و اجرای طرح بزرگ پرورش میگو در گمیشان پس از مطالعه و ایجاد بخشی از زیرساخت ها از جمله اجرای انتقال آب خزر از سواحل این شهرستان به محل پرورش و زهکشی اراضی، از سال ۹۰ در سطح ۷۰ هکتار از اراضی شوره زار منطقه مرزی و محروم عملیاتی و در همین سال ۱۴۰ تن محصول از مزارع زیرپوشش برداشت شد که ۱۰۲ تن آن به کشورهای اروپایی و عربی صادر شد.
ثمربخش بودن پرورش میگو در گمیشان برای نخستین سال، ترغیب دستگاه های مرتبط استانی را برای جذب سرمایه گذاری در این حوزه کشاورزی طبق سند آمایش دوچندان کرد و به مرور طی یک دهه اخیر با جذب اعتبارات دولتی برای ایجاد زیرساخت ها در حوزه های مختلف از جمله خط انتقال آب از دریا، مزارع، صنایع فرآوری و بسته بندی در شهرک ها از جمله گمیشان، اکنون ظرفیت پوشش اجرای این طرح در مرحله اول برای آماده سازی و سرمایه گذاران در فضایی به مساحت چهار هزار هکتار فراهم است.
اراضی آماده پرورش میگو در این منطقه، با توجه به شرابط تامین لارو میگو، عاری بودن محل پرورش از شیوع بیماری ها و شرایط مساعد بازار صادرات، سالانه متقاضیان برای سرمایه گذاری در این منطقه با انعقاد قرارداد با دستگاه های مرتبط وارد فعالیت می شوند.
فصل پرورش میگو از اردیبهشت آغاز و برداشت این گونه از اوایل مهر تا اواخر آبان ماه ادامه می یابد که به طور عمده طول دوره تولید این محصول ۱۲۰ روزه است، طبق آمار موجود از استخرهای مجتمع پرورش میگوی گمیشان شرایط عادی به طور متوسط ۳.۵ تن محصول در هکتار برداشت می شود.
کارشناسان حوزه شیلات معتقدند گمیشان به لحاظ وجود اقلیم مناسب، شوری خاک و قرار گرفتن در بخشی از سواحل غریی دریای خزر، ظرفیت پرورش میگو در سطح گسترده را دارد که سرمایه گذاری در حوزه های زیرساختی موردنیاز و فراهم آوردن مقدمات لازم تکمیل چرخه تکثیر و تولید نهاده ها، ضروری است.
تسریع در تکمیل شهرک میگو گمیشان
معاون برنامه ریزی و اقتصادی سازمان جهادکشاورزی گلستان با اشاره به این که پرورش میگو در گمیشان یک فرصت استثنایی برای استفاده از ظرفیت حوزه آبزیان در منطقه برای توسعه کشاورزی است، گفت: تسریع در ایجاد شهرک میگو گمیشان که تفاهم نامه اجرایی شدن آن توسط معاون رییس جمهوری، رییس سازمان برنامه و بودجه، جهاد کشاورزی و قرارگاه خاتم الانبیا بسته شد، بسیار ضروری است.
آمنه جمشیدی رودباری افزود: شهرک پرورش میگو در گمیشان با وسعت سطح ۶ هزار هکتار که زمین آن واگذار شده و اکنون تامین اعتبار برای عملیاتی شدن آن ضروری است و مهمتر این که برای اجرایی شدن مرحله نخست این شهرک، ۱۰ هزار میلیارد ریال پیش بینی شده بود.
جواز تاسیس شهرک پرورش میگو در گمیشان توسط سازمان جهادکشاورزی گلستان در اواخر سال ۹۷ صادر شده بود و در سال ۹۸ زمین مورد نیاز آن واگذار شد.
مدیرعامل شرکت شهرک کشاورزی جهادکشاورزی گلستان یادآور شد: ایجاد زیرساخت های لازم برای شهرک میگو در گمیشان با وسعت ۶ هزار و ۶۰۰ هکتاری، توسط قرارگاه خاتم الانبیا طبق تفاهم نامه اخیر امضا شده و به زودی عملیاتی می شود.
نعمت الله کفشگری اظهارداشت: اکنون برای ایجاد زیرساخت های این شهرک، ۱۵ هزار میلیارد ریال اعتبار لازم است که طرح هایی از جمله ایجاد کانال انتقال آب، زهکشی اراضی اعم از ورود و خروج آب به تالاب، ایجاد پل و ابنیه فنی، ایجاد شبکه برق رسانی و دسترسی جاده به مزارع پرورش است.
وی ادامه داد: اجرای این طرح با قرارگاه خاتم الانبیا، قرارداد پنج ساله بسته شد که طبق آن، بعد از ۲ سال سرمایه گذار می تواند کار پرورش را در بخش های آماده شده از اراضی، آغاز کند.
کفشگیری افزود: پیگیری از طریق وزارتخانه و استان برای تسریع در عملیاتی اجرایی توسط قرارگاه خاتم الانبیا در دست انجام است.
وی در خصوص اجرای انتقال کانال انتقال آب از دریای خزر به شهرک میگو گمیشان، گفت: این طرح ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که ۱۵۰ میلیارد ریال اعتبار هزینه شده و برای تکمیل و بهره برداری آن مشکل تامین اعتبار وجود ندارد.
ایجاد کانال انتقال ۲ کیلومتری از ساحل دریای خزر به شهرک پرورش میگو در گمیشان از محل اعتبارات تخصیصی سفر هیات دولت در دوره قبل بوده که عملیات اجرایی آن از اردیبهشت ماه سال ۹۹ آغاز شده است.
مدیر شرکت شهرک های کشاورزی سازمان جهادکشاورزی گلستان در خصوص اهمیت اجرای این طرح، گفت: این شهرک در راستای سیاست اقتصاد مقاومتی و استفاده از ظرفیت پرورش آبزیان در استان راه اندازی می شود که با بهره برداری از آن، علاوه بر تولید سالانه ۱۳ هزار تن میگو، برای سه هزار و ۴۴۴ نفر شغل ایجاد خواهد شد.
گمیشان مستعد پرورش میگو
مدیرکل دامپزشکی گلستان معتقد است: اراضی شوره زار در شهرستان گمیشان به ویژه در نزدیکی سواحل دریای خزر ، مستعد سرمایه گذاری در پرورش آبزیان به ویژه میگو به شمار می رود.
غلامرضا محرابی افزود: هم اکنون در این شهرستان با اقدامات به موقع و نظارت شبانه روزی گروه های دامپزشکی و رعایت نکات بهداشتی ، محصول با کیفیت و بازار پسند صادرات تولید می شود.
مزارع پرورش میگو در کشور از جمله استان گلستان در سال ۹۸ درگیر بیماری لکه سفید شد و پرورش دهندگان متحمل خسارت شدند.
مدیرکل دامپزشکی گلستان با اشاره به دستاورد خوب نظارت بر مزارع و کنترل بیماری لکه سفید، اضافه کرد: پیش بینی می شود سال آینده شمار متقاضیان برای سرمایه گذاری در سایت پرروش میگو در گمیشان افزایش یابد.
لزوم سرمایه گذاری
رییس اداره بهداشت و مدیریت بیماری های آبزیان اداره کل دامپزشکی گلستان گفت: سایت پرورش میگو در گمیشان عاری از بیماری لکه سفید بوده و متقاضیان می توانند بدون دغدغه برای سرمایه گذاری در پرورش این محصول، اقدام کنند.
شاپور فکوری بیان کرد: این اداره کل ۲ پزشک و دامپزشک تمام وقت به جز اداره دامپزشکی گمیشان را برای نظارت بر پرورش میگو در اختیار دارد و در صورت استقبال برای پرورش از سوی سرمایه گذاران، آمار کارشناسان ناظر هم افزایش داده می شود.
به گفته وی به ازای هر ۳۰ مزرعه پرورش میگو یک پزشک دامپزشک اختصاص داده می شود تا فعالیت مزرعه از ابتدا تا پایان برداشت محصول تحت نظارت قرار گیرد.
فکوری در خصوص وضعیت آزمایشگاه افزود: اکنون حدود چهار آزمایشگاه همکار در منطقه وجود دارد و از ظرفیت آن در صورت نیاز استفاده می شود.
وی ادامه داد: امسال مجوز پرورش برای سرمایه گذاران به تعداد ۸۰ مزرعه با پوشش هزار و ۲۳۶ هکتار از مزارع مجتمع پرورش میگوی گمیشان به این گونه آبزی داده شد که در این مزارع با میانگین تراکم ۱۱۱ هزار و ۲۳۸ قطعه در هکتار ذخیره سازی و در نهایت بعد از ۱۲۰ روز پرورش، یک هزار و ۵۶۵ تن محصول تولید شد.
لزوم آماده سازی سایت میگو
معاون آبزی پرورش اداره کل شیلات گلستان گفت: تاکنون از مرحله یک (چهار هزار هکتاری) پرورش میگو گمیشان، ۶۰ درصد آن زیر پرورش رفته و لازم است که بقیه اراضی زیر پوشش قرار گیرد.
محمود سقلی افزود: براساس گزارش اداره فنی و عمرانی شیلات اداره کل، ایجاد تاسیسات و احداث مزارع سایت پرورش میگو در گمیشان، حدود ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وی با اشاره به پاک بودن مجتمع پرورش میگو گمیشان، سال ۱۴۰۱ افزایش متقاضیان ۳.۵ تا چهار برابری نسبت به سال جاری پرورش پیش بینی می شود، تصریح کرد: در عین حال برای آمادگی در خدمات دهی به سرمایه گذاران سال آینده نیاز به مراکز عمل آوری، تکثیر و تامین نهاده ها وجود دارد.
سقلی وجود نداشتن مراکز تکثیر میگو به میزان موردنیاز در استان و مشکلات حمل و نقل و ریسک آن از جنوب کشور را از جمله مشکلات سر راه پرورش میگو در استان برشمرد.
وی با بیان این که امسال تامین پست لارو به تعداد ۱۳ میلیون و ۷۰۰ هزار لارو و در سطح زیر کشت یکهزار و ۲۳۹ هکتار امسال از استان های جنوبی کشور شامل بوشهر، هرمزگان و چابهار در سیستان و بلوچستان و بخشی کمی هم از داخل استان تامین شد، سرمایه گذاری برای راه اندازی مراکز تکثیر، عمل آوری در حوزه تامین لارو میگو برای پرورش در استان را خواستار شد.
وی تاکید کرد: توسط این اداره کل مدیریت و برنامه ریزی شده تا با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی که قابلیت اجرا را دارد و دستگاه های دیگر صدور مجوز و ارائه تسهیلات برای ایجاد زنجیره تولید از مراکز تکثیر میگو، مراکز عمل آوری، کارخانه غذای میگو و کارخانه یخ کمک شود.
به گفته سقلی تامین خوراک میگو برای پرورش ، به صورت آماده و کارخانه ای بوده که از سوی صاحبان مزارع اغلب از کارخانه های خارج از استان تهیه می شود.
فعالیت هشت مرکز فرآوری میگو
رییس گروه فرآوری و بهبود کیفیت شیلات گلستان گفت: اکنون از هشت مرکز فرآوری میگو با ظرفیت اسمی ۶ هزار و ۵۰۰ تن در هر دوره مشغول فعالیت در استان وجود دارد که با توجه به تولید یکهزار و ۵۶۵ تن محصول، چهار مرکز آن در بخش عملیات فرآوری میگوی تولید مشغول به فعالیت است.
آرش جیران بیان داشت: بازاریابی محصولات شیلات استان با تولید کنندگان و بخش خصوصی بوده ولی درخصوص بازاریابی یا بازار رسانی محصول، شیلات استان زمینه لازم به منظور آسان سازی آن را با برگزاری نشست ها و مکاتبه لازم با دستگاه های مرتبط فراهم می کند.
وی در خصوص صادرات میگوی تولید شده در استان خاطرنشان کرد: صادرات میگو از گلستان از مسیر ریلی به کشورهای حوزه اوراسیا و کشور چین، شیلات استان با تشکیل نشست ها و هماهنگی لازم با معاونت هماهنگی امور اقتصادی، راه آهن گرگان، اتاق بازرگانی، صنایع ، معادن و کشاورزی گرگان، راه و شرکت های حمل و نقل ریلی، پیگیر موضوع بوده و زمینه آن را فراهم می کند.
به گزارش اداره کل دامپزشکی تا قبل از شیوع ویروس کرونا، کشورهای چین، ویتنام، امارات، هنگ کنگ، عمان و اسپانیا، عمده مقصد صادرات میگوی گلستان بودند.
موانع توسعه زیرساخت ها
رییس اداره فنی و عمرانی اداره کل شیلات گلستان گفت: پسروی آب دریای خزر و لزوم احداث هرچه سریعتر موج شکن و سازه آبگیری در عمق دریا به منظور تامین آب پایدار مجتمع پرورش میگو گمیشان بسیار ضروری است .
علی نصرتی تخصیص نیافتن به موقع و به مقدار مورد نیاز اعتبارات عمرانی و تسهیلاتی، توسعه نیافتن زیرساخت های خارج از مجتمع متناسب با توسعه مجتمع مثل راه اصلی، شبکه برق سراسری، گاز و آب آشامیدنی را از دیگر موانع شتاب گیری در توسعه زیرساخت های پرورش میگو در گمیشان عنوان کرد.
براساس آمار اداره کل شیلات گلستان میزان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در صنعت میگو گلستان از ۵۲ میلیارد ریال درسال ۹۲ ، در میانه اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ به افزون بر ۸۰۰ میلیارد ریال رسید و تعداد مزارع پرورش این آبزی از ۱۱ به ۸۰ مزرعه و سطح مفید مزارع نیز از ۱۶۶ هکتار به یک هزار و ۲۳۶ هکتار افزایش یافت.
با وجود این ، پرورش میگو در اراضی شوره زار گمیشان دارای نقشه راه مطمئن و دسترسی آسان گلستان به کشورهای اوراسیا، فرصتی برای شتاب بخشیدن سرمایه گذاری توسط دولت و بخش خصوصی در ایجاد و توسعه زیرساخت های موردنیاز پرورش و چرخه تولید و صنایع غذایی و تبدیلی آن و رونق صادرات غیرنفتی کشور که مورد تاکید اقتصاد مقاومتی است، که باید از این ظرفیت استان در رونق تولید بیشتر استفاده شود.
