در فضای تشدید تنش آبی در اغلب حوزه‌های آبریز کشور، نگاه مسئولان به منابع آب زیرزمینی با حساسیتی دوچندان همراه شده است. در این میان، چاه‌های کشاورزی که یکی از اصلی‌ترین مصرف‌کنندگان آب و برق محسوب می‌شوند، بیش از گذشته زیر ذره‌بین قرار گرفته‌اند.
به دنبال برگزاری نشستی میان کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی و وزیر نیرو، اعلام شد که برق چاه‌های کشاورزی کشور صرفاً در چارچوب پروانه‌های بهره‌برداری از آب تأمین خواهد شد. به زبان ساده، این تصمیم به آن معناست که کشاورزانی که مجوز رسمی برای برداشت آب دارند، در صورت رعایت ساعات مجاز کارکرد چاه، از تامین کامل برق برخوردار خواهند شد.
طبق اعلام مسئولان شرکت توانیر، تاکنون تمامی چاه‌های دارای پروانه مجاز به سامانه‌های هوشمند اندازه‌گیری مصرف برق و آب مجهز شده‌اند. این سامانه‌ها میزان مصرف و مدت زمان فعالیت چاه‌ها را به صورت دقیق ثبت و در سامانه‌ای یکپارچه بررسی می‌کنند. بر پایه داده‌های به‌دست‌آمده، متوسط ساعات مجاز کارکرد چاه‌های کشاورزی در کشور کمتر از ۱۹ ساعت در شبانه‌روز است و همین عدد مبنای تصمیم‌گیری برای تخصیص برق قرار گرفته است.
اما موضوع به همین جا ختم نمی‌شود. همزمان با مدیریت دسترسی به منابع آبی، مصرف برق بخش کشاورزی نیز زیر ذره‌بین کارشناسان و مدیران صنعت برق قرار گرفته است. آمارها نشان می‌دهد که از مجموع حدود ۲۷۰ تراوات‌ساعت برق مصرفی مشترکان توزیع برق کشور، چیزی حدود ۵۲ تراوات‌ساعت به بخش کشاورزی اختصاص دارد؛ یعنی تقریباً یک پنجم از کل برق مصرفی.
در این بین ظرفیت بالایی برای کاهش مصرف برق در این بخش وجود دارد. از به‌روزرسانی الکتروموتورها گرفته تا اصلاح ساعات کارکرد و استفاده از تجهیزات نوین، همه و همه جزو راهکارهایی هستند که می‌توانند مصرف این بخش را تا ۵۰ درصد کاهش دهند. برخی از این طرح‌ها در مناطق مختلف کشور به‌طور آزمایشی اجرا شده و نتایج امیدوارکننده‌ای نیز در پی داشته‌اند.
در مجموع، به نظر می‌رسد رویکرد تازه وزارت نیرو در تعامل با کشاورزان، تلاشی برای برقراری توازن میان تأمین نیازهای تولید کشاورزی و حفاظت از منابع حیاتی کشور باشد؛ توازنی که در صورت استمرار خشکسالی‌ها، اهمیتی مضاعف خواهد یافت.
منبع:ایسنا
