گروه استان‌ها- مریم شریفی: سیب زمینی از محصولاتی است که اگر کاشت آن به صورت مدیریت شده باشد، می‌تواند سود خوبی را را عاید کشاورزان کرده و نیاز بازار را هم مرتفع کند.
سیب زمینی استان گلستان به مدت ۴۵ روز در فاصله بین کشت پاییزه و بهاره نیاز سیب زمینی کشور را تأمین می‌کند. کشت سیب زمینی به خوبی با خاک استان گلستان سازگار است و عملکرد آن در زمین‌های مساعد به ۴۰ تن در هکتار هم می‌رسد.
متأسفانه در چند سال اخیر در فصل برداشت محصول کشاورزان استان قیمت سیب زمینی آنقدر پایین است که حتی جوابگوی هزینه برداشت محصول را هم نمی‌دهد و کشاورزان مجبور می‌شوند دسترنج خود را در زمین رها کند.
ضرر و زیان متوالی در کشت سیب زمینی در چند سال اخیر باعث کاهش کشت سیب زمینی در کل کشور و در استان گلستان شده است.
این کاهش محصول قیمت آن را در این روزها به کیلویی ۲۰ هزار تومان رسانده و باعث نارضایتی و عدم قدرت خرید مردم شده است در صورتی که همین سیب زمینی در خرداد ماه در زمین‌های کشاورزی گلستانی‌ها رها و خوراک دام‌ها شد.
با کشاورزان و مسئولان گلستانی گفتگو داشتیم تا علت اصلی این ماجرای تکرار شونده و بغرنج را بررسی کنیم.
غلامرضا جافر از کشاورزان روستای نوده ملک گفت: کشت سیب زمینی ۱۰۰ میلیون تومان در هر هکتار برای کشاورز هزینه دارد، سال گذشته دو هکتار سیب زمینی کاشتم اما در فصل برداشت سیب زمینی به قیمت هر کیلو ۸۰۰ تومان رسید، در صورتی این مبلغ حتی جوابگوی هزینه‌های کارگر برای جمع کردن محصول را نمی‌دهد و به ناچار محصولم را در زمین رها کردم.
وی افزود: هزینه بسته‌بندی شامل کارتن، نخ و کارگر کیلویی هزار تومان برای کشاورز تمام می‌شود. با توجه به قیمت‌هایی که سیب‌زمینی خریداری می‌شد و تناژی که به دست می‌آمد، برداشت محصول برای من فقط ضرر بود.
فروش بذر غیر تجاری و بیش از نیاز استان عامل متضرر شدن کشاورز گلستانی است
رئیس جهاد کشاورزی گلستان گفت: نیاز کشور به ۱۲۰ هزار تن سیب زمینی است و این مقدار با زیر کشت بردن چهار هزار و ۵۰۰ تا پنج هزار هکتار تأمین می‌شود ولی متأسفانه در برخی سال‌ها شاهد این هستیم که تا هفت هزار هکتار از زمین‌های استان زیر کشت سیب زمینی می‌رود و این مساله باعث ضرر و زیان کشاورزان می‌شود.
مختار مهاجر تصریح کرد: کشت سیب زمینی توسط بخش خصوصی انجام می‌شود و برخی که منفعت خود را در فروش بیشتر بذر می‌بینند، بدون توجه به تبعات آن اقدام به این کار می‌کنند که ظلم به کشاورزان است
رئیس جهاد کشاورزی گلستان عدم کاشت بذر تجاری سیب زمینی در گلستان را عامل بعدی متضرر شدن کشاورزان استان معرفی کرد و افزود: کشاورزان باید بذر تجاری که ماندگاری و مصرف بالاتری دارد کشت کنند.
رئیس انجمن سیب زمینی کاران گلستان هم گفت: عدم ارائه الگوی کشت درست به کشاورزان باعث می‌شود که مقدار کشت سیب زمینی در کشور با نیاز مردم تناسب نداشته باشد، یا مثل سال گذشته در استان گلستان، محصول روی دست کشاورز بماند و خوراک دام شود و یا مثل امروز به قیمت ۲۰ هزار تومان هم برسد و موجب نارضایتی مصرف کنندگان شود.
رمضان مقصودلو افزود: باید سایر محصولات رقیب قیمت واقعی پیدا کنند تا کشاورزان نسبت به کاشت آنها رغبت داشته باشند، به طور مثال قیمت واقعی گندم باید حداقل ۱۱ هزار تومان باشد تا برای کشاورز صرفه اقتصادی داشته باشد.
کار انجمن بذرفروشی نیست
مقصودلو با انتقاد از عملکرد جهاد کشاورزی و تعاون روستایی تصریح کرد: تعاون روستایی باید مازاد سیب زمینی کشاورزان را به موقع خریداری و در سردخانه نگهداری می‌کرد تا هم شاهد ضرر و زیان کشاورز گلستانی نبودیم و هم با ارائه به موقع سیب زمینی‌ها به بازار از قیمت سرسام‌آور سیب زمینی امروز بازار جلوگیری می‌شد.
وی با بیان اینکه اگر کشاورزان آگاه شوند و به سمت کشت ارقام صنعتی بروند قطعاً سود بیشتری خواهند داشت افزود: کشاورزان گلستانی باید ۳۰ درصد ارقام تازه خوری، ۳۰ درصد صنعتی و ۳۰ درصد هم ارقام صادراتی کشت کنند تا با توزیع درست محصولات جلوی ضرر و زیان احتمالی گرفته شود.
رئیس اتحادیه سیب زمینی کاران گلستان ادامه داد: مسئولان جهاد کشاورزی و صنعت و معدن باید اطلاعات لازم در مورد نوع ارقام و میزان کشت را در اختیار کشاورزان قرار دهند و اطلاع رسانی هم باید به موقع و در اوایل مهرماه که هنوز کشت صورت نگرفته، انجام شود.
به دلیل کمبود بذر و خسارت سنگین سال گذشته کشت سیب زمینی در گلستان کاهش و بیش از ۷۰۰ هکتار از اراضی توسط کشاورزان غیر بومی کشت شده استمقصودلو تصریح کرد: امسال توان کشت کشاورزان گلستانی به دلیل ضرر و زیان انباشته از سال گذشته و عدم پرداخت وام‌های خود کاهش یافت و میزان کشت سیب زمینی از شش هزار هکتار در سال گذشته به کمتر از چهار هزار هکتار رسیده است و ۷۰۰ هکتار از اراضی استان به وسیله کشاورزان غیر بومی از دیگر استان‌ها به زیر کشت سیب زمینی رفته است.
وی در پاسخ به ادعای رئیس جهاد کشاورزی استان که در نشست خبری عامل ضرر و زیان کشاورزان این حوزه را ارائه بذرهای غیر تجاری و بیش از نیاز استان توسط انجمن سیب زمینی کاران اعلام کرده بود گفت: کار انجمن فروش بذر نیست، وظیفه ما مشاوره، ارائه آمار کشت سیب زمینی به وزارت جهاد کشاورزی، دفع آفات، توصیه به کشت ارقام و رساندن صدای کشاورزان به کمیسیون کشاورزی مجلس و مسئولان است.
رئیس انجمن سیب زمینی کاران گلستان تاکید کرد: نبود الگوی صحیح کشت باعث شده که یک سال مانند سال گذشته محصول گلستانی‌ها خوراک دام شود و کشاورز مجبور شود محصولش را شخم کند و یک سال هم مثل امسال به دلیل کمبود و گرانی بذر، کشاورز توان کشت نداشته باشد و میزان کشت در کل کشور به نصف کاهش یابد و نتیجه این باشد که سیب زمینی آن قدر گران شود که مردم قدرت خرید نداشته باشند.
سیب زمینی استان ماندگاری طولانی ندارد
مدیرعامل تعاون روستایی گلستان هم به خبرنگار مهر گفت: اولین علت ضرر و زیان سیب زمینی کاران سال گذشته در استان گلستان کشت بی رویه و بیش از نیاز بازار بوده است.
حجت الله صالح المومنین افزود: این موضوع که تعاون روستایی بیاید و سیب زمین مازاد تولید کشاورزان را خریداری و به مرور وارد بازار کند راه حل مسئله نیست زیرا سیب زمینی استان ماندگاری طولانی ندارد و در سردخانه هم نهایتاً بعد از دو ماه له شده و فاسد می‌شود.
وی ادامه داد: در سال گذشته به دلیل تحریم‌ها امکان صادرات نبود و تعاون روستایی در روزهای پایانی برداشت جهت حمایت کشاورزان ۶ هزار تن سیب زمینی را کیلویی هزار ۷۰۰ تومان از کشاورز خریداری کرد که این خرید باعث وارد شدن ضرر و زیان به دولت بود.
مدیرعامل تعاون روستایی گلستان اضافه کرد: باید الگوی کشت جدی گرفته شود، کشاورزان به توصیه‌های جهاد توجه کنند، به طور مثال عده‌ای با هدف سرمایه گذاری بیش از ۵۰ هکتار سیب زمینی کشت می‌کنند و باعث ضرر رساندن به کشاورزی که برای گذران زندگی خود دو هکتار کشت می‌کند می‌شوند.
نایب رئیس اتاق بازرگانی هم گفت: کشت سیب زمینی در هر هکتار بیش از ۱۰۰ میلیون تومان هزینه دارد به همین دلیل قیمت این محصول در بازار به گونه‌ای باشد که تولید کننده لطمه نبیند و کشاورز به جای آنکه دغدغه فروش محصولات خود را داشته باشد به این فکر کند که چطور می‌تواند کیفیت محصولات را بالا ببرد.
امیر یوسفی با اشاره به اینکه در چند سال گذشته سیب زمینی کاران گلستان دچار خسارت‌های زیادی شده‌اند خاطرنشان کرد: امسال باید مدیریت کنیم تا مانند سال‌های گذشته کشاورزان در این زمینه با مشکل مواجه نشوند، یادآور شد: به همین منظور در دو ماه گذشته سفرهای به کشورهای همسایه از جمله عراق داشته‌ایم و مذاکرات و تفاهم‌نامه های در خصوص صادرات سیب زمینی منعقد کرده‌ایم.
هدر رفت هزاران تن دسترنج کشاورزان مسئله کمی نیست و باید با عزم جدی یک بار برای همیشه این مشکل را حل کرد.
