طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی، یکی از دلایل وجود چالش در خودکفایی محصولات اساسی و تامین امنیت غذایی کشور، عقب ماندگی در حوزه مکانیزاسیون کشاورزی مثل کمبود و گرانی تراکتور و ماشین آلات برای توسعه کشت و افزایش کیفیت محصولات تولیدی است.
آقای کامبیز عباسی رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون وزارت جهاد کشاورزی گفت: طی سال‌های اخیر افزایش قیمت تراکتور و کمباین به یکی از بزرگترین دغدغه‌های کشاورزان تبدیل شد که به همین علت، جلوی افزایش قیمت آن‌ها را گرفتیم و عنوان کردیم که نمی‌شود، قیمت محصولات کشاورزی یک روند ثابت باشد، اما ماشین آلات به طور تصاعدی گران شوند.
به گفته او، برآورد‌ها نشان می‌دهد که سالانه ۲۰ تا ۲۲ هزار دستگاه تراکتور در کشور مورد نیاز است، درحالیکه طی پنج سال گذشته، میزان تولید تراکتور بین ۱۰ تا ۱۳ هزار دستگاه بوده است.
رئیس مرکز مکانیزاسیون وزارت جهاد کشاورزی گفت: قیمت نمونه‌های مشابه خارجی این ماشین آلات بسیار با قیمت‌های داخلی فاصله دارد و واردات آن‌ها مقرون به صرفه نیست؛ به همین جهت، اولویت ما این است که تولیدکنندگان داخلی را حمایت کنیم تا کسانی که اکنون مونتاژ می‌کنند، به سمت تولید رفته و با تعداد بیشتری تکثیر کنند.
سرکوب قیمتی تراکتور علت اصلی قاچاق به بازار‌های هدف
آقای حمیدرضا نامی رئیس انجمن تولیدکنندگان ماشین آلات کشاورزی گفت: قیمت تراکتور و ماشین آلات کشاورزی در مقایسه با دیگر وسایل نقلیه طی سال‌های اخیر نوسانی نداشته است. این ماشین آلات و ادوات کشاورزی به جهت جذابیت قیمت، به کشور‌های همسایه صادر یا قاچاق می‌شود؛ چرا که به لحاظ اقتصادی و قیمت، با مشابه خارجی قابل قیاس نیست.
او می‌گوید: کشاورزان برای خرید و سرمایه گذاری در حوزه مکانیزاسیون با توجه به اصل اقتصادی بودن، سرمایه گذاری می‌کنند که قبل از دخالت‌های دولت و رقابت با بخش خصوصی، تکنولوژی روز و ماشین‌های نوین وارد این بخش شد، اما طی سال‌های اخیر مشکلات سیستم توزیع بازگشت به عقب را به همراه داشت.
آقای نامی گفت: با توجه به فقدان برنامه مشخص برای پرداخت تسهیلات در استان‌های مختلف، وضعیت برای حوزه صنعت و بهره برداران سخت‌تر از سال‌های قبل خواهد بود. دولت نباید در بخش عرضه دخالتی داشته باشد و به عنوان سیاست گذار و ناظر اجازه دهد عرضه و تقاضا همانند سال‌های قبل به تعادل برسد. در شرایط کنونی وضعیت نابه سامان مکانیزاسیون موجب شده در کشاورزی سنتی بمانیم و نتوانیم به سمت و سوی کشاورزی صنعتی حرکت کنیم.
کشاورزی صنعتی با خرده مالکی میسر نیست
آقای محمد بازرگان مشاور نظام صنفی کشاورزی گفت: عملیات کشاورزی در مقیاس ۲ یا ۴ هکتار با یک مزرعه ۱۰۰ هکتاری که مکانیزاسیون انجام می‌دهد، کاملا متفاوت است. با وجود آنکه ۸۵ درصد کشاورزی خرده مالکی است؛ بنابراین، در یک سال با مازاد و سال دیگر کمبود تولید روبه‌رو هستیم.
او می‌گوید: کشاورزان دارای ۲ یا ۴ هکتار لزومی ندارد که هر یک به تنهایی تراکتور داشته باشند، بلکه شرکت‌های مکانیزاسیون خصوصی در مناطق مختلف باید ایجاد شود که به کشاورزان خدمات ارائه دهد. با تجمیع اراضی بخش کشاورزی و ارائه خدمات مکانیزاسیون بر مبنای کشت قراردادی، امکان خودکفایی محصولات کشاورزی طی یک برنامه ۵ ساله وجود دارد.
آقای سید جواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی گفته است: کشاورزی در ایران صرفه ندارد که با حرکت به سمت کشت قراردادی و اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها، می‌توان کشاورزی و صنایع وابسته به آن را اقتصادی کرد.
