کردستان به علت شرایط جغرافیایی خود از قطب‌های تولید محصولات کشاورزی و به تبع آن استانی دام خیز است و سالانه حدود ۳۰ هزار تن گوشت قرمز تولید دارد که دست‌اندرکاران جهاد کشاورزی بدنبال افزایش این میزان به ۴۳ هزار تن در برنامه‌ای پنج ساله هستند.
طرح افزایش تولید گوشت قرمز در این استان از سال گذشته آغاز و تاکنون ۱۲ درصد آن تحقق یافته به عبارتی با توجه به مصرف ۱۴ هزار تنی این محصول در داخل استان و صادرات حدود ۱۶ هزار تنی آن به سایر مناطق کشور باید انتظار داشت در این کردستان گوشت قرمز از قیمت به نسبت ارزان تری برخوردار باشد.
اما چند مدتی است کردستانی‌ها نیز همانند سایر هموطنان خود گوشت قرمز را به قیمتی گرانتر از ۲ ماه پیش خریداری می‌کنند، برخی صاحب نظران و کارشناسان اقتصادی و کشاورزی یکی از دلایل گرانی گوشت قرمز را افزایش قاچاق دام به خارج از کشور عنوان می‌کنند.
این افراد صاحب نظر هر چند معتقد هستند قاچاق دام از کردستان به علت قرارگیری مرزهای آن در مناطق کوهستانی و سخت گذر بودن و تلاش مرزبانان به نسبت برخی استان‌های همجوار عددی پایین‌تر است ضمن اینکه مهمترین علت قاچاق دام زنده را اختلاف قیمت گوشت قرمز با کشور عراق اعلام می‌کنند.
برخی می‌گویند قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز در استان کردستان بین ۹۰ تا ۱۲۵ هزار تومان متغیر است که این مبلغ هر چند حدود ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان از برخی استان‌های کشور ارازنتر است اما نصف قیمت ۲۳۰ تا ۲۵۰ هزار تومانی برای هر کیلوگرم گوشت در اقلیم کردستان عراق است.
رییس اتحادیه فروشندگان گوشت قرمز، مرغ و ماهی سنندج باور دارد: قاچاق دام زنده از دلایل عمده افزایش قیمت گوشت قرمز در کردستان است که این تخلف نیز متاثر از اختلاف قیمت بین ریال، دینار و دلار بوده و موجب شده برخی تولیدکنندگان از استان‌های مختلف دام خود را از طریق قاچاق از کشور خارج کنند.
محمد کرمی اضافه کرد: دام زنده با نرخ دلار سه برابر بیشتر از قیمت آن با ریال است بنابراین بیشتر چوبداران و فروشندگان دام بدنبال راه‌هایی برای کسب سود بیشتر هستند.
وی یادآور شد: روزانه چندین راس دام قاچاق در مرزهای استان کشف و سپس با حکم مراجع قضایی به کشتارگاه ها انتقال داده می‌شود و در این بین امکان دارد محموله‌هایی هم دور از چشم مرزبانان از مرز خارج شود.
رییس اتحادیه فروشندگان گوشت قرمز، مرغ و ماهی در سنندج تاکید کرد: قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز مخلوط امروز در بازار سنندج مرکز استان ۱۲۵ هزار تومان است.
گرانی حاکم بر بازار از دلایل افزایش قیمت گوشت
اما رییس سازمان جهاد کشاورزی نظر دیگری دارد و می‌گوید: علت افزایش قیمت گوشت در داخل نسبت به سال قبل و حتی ماه‌های قبل، گرانی حاکم بر بازار و افزایش هزینه‌های تولید است نه کمبود دام.
محمدفرید سپری یادآور شد: در واقع با وجود یک میلیون و ۹۶۰ هزار دام سبک و سنگین در استان تاثیر قاچاق دام بر قیمت آن حداقل در داخل استان معنی‌دار نیست.
صادرات و اعمال تعرفه گامی تاثیر گذار در کاهش قاچاق دام زنده
رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان با اشاره به بند (ب) تصمیمات جلسه ۱۷۸ ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در ۱۱ آبان ۱۳۹۹ اظهار داشت: طبق این بند مسوولیت برنامه ریزی و هماهنگی تامین تولید و واردات انواع نهاده‌های کشاورزی و دام و طیور و همچنین مسوولیت تولید، عرضه و تنظیم بازار مرغ و تخم مرغ تا مرحله عمده فروشی به قیمت مصوب با وزارت جهاد کشاورزی است.
سپری گفت: طبعا صادرات دام زنده پرواری می‌تواند بر رونق صنعت دامپروری اثر مثبت داشته باشد و چنانچه صادرات براساس برنامه و کنترل شده باشد با اعمال تعرفه می‌توان ضمن کنترل حجم آن، درآمد قابل توجهی عاید کشور کرد و با برنامه‌های افزایش تولید گوشت قرمز ضمن بدست آوردن بازارهای منطقه، خود به خود قاچاق دام نیز محدود و کم می‌شود.
وی افزود: با توجه بـه ممنوعیت صـادرات دام زنـده از ۱۷ خرداد ۱۳۹۷ و بدلیل تفاوت نرخ ارز در داخل و خارج کشور و همچنین اختلاف قیمت دام زنده در داخل کشور با آن سوی مرزهـا، انگیـزه افراد برای قاچـاق دام نیز زیاد شده است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان یادآور شد: در واقع قاچاق دام و میزان آن و مقایسه آن با سال قبل بر اساس اطلاعات اعلام شده از سوی پلیس مرزبانی افزایش چشمگیری داشته است.
بیش از یک هزار راس دام در دست تولیدکنندگان استان مانده است
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی کردستان نیز با اشاره به اینکه اجرای طرح پیشران افزایش ۱۳ هزار تنی گوشت قرمز در این استان از سال گذشته آغاز شد، گفت: در این مدت یک هزار و ۵۰۰ تن از این برنامه شامل ۱۱.۵ درصد محقق شده است.
حمید رحیمی گفت: در نتیجه کاهش تقاضا به علت گرانی و افزایش تولید در استان هم اکنون بیش از یک هزار راس دام عمدتا سنگین روی دست تولید کنندگان مانده و سازمان جهاد کشاورزی با همکاری استانداری کردستان پیشنهاد صدور مجوز صادرات این تعداد دام را به منظور حمایت از تولید کنندگان به وزارت جهاد کشاورزی ارایه کرده است.
وی با اشاره به اینکه هم اکنون حدود ۱۲ درصد از برنامه پیشران افزایش تولید گوشت قرمز در استان تحقق یافته است، یادآور شد: به همین علت جابجایی دام در استان به نسبت سال های قبل افزایش یافته است.
۱۱۰ هزار راس دام در کردستان هویت‌دار شد
وی افزود: به دلیل افزایش تولید و جابجایی دام در استان در راستای سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی برای تحقق امنیت غذایی آذر سال گذشته فرایند هویت‌دار کردن دام آغاز شده و از آن پس هرگونه جابجایی دام نیازمند پلاک‌گذاری و هویت‌دار شدن است.
مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی کردستان یادآور شد: با استفاده از این طرح در سال جاری ۱۱۰ هزار راس دام سبک و سنگین با همکاری دامپزشکی استان پلاک‌گذاری و هویت دار شده و به نقاط مختلف کشور جابجا شده‌اند.
۱۱ هزار راس دام قاچاق در مرزهای کردستان توقیف شد
وقتی حرف از قاچاق به میان می‌آید چشم‌ها به سمت حافظان مرز می‌رود که در انتهای مسیر قرار دارند و باید از این فرایندی که به ضرر اقتصاد کشور است جلوگیری کنند.
فرمانده مرزبانی کردستان در این باره گفت: در راستای حراست از مرزهای استان و مبارزه قاطع و مستمر با قاچاق، مرزبانان این فرماندهی در مناطق مرزی بانه و مریوان توانستند در چندین ماموریت اطلاعاتی و عملیاتی گله‌های بزرگ احشام را توقیف کنند.
سردار علیرضا مرزبانی افزود: در این عملیات ها ۱۱ هزار راس انواع دام سبک و سنگین قاچاق فاقد مجوز که توسط افراد سودجو به مرزهای استان انتقال داده شده بود، مهار و از خروج غیر قانونی آنها جلوگیری شد.
وی یادآور شد: بر اساس نظر کارشناسان ارزش ریالی این احشام کشف شده حدود ۲۵۰ میلیارد ریال برآورد شد.
برخی بر این باورند که مبدا دام‌های قاچاق از مرزهای کردستان، استان‌های مرکزی است که سردار مرزبانی در این خصوص گفت: با توجه به سخت گذر و کوهستانی بودن این استان قاچاق دام در نقاط صفر مرزی بیشتر به صورت پیاده انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: سودجویان هنگام مواجهه با مرزبانان از شرایط کوهستانی منطقه استفاده کرده و در بیشتر موارد متواری می‌شوند بخاطر این مساله نمی‌توان گفت که مبدا دام‌های قاچاق کدام استان است.
وی یادآور شد: در هر صورت مرزبانان با تلاش شبانه روزی از خروج احشام و ورود هر گونه کالای قاچاق دیگر جلوگیری خواهند کرد تا همپای نهادهای انقلابی و دستگاه‌های اجرایی مانع از خروج سرمایه ملی از کشور شوند.
صادرات منظم لازمه جهش تولید است
مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان نیز با اشاره به اینکه صادرات منظم و با ثبـات لازمـه جهـش تولید است، گفت: لازم است سیاست‌های اتخاذ شده در حوزه صادرات و واردات بر اساس شرایط حـاکم بـر بـازار و مقتضیات زمان صورت گیرد تا موجب ایجاد انگیزه و رغبت تولیدکنندگان جهت افزایش تولیـد و تـامین امنیـت غذایی شود.
شهریار حنیفی افزود: در حال حاضر با توجه به واگذاری مسوولیت تنظیم بازار گوشت سفید و قرمـز بـه وزارت جهـاد کشـاورزی، صدور مجوز صادرات گوشت قرمز به صورت محدود، می‌تواند موجب کاهش انگیـزه قاچـاق و تعـادل بخشـی بـه دامپروری کشور و حمایت از تولیدکنندگان شود.
در هر صورت گرانی گوشت متاثر از عوامل مختلف است بنابراین انتظار می‌رود متولیان و دست اندرکاران تلاش کنند در برنامه ریزی‌های خود قیمت‌ها به گونه‌ای تنظیم شود که در سالی که مزین به جهش تولید شده نه تولیدکننده ضرر کند نه گوشت از سفره مردم حذف شود.
سرویس خبری : دام ، طیور و آبزیان
