اختلاف فاحش قیمت سیب‌زمینی از مزرعه تا بازار، بار دیگر شکاف عمیق بین سیاست‌های تنظیم بازار و واقعیت‌های اقتصادی را به نمایش گذاشت، اختلاف قیمتی که نه تنها نشان‌دهنده ناکارآمدی سازوکارهای نظارتی که زمینه‌ساز سودجویی دلالان و واسطه‌ها و در نهایت، فشار مضاعف بر معیشت خانوارها است.
جلسه کارگروه تنظیم بازار کردستان، به صحنه تقابل دیدگاه‌ها درباره قیمت سیب‌زمینی تبدیل شد؛ اختلافاتی که عمق نابسامانی‌ها در چرخه تولید و توزیع این محصول اساسی را نمایان ساخت.
اختلاف نظر بین قیمت‌های سیب‌زمینی در میان مسئولان جهاد کشاورزی که مدعی هستند در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم سیب‌زمینی ۲۵ هزار تومان است تا قیمت ۵۰ هزاری کف بازار که برخی از بازرسان و حضار در جلسه به آن اشاره کردند، حکایت از فاصله‌ای معنادار بین قیمت‌های رسمی و واقعی داشت و اوج این تنش‌ها، تماس تلفنی رئیس جهاد کشاورزی با یک انباردار بود که پرده از نقش عوامل توزیع در ایجاد این نابسامانی برداشت و نشان داد که مشکل اصلی نه در کمبود تولید، بلکه در ساختار ناکارآمد و احتمالا سودجویانه توزیع نهفته است.
وضعیت بازار سیب زمینی در انبارهای کردستان
یک انباردار سیب زمینی در استان کردستان، وضعیت نگران کننده بازار این محصول را تشریح کرد و گفت: در حال حاضر سیب زمینی انبار شده را با قیمت ۲۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم به فروش می رساند، اما با مشکل جدی در فروش بذر سیب زمینی مواجه است.
به گفته وی، با وجود تولید و انبار ۳۰۰۰ تن بذر به قیمت ۳۵ هزار تومان در هر کیلوگرم، تقاضا بسیار پایین است و بذرها بدون مشتری در سردخانه باقی مانده‌اند.
این انباردار دلیل این وضعیت را کاهش شدید توان مالی کشاورزان سیب زمینی در چند سال اخیر و در نتیجه کاهش کشت پاییزه سیب زمینی دانست.
وی در ادامه بر ضرورت ارائه تسهیلات به کشاورزان سیب زمینی برای جلوگیری از بروز مشکلات مشابه در آینده تاکید کرد.
این انباردار اضافه کرد: در مجموع، وضعیت موجود نشان دهنده مازاد عرضه و کاهش شدید تقاضا در بازار بذر سیب زمینی در کردستان است.
اختلاف قیمت سیب‌زمینی از مزرعه تا سفرە
رئیس جهاد کشاورزی استان کردستان، با اشاره به کاهش قیمت سیب‌زمینی در بازار گفت: به تبع کاهش قیمت سیب‌زمینی خوراکی، قیمت بذر سیب‌زمینی نیز نزولی بوده و بهترین نوع آن (لیبر) در بازار حدود ۳۸ تا ۴۰ هزار تومان و بذر موجود در اختیار کشاورزان و سردخانه‌داران نیز با قیمت ۲۳ تا ۲۴ هزار تومان قابل عرضه است.
سعدی نقشبندی امروز(۲۰ اردیبهشت) در اولین کارگروە تنظیم بازار استان کردستان در سالجاری اظهار کرد: بررسی‌های لازم برای وضعیت تأمین بذر سیب‌زمینی صورت گرفته و بر اساس گزارش سازمان جهاد کشاورزی، با توجه به ذخیره‌سازی بیش از ۹۰ درصد بذر مورد نیاز توسط کشاورزان، هیچ‌گونه نگرانی در این زمینه وجود ندارد و نیازی به مداخله و حمایت ویژه نیست.
وی افزود: بنابراین گزارش، همزمان با ورود محصولات سیب‌زمینی جنوب به بازار، قیمت سیب‌زمینی خوراکی با کاهش تدریجی روبرو شده و در حال حاضر در حدود ۲۵ هزار تومان عرضه می‌شود.
رئیس جهاد کشاورزی بیان کرد: به تبع کاهش قیمت سیب‌زمینی خوراکی، قیمت بذر سیب‌زمینی نیز نزولی بوده و بهترین نوع آن (لیبر) در بازار حدود ۳۸ تا ۴۰ هزار تومان و بذر موجود در اختیار کشاورزان و سردخانه‌داران نیز با قیمت ۲۳ تا ۲۴ هزار تومان قابل عرضه است.
نقشبندی اضافه کرد: بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که اکثریت قریب به اتفاق کشاورزان استان، بذر مورد نیاز خود را تأمین و در سردخانه‌ها ذخیره کرده‌اند. از این رو، سازمان جهادکشاورزی پیش‌بینی می‌کند که در سال جاری مشکلی در تأمین بذر سیب‌زمینی برای کشت وجود نخواهد داشت.
وی، در بخش دیگری از این جلسه، به وضعیت کشت لوبیا در استان اشاره کرد و گفت: با توجه به قیمت بالای لوبیا در سال گذشته، کشاورزان در برخی شهرستان‌ها مانند قروه و دهگلان تمایل بیشتری به کشت این محصول نشان داده‌اند که این موضوع به نفع تنوع کشت در استان ارزیابی می‌شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان، تصریح کرد: همچنین، موضوع صادرات سیب‌زمینی یکی دیگر از موضوعات قابل بحث است و با توجه به درخواست‌های متعدد کشاورزان و سردخانه‌داران برای صادرات به منظور تخلیه انبارها، مقرر شد که در حال حاضر صادرات صرفاً برای سیب‌زمینی خوراکی مجاز بوده و هیچ‌گونه مجوزی برای صادرات بذر سیب‌زمینی صادر نشود.
نقشبندی در پایان سخنان خود با تأکید بر اینکه سیب‌زمینی به میزان کافی در اختیار کشاورزان کردستانی قرار دارد، پیشنهاد شد که از هرگونه مداخله دستوری و تحت کلید قرار دادن این محصول خودداری شود، زیرا این اقدامات می‌تواند به صورت غیرمستقیم منجر به ایجاد چالش در بازار شود.
ادعای عدم وجود مشکل در تامین بذر سیب‌زمینی نیازمند بررسی بیشتر است
معاون نظارت و بازرسی استان کردستان، با اشاره به گزارش سازمان جهادکشاورزی در خصوص عدم وجود مشکل در تأمین بذر، خواستار بررسی‌های دقیق‌تری در این زمینه شد تا از بروز مشکلات احتمالی در زمان تولید جلوگیری شود.
محمد امین حیدری به الزام ثبت انبارهای کشاورزی در سامانه جامع انبارها تاکید و اظهار کرد: به منظور شفاف‌سازی و دسترسی به اطلاعات دقیق موجودی محصولات کشاورزی، اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان کردستان با همکاری سازمان جهاد کشاورزی موظف شد کلیه انبارهای نگهداری این محصولات را در سامانه جامع انبارها ثبت و ساماندهی کند که هدف از این اقدام، ایجاد امکان رصد دقیق وضعیت انبارها توسط نهادهای نظارتی و وزارتخانه متبوع است.
وی، در ادامه به برگزاری دوره‌های آموزشی برای کشاورزان در زمینه ثبت انبارها اشاره کرد و افزود: سازمان جهاد کشاورزی استان موظف به برگزاری دوره‌های آموزشی برای کشاورزان به منظور تبیین قوانین و مقررات مربوط به ثبت انبارهای محصولات کشاورزی در سامانه جامع انبارها و تشریح تبعات عدم رعایت این موضوع است.
حیدری ادامه داد: در حالی که در جلسه گزارش شد مشکل خاصی در تأمین بذر سیب‌زمینی وجود ندارد و کشاورزان ظاهراً نیازی به تسهیلات در این بخش ندارند، مقرر شد این موضوع با توجه به اهمیت آن و احتمال بروز مشکلات آتی، مورد بررسی دقیق‌تری قرار گیرد.
وی، همچنین به نحوه پرداخت تسهیلات به کشاورزان بابت تعهدات عرضه سیب‌زمینی سال گذشته اشاره کرد و گفت: با استناد به دستورالعمل ذخیره احتیاطی سیب‌زمینی و پیاز کشوری، مقرر شد تسهیلات به کشاورزانی که در سال گذشته تعهداتی در زمینه عرضه سیب‌زمینی داشته‌اند، بر اساس یک هشتم میزان تعهد و مطابق با نرخ‌های تعیین شده در دستورالعمل پرداخت شود که این تصمیم با وجود عدم انطباق کامل شرایط استان با مفاد دستورالعمل و با پیگیری‌های صورت گرفته اتخاذ شد.
حیدری همچنین در خصوص عدم نیاز کشاورزان به تسهیلات پیشنهاد شد بررسی‌های جامع‌تری صورت پذیرد تا از تأثیرات احتمالی آن بر قیمت‌گذاری آتی جلوگیری شود.
قیمت حال حاضر سیب‌زمینی در استان ۳۵ تا ۴۶ هزار تومان است
معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گفت: در فروردین ماە قیمت هر کیلوگرم سیب‌زمینی در استان ۵۶ هزار تومان بودە است این در حالی است کە هرکیلوگرم سیب‌زمینی در تهران با ۴۷ هزار تومان، یعنی ۱۰ هزار تومان کمتر به دست مصرف کننده رسیدە است.
مسعود سالمی اضافه کرد: برای اردیبهشت یعنی تا ۲۰ اردیبهشت قیمت سیب‌زمینی در استان بە ازای هر یک کیلوگرم ۳۵ تا ۴۶ هزار تومان بوده است.
وی بیان کرد: تورم سالانه استان در کل ۳۴ درصد و تورم سالانە گروه سبزیجات همچون سیب زمینی و لوبیا و … نیز ۶۵ درصد است.
سالمی بیان کرد: در خصوص تورم و مصرف نقطه به نقطه استان هم باید گفت که تورم کلی استان ۴۲ درصد و تورم گروه سبزیجات ما ۹۱ درصد است.
منبع:ایسنا
